W wielu sklepach zakupom towarzyszy muzyka, ale niewielu właścicieli za to płaci. Stowarzyszenie Autorów ZAiKS zaczęło domagać się od właścicieli wynagrodzenia, twierdząc, że przy muzyce robi się więcej zakupów.
Właściciele temu przeczą, ale ciężar dowodu chcą przerzucić na twórców. Nie zgodził się z tym Sąd Najwyższy.
Michał K. jest właścicielem sklepu EPI MARKET. By uprzyjemnić zakupy, wewnątrz sklepu zamontował głośniki i puszcza przez nie audycje stacji radiowych, nie płacąc za to. Wobec tego Stowarzyszenie Autorów ZAiKS pozwało go do sądu o zapłatę ok. 15 tys. zł (wysokość zapłaty wyliczył na podstawie tabeli wynagrodzeń autorskich z 1988 r.). ZAiKS twierdził w pozwie, że przy muzyce klienci robią więcej zakupów, a więc właściciel osiąga z tego korzyści majątkowe. Artykuł 24 ust. 2 ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych mówi bowiem, że posiadacze urządzeń służących do odbioru radiowego lub telewizyjnego mogą za ich pomocą odbierać nadawane utwory, choćby urządzenia te były umieszczone w miejscu ogólnie dostępnym, jeżeli nie łączy się to z osiąganiem korzyści majątkowych. Sąd I instancji oddalił powództwo. Stwierdził, że ZAiKS nie udowodnił związku przyczynowego między odbiorem utworów a osiąganiem korzyści przez pozwanego, bo to na nim leży ten obowiązek. ZAiKS odwołał się, a sąd II instancji zmienił ten wyrok i powództwo uwzględnił. W ustnym uzasadnieniu podkreślił, że wspomniany art. 24 ust. 2 przewiduje licencję ustawową, ale osiąganie korzyści opisuje jako przesłankę negatywną. Która strona ma zatem udowodnić, że korzyści są osiągane lub nieosiągane? Sąd apelacyjny stwierdził, że ta, która posiada urządzenia. Uprzyjemnianie czasu muzyką może bowiem wpływać pozytywnie na wynik zakupów.
Michał K. wniósł od tego wyroku kasację, zarzucając w niej m.in. błędne zastosowanie art. 24 ust. 2, jak i niewłaściwie zastosowaną tabelę wynagrodzeń z 1988 r. SN 18 listopada uchylił wyrok sądu apelacyjnego i przekazał mu sprawę do ponownego rozpoznania. Uczynił tak wyłącznie z powodu niewłaściwego zastosowania tabeli. W pozostałej części zarzuty kasacji uznał za chybione, co oznacza, że poparł stanowisko sądu apelacyjnego. Ciężar udowodnienia, że nie osiąga się korzyści majątkowych, ciąży na pozwanym, przy czym udowodnić trzeba spełnienie wszystkich przesłanek z art. 24 ust. 2.
