Powrót do zwolnienia w VAT nie zawsze możliwy

W 2011 r. limit sprzedaży uprawniający do zwolnienia podmiotowego wynosi 150 tys. złotych (dla osób, które rozpoczęły działalność w trakcie roku kwotę tę przyjmuje się proporcjonalnie do ilości miesięcy, jakie zostały w danym roku). Osoby, które zrezygnowały z tego zwolnienia lub przekroczyły obowiązujący limit mogą ponownie skorzystać ze zwolnienia. Zrobią to jednak nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracili prawo do zwolnienia lub sami z niego zrezygnowali. Warunkiem jest nieprzekroczenie wspomnianego limitu 150 000 zł.

Zwolnienie podmiotowe jest określane na cały rok kalendarzowy. Wyjątkiem są tu podatnicy, którzy rozpoczynają działalność w trakcie roku. Oznacza, to że powrócić do zwolnienia można tylko od stycznia kolejnego roku (jeśli w poprzednim roku opodatkowana sprzedaż nie przekroczyła 150 000 zł). W tym celu trzeba złożyć zgłoszenie aktualizacyjne na formularzy VAT-R, w którym zmieni się status podatnika z podatnika VAT zwolnionego na podatnika VAT czynnego. W tym  przypadku zgłoszenie trzeba złożyć do 7 stycznia.

Przykład: Adam w lutym 2010 r. zrezygnował ze zwolnienia. Teraz chciałby jednak ponownie z niego skorzystać. Roczny okres liczy od 31 grudnia 2010 r. Od 1 stycznia 2012 r. może ponownie korzystać ze zwolnienia, jeśli w 2011 r. jego sprzedaż podlegająca opodatkowaniu (bez kwoty podatku) nie przekroczyła 150 000 zł. Musi pamiętać by złożyć zgłoszenie do 7 stycznia 2012 roku.

Uwaga! Nie ma możliwości powrotu do zwolnienia w trakcie roku. Nawet jeśli upłynie wskazany w ustawie minimalny okres jednego roku (liczonego od końca roku, w którym nastąpiło zwolnienie lub zrezygnowaliśmy ze zwolnienia).

Oznacza to, że we wskazanym przykładzie Adam nie będzie mógł skorzystać ze zwolnienia od lutego czy kwietnia 2012 r. W tym celu zmuszony będzie opodatkowywać wykonywane przez siebie czynności do końca 2012 r. i ponownie sprawdzić, czy nie przekroczył limitu 150 000 zł, tym razem w 2012 roku. Do zwolnienia mógłby wrócić dopiero od stycznia 2013 roku.

Rozpatrując możliwość skorzystania ze zwolnienia podmiotowego trzeba pamiętać, że są grupy podatników, którzy nie mogą z niego korzystać i to bez względu na limit sprzedaży. Można tu wskazać

na przykład przedsiębiorców dokonujących dostawy wyrobów z metali szlachetnych, towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym (z wyjątkiem energii elektrycznej), albo świadczących usługi prawnicze, w zakresie doradztwa a także usługi  jubilerskie.

Zwolnienie podmiotowe jest dobrym rozwiązaniem dla tych osób, które na potrzeby swojej działalności gospodarczej nie dokonują np. znacznych zakupów. Trzeba pamiętać, że korzystając ze zwolnienia podmiotowego nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego. U niektórych podatników rozliczanie VAT jest  korzystne (np. u podatników zgłoszonych do VAT-UE, którzy dokonują dostaw i świadczą usługi dla odbiorców zagranicznych zgłoszonych do VAT-UE) właśnie z uwagi na możliwość pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur zakupowych oraz możliwość wystąpienia o jego zwrot. Co prawda VAT, którego przedsiębiorca nie ma prawa odliczyć, zaliczy do kosztów uzyskania przychodów jednak nie pozwoli mu to na pełne zniwelowanie ekonomiczne ciężaru tego podatku.

Elżbieta Węcławik, Tax Care

Dominik Mędrzycki, księgowy Tax Care