W świetle nadchodzących zmian Europejskie Centrum Konsumenckie (ECK) oraz Trusted Shops, firma specjalizująca się w certyfikacji sklepów internetowych, zorganizowały konferencję pt.: „Handel online w Polsce i UE w perspektywie nowej ustawy o prawach konsumenta”.
Zaproszenie ECK i Trusted Shops przyjęli zarówno projektodawcy ustawy, przedstawiciele administracji publicznej, związków przedsiębiorców, rzecznicy konsumentów oraz 80 przedstawicieli największych sklepów internetowych. Konferencje otworzyła Wiceprezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów – Dorota Karczewska. Zmiany omówiono w sposób kompleksowy i z różnych perspektyw. Przedstawiono liczne zalety, ale także uwagi krytyczne.
Podstawowym celem Dyrektywy 2011/83/UE w sprawie praw konsumentów, którą implementuje nowa ustawa, jest lepsze wykorzystanie potencjału sprzedaży na odległość w UE. W porównaniu ze znaczącym wzrostem krajowej e-sprzedaży, polskie sklepy internetowe wciąż nie są skłonne do pozyskiwania klientów w innych państwach członkowskich – komentuje Piotr Stańczak, Dyrektor ECK Polska. Po 25 grudnia 2014 r. istnieje szansa na pobudzenie konsumentów i e-sprzedawców do aktywności również za granicą. Zmiany nie są „rewolucyjne”, ale pozwalają na podkreślenie jednolitości podstawowych regulacji. E-sklep jest zobowiązany do respektowania takich samych praw konsumenta i przestrzegania szerokiego katalogu identycznych obowiązków informacyjnych” – dodaje dyrektor centrum.
3 października rozpoczęła się kampania informacyjna Komisji Europejskiej, przedstawiająca prawa europejskich konsumentów zawarte w dyrektywie 2011/83/UE. Pięć głównych przekazów akcji to: prawo do zwrotu towaru zakupionego przez internet w terminie 14 dni od zakupu, prawo do zgodnej z prawdą reklamy, prawo do wymiany lub naprawy uszkodzonego towaru, prawo do zawarcia umowy bez obciążających klauzul oraz prawo do bezpłatnej pomocy ze strony Europejskiego Centrum Konsumenckiego.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Ostatni dzwonek dla sklepów internetowych
Wprowadzenie wszystkich wymaganych zmian wiąże się z dużą reorganizacją sklepu internetowego, a termin ich wprowadzenia zbiega się z gorącym okresem sprzedaży przedświątecznej. Podczas konferencji Julia Mandel, Specjalista ds. Prawa i Certyfikacji w Trusted Shops, zaprezentowała praktyczne przykłady wdrożeń zmian w sklepach internetowych.
Wielu sprzedawców internetowych nie zdaje sobie sprawy ze skali zmian, jakie trzeba wprowadzić np. w zakresie prawa do odstąpienia od umowy. Nie wystarczy tylko wydłużyć czasu na odstąpienie z 10 na 14 dni. Należy także zmienić całą procedurę odstąpienia i stosowane do tej pory słownictwo. Sprzedawcy internetowi już teraz mogą przygotować odpowiednie zapisy, które opublikują 25 grudnia. Najlepiej już dziś zacząć pracę nad dostosowaniem sklepu do nowych przepisów, aby móc w spokoju cieszyć się świąteczną atmosferą – komentuje Julia Mandel, Ekspert ds. prawa e-commerce w Trusted Shops.
Podczas wydarzenia obecni byli również przedstawiciele sklepów internetowych, którzy w trakcie debaty omówili, jak przygotowują się do wdrożenia nowych przepisów.
Przy implementacji postanowień nowej ustawy, właściciele e-sklepów nie powinni zapominać o przeszkoleniu Działu Obsługi Klienta z zakresu stosowania nowych procedur. Oczywiście nowa ustawa niesie za sobą korzyści zarówno dla sprzedawców internetowych, jak i konsumentów. Mając jednak na uwadze IV kwartał i gorący okres przedświąteczny, gdzie sklepy internetowe koncentrują się na efektywnej promocji i maksymalizowaniu sprzedaży, data wejścia w życie ustawy, czyli 25 grudnia 2014 stanie się kłopotliwym obowiązkiem. Warto, by tego rodzaju zmiany były zaplanowane w czasie mniejszej aktywności zakupowej – czas przed Gwiazdką jest jej absolutnym szczytem – komentuje Agnieszka Nowicka AROMEDA Sp. z o.o., Szef Działu Sprzedaży i Marketingu Online marki PAT&RUB
Spotkanie zakończyło się wspólną debatą z udziałem publiczności i zaproszonych gości. Zebrani goście zastanawiali się, czy dostosowanie polskich przepisów do wymogów unijnej dyrektywy otwiera przed polskimi sprzedawcami i konsumentami nowe możliwości. Będziemy mogli to zweryfikować już w przyszłym roku. Wszystko wskazuje jednak na to, że przejrzyste i wygodne zakupy przyczynią się do dynamicznego rozwoju rynku.
Konferencja odbyła się pod honorowym patronatem Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce oraz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Zobacz również: Nowe prawa konsumenta a obowiązki przedsiębiorców
Zmiany korzystne z punktu widzenia konsumentów:
- rozbudowanie obowiązków informacyjnych przedsiębiorców
Jasna informacja o kosztach już w momencie podejmowania decyzji o zakupie to istotniejsza zaleta zwiększenia obowiązków informacyjnych. Kupujący musi wiedzieć, że jego decyzja wiąże się z koniecznością zapłaty, a co więcej podana kwota powinna być pełna i ostateczna. Konsument nie pokrywa kosztów, o których się go nie powiadomi!
Informacje mogą być przekazywane za pomocą specjalnego formularza, za pomocą którego klient potwierdzi, że się z nimi zapoznał lub za pomocą poczty elektronicznej. Moment przekazanie informacji to „chwila wyrażenia przez konsumenta woli związania się umową na odległość” – może to być kliknięcie na przycisk „włóż do koszyka” lub „zapłać”.
W przypadku sporu to na e-sklepie będzie leżał ciężar udowodnienia przekazania informacji w sposób jasny i zrozumiały.
- zakaz stosowania tzw. „opcji domyślnych”
Zakup dodatkowego świadczenia związanego z głównym przedmiotem umowy powinien wymagać zaznaczenia odpowiedniego pola. Przedsiębiorca nie może stosować okienek, które wymagają „odkliknięcia” przez konsumenta w celu zrezygnowania z dodatkowej opcji np. ubezpieczenie przesyłki.
- potwierdzenie zawarcia umowy e-mailem
Zanim otrzymamy zamówiony towar przedsiębiorca ma obowiązek przekazać potwierdzenie zawarcia umowy na trwałym nośniku.
Zobacz: Spór konsumenta z instytucja finansową
Przez pojęcie trwały nośnik możemy rozumieć np. e-mail, sms, forma pozwalająca przekazać konsumentowi informacje, które kupujący może zachować, mieć do nich dostęp lub w przyszłości się na nie powołać, ale żadna ze stron nie jest w stanie ich zmienić.
- wydłużenie terminu przy odstąpieniu od umowy zawartej na odległość
Od 25 grudnia 2014 r. będziemy mieli 14 dni na odstąpienie, a w przypadku gdy przedsiębiorca nie powiadomi klienta okres ten wydłuży się do roku. W tym czasie jednak konsument nie może rzeczy używać tzn. powinien obchodzić się z towarem i sprawdzić go tylko w taki sam sposób, w jaki mógłby to zrobić w sklepie.
Przedsiębiorca będzie miał obowiązek dostarczenia konsumentom formularza odstąpienia – jego użycie przez konsumenta nie jest obligatoryjne – konsument może złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy w jakiejkolwiek formie (telefon, mail itd.), ale też na konsumencie będzie leżał ciężar udowodnienia, że złożył stosowne oświadczenie.
Ale jeżeli zdecyduje się na drogę elektroniczną sklep musi niezwłocznie przesłać konsumentowi potwierdzenie otrzymania oświadczenia na trwałym nośniku.
- zwrot pieniędzy za przesyłkę
W sytuacji odstąpienia od umowy przedsiębiorca musi oddać pieniądze za kupiony produkt oraz za opłatę pobraną za dostarczenie go od sklepu do klienta, ale w granicy najtańszego i podstawowego sposobu dostawy, jaki oferuje (np. jeżeli konsument wybierze kuriera zamiast poczty, sprzedawca nie zwróci dodatkowych kosztów).
- większa swoboda w wyborze dochodzenia praw z tytułu rękojmi
Ta zmiana dotyczy już rewizji implementacji dyrektywy 1999/44/WE. „Niezgodność towaru z umową” zostanie zastąpiona rękojmią. Obowiązywać będą tylko dwa tryby reklamacji: na podstawie rękojmi i na podstawie gwarancji.
W ramach rękojmi będzie można domagać się naprawy, wymiany rzeczy lub od razu obniżenia ceny albo odstąpienia od umowy (odstąpienie jest możliwe tylko jeżeli wada zakupionego towaru jest istotna). Sprzedawca będzie mógł bronić się tylko poprzez niezwłoczną wymianę lub naprawę.
Zobacz również: Kiedy można odstąpić od umowy sprzedaży?
Główne kategorie zmian w sklepie internetowym:
- rozbudowane obowiązki informacyjne
Wraz z nową ustawą o prawach konsumenta liczba informacji zamieszczonych na stronie sklepu internetowego zwiększy się z 6 do 21. Aby zdążyć do 25 grudnia, przedsiębiorcy już dziś powinni rozpocząć pracę nad zmianą treści na stronie. Sklepy internetowe mogą już teraz zamieścić na stronie wszystkie wymagane w nowej ustawie informacje, z wyjątkiem informacji o prawie do odstąpienia od umowy i reklamacji. Jeśli informacje pojawią się na stronie przed 25 grudnia to dodatkowo powinny być one zgodne z aktualnymi przepisami.
- Nowe procedury w prawie do odstąpienia od umowy
Jedną z najtrudniejszych zmian dla sprzedawców internetowych jest właściwa implementacja prawa do odstąpienia od umowy. Zmieni się nie tylko czas na odstąpienie od umowy z 10 na 14 dni, ale również cała stosowana dotychczas procedura, np. pojawią się nowe sposoby na odstąpienie od umowy. Konsumenci będą mogli odstąpić od umowy drogą telefoniczną, listownie lub poprzez e-mail. Sklepy internetowe już dziś mogą przygotować nowe procedury, a dopiero 25 grudnia zacząć stosować wcześniej przygotowane informacje.
- Zmiana procesu zakupu
Nowe przepisy prawne zmieniają proces zakupu w sklepie internetowym. Dla przykładu, kupujący powinni wiedzieć, że złożenie zamówienia pociąga za sobą obowiązek zapłaty, stąd nowa nazwa przycisku z potwierdzeniem zamówienia. Tę zmianę można już dziś wprowadzić w sklepie internetowym.
- Zmiana procedur
Pozostałe kwestie z nowej ustawy odnoszą się do zmiany procedur w sklepie internetowym, np. obowiązku potwierdzenia określonych w ustawie informacji.
Do tej pory wymagane było potwierdzenie pisemne, więc sprzedawcy dołączali je do przesyłki. Dzięki nowej ustawie potwierdzenie można przesłać na trwałym nośniku, czyli np. w formacie pdf jako załącznik do wiadomości e-mail. Wszystkie procedury można przygotować pod kątem technicznym odpowiednio wcześniej, a stosować od 25 grudnia.
Zobacz: Czy od odstąpienia od umowy na odległość grozi kara?