Zmiana warunków zatrudnienia

Tak. Z dniem 1 stycznia 2004 r. ustawodawca wprowadził do art. 23¹ k.p. nowy § 6, zgodnie z którym przejście zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę nie może stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie przez pracodawcę stosunku pracy. W razie przejęcia zakładu pracy na innego pracodawcę dotychczasowy pracodawca nie może z tego powodu wypowiedzieć pracownikowi umowy o pracę, co tym samym oznacza przymus przejęcia pracowników przez nowego pracodawcę.

Nowy pracodawca może oczywiście dostosować liczbę pracowników do swoich potrzeb, dokonując stosownych wypowiedzeń umów o pracę. Ponadto w związku z przejściem może zaistnieć także konieczność przeprowadzenia zmian organizacyjnych, np. zlikwidowania dublujących się stanowisk. W takiej sytuacji nowy pracodawca może wypowiedzieć warunki pracy i płacy pracownikom przejętego zakładu pracy, a w razie braku możliwości dalszego zatrudnienia wypowiedzieć umowę o pracę. Przyczyna wypowiedzenia będzie się wówczas pośrednio wiązać się z przejściem zakładu pracy lub jego części.

„Po przejściu zakładu pracy, pracownik i nowy pracodawca są związani treścią dotychczasowej umowy o pracę. Zgodnie z zasadą swobody umów strony mogą jednak na nowo ukształtować treść stosunku pracy. Wymaga to zgodnej woli obu stron” - wyrok SN z 28 września 1990 r., I PR 251/90; OSNC z 1992/5/78. Gwarancja zachowania warunków zatrudnienia (niewynikających z układu zbiorowego pracy) dotyczy dnia przejęcia. Po tym dniu warunki zatrudnienia mogą zostać zmienione na zasadzie porozumienia stron bądź wypowiedzenia zmieniającego. Oznacza to, że mimo wstąpienia przez nowego pracodawcę w prawa i obowiązki wynikające z uprzednio nawiązanych stosunków pracy nie musi on nadal zatrudniać pracowników zgodnie z warunkami pracy i płacy wynikającymi z umów o pracę, jeżeli zmieni je z zachowaniem wymaganej przez prawo formy. Ponadto pracodawca może wypowiedzieć umowy o pracę, jeżeli przyczyną nie jest jedynie transfer zakładu. Jeżeli jednak przyczyna będzie leżała po stronie pracodawcy, to w razie zatrudnienia co najmniej 20 pracowników konsekwencją takiego wypowiedzenia będzie obowiązek wypłacenia pracownikowi odprawy, o której mowa w art. 8 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (DzU nr 90, poz. 844 ze zm.).

Zmiana pracodawcy nie pozbawia oraz nie zmniejsza ochrony trwałości stosunku pracy pracowników szczególnie chronionych, np. kobiet w ciąży i w okresie urlopu macierzyńskiego (art. 177 k.p.), pracowników podczas urlopu wypoczynkowego (art. 41 k.p.), pracowników objętych ochroną przedemerytalną (art. 39 k.p.), działaczy związkowych itp.

Odpowiedziała

dr Ewa Wronikowska