Przerzucanie dochodów za granicę i unikanie w ten sposób opodatkowania w Polsce przez firmy powiązane ze spółkami z innych państw jest coraz trudniejsze. Administracja skarbowa uważnie sprawdza przeprowadzane transakcje, doskonaląc jednocześnie metody kontroli.
Część kontroli koordynuje
Ministerstwo Finansów. W 2004 r. spośród 94 firm objętych tymi kontrolami w 67 wykryto nieprawidłowości – wynika z informacji uzyskanych przez „GP” w resorcie finansów. W pierwszym półroczu br. natomiast zakończono kontrole producentów materiałów budowlanych oraz firm budujących lub modernizujących
drogi. W co drugiej sprawdzonej firmie dopatrzono się nieprawidłowości (w 29 na 58 objętych kontrolą).
Bieżące plany kontroli realizują również urzędy kontroli skarbowej. W latach 1999-2004 sprawdziły 137 firm powiązanych kapitałowo, gospodarczo i personalnie z zagranicznymi i krajowymi udziałowcami. W 101 podmiotach (w tym w 70 firmach z kapitałem zagranicznym) ujawniono transfer dochodów do firm powiązanych, z tego dokonano oszacowania dochodów w 63 podmiotach (w tym w 43 firmach z udziałem zagranicznym).
W efekcie dokonano tzw. przypisu w podatku dochodowym w wysokości 103,8 mln zł oraz obniżono straty deklarowane przez firmy o 59,5 mln zł. Aktualnie urzędy kontroli skarbowej wszczęły kontrolę w około 20 firmach powiązanych z udziałowcami zagranicznymi – wynika z informacji uzyskanych przez „GP” z Ministerstwa Finansów.
Jak podkreślono, działania administracji skarbowej zmierzają w kierunku ujawnienia wszelkich powiązań gospodarczych, kapitałowych i personalnych pomiędzy firmami krajowymi i zagranicznymi. W toku kontroli wnikliwej ocenie pod kątem obchodzenia przepisów podatkowych i zminimalizowania obciążeń podatkowych przez firmy polskie poddawane są wszelkie transakcje zawierane z podmiotami zagranicznymi.
W 2004 r. zostały utworzone w urzędach kontroli skarbowej jednostki organizacyjne do kontroli transakcji między podmiotami powiązanymi, zatrudniające inspektorów kontroli skarbowej mających doświadczenie w kontroli cen transferowych. Podejmowane są także inne działania, mające na celu ograniczenie negatywnych skutków stosowania cen transferowych.
Jak poinformowało Ministerstwo Finansów, przygotowywane jest wykonanie i wdrożenie systemu informatycznego (ISKOS), wspomagającego postępowanie kontrolne, w tym umożliwiającego analizę ryzyka oraz typowanie firm do kontroli. Głównym zadaniem tego systemu będzie gromadzenie informacji o podatnikach z różnych komórek aparatu skarbowego i na ich podstawie tworzenie projektów planów kontroli.
W Ministerstwie Finansów funkcjonuje także baza danych kontroli cen transferowych przeprowadzonych od 1999 r. przez urzędy kontroli skarbowej.
Krzysztof Tomaszewski