Łączenie spółek kapitałowych krok po kroku [PROCEDURA]

Martyna Domańska
rozwiń więcej
Jaka jest procedura łączenia spółek kapitałowych?
Łączenie spółek kapitałowych jest coraz częściej wykorzystywane jako narzędzie zwiększania efektywności przedsiębiorstw, zmniejszania kosztów ich działalności oraz dla osiągnięcia efektu synergii (czyli 2+2=5). W ujęciu prawa handlowego połączenie polega na przeniesieniu majątku jednej spółki na inną.

Co to jest spółka kapitałowa?

Spółkami kapitałowym nazywamy spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółkę akcyjną. Natomiast spółkami osobowymi są spółka jawna, partnerska, komandytowa i komandytowo-akcyjna.

Spółki kapitałowe mogą łączyć się pomiędzy sobą oraz ze spółkami osobowymi, jednak spółka osobowa nie może być spółką przejmującą ani spółką nowo zawiązaną.

Spółki osobowe mogą łączyć się pomiędzy sobą tylko poprzez zawiązanie spółki kapitałowej. Nie może łączyć się spółka w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku ani spółka w likwidacji.

Jakie są rodzaje połączeń spółek?

W kodeksie spółek handlowych przewidziane zostały dwa sposoby połączenia:

I. Przez przejęcie, czyli przeniesienie całego majątku spółki przejmowanej na spółkę przejmującą w zamian za udziały lub akcje spółki przejmującej. Spółki przejmowane kończą swój byt prawny z chwilą ich wykreślenia z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego.

Ten typ połączenia wiąże się również z podwyższeniem kapitału zakładowego spółki przejmującej w celu wydania udziałów lub akcji wspólnikom lub akcjonariuszom spółki przejmowanej. Nie trzeba tego robić gdy spółka dominująca przejmuje spółkę zależną oraz w gdy spółka posiada nabyte zgodnie z przepisami

Kodeksu spółek handlowych udziały lub akcje własne, wystarczające na przydział dla przydziału dla wspólników spółki przejmowanej. Wspólnicy spółki przejmowanej stają się wspólnikami spółki przejmującej.

II. Przez zawiązanie nowej spółki i przeniesienie majątków łączących się spółek na nowoutworzoną spółkę w zamian za udziały lub akcje spółki nowo zawiązanej (fuzja). W tym przypadku wszystkie łączące się spółki kończą swój byt prawny z chwilą ich wykreślenia z rejestru, bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego. Wspólnicy wszystkich łączących się spółek stają się wspólnikami spółki nowo zawiązanej.

Co należy zrobić aby połączyć spółki?

1. Wybrać jedną z metod połączenia. W praktyce częściej wybierana jest metoda połączenia przez przejęcie.

2. Dokonać pisemnych ustaleń pomiędzy zarządami łączących się spółek odnośnie planu połączenia, który następnie musi być zgłoszony do sądu rejestrowego właściwego według siedziby spółki przejmującej lub spółki, która ma zostać zawiązana w miejsce łączących się spółek,  wraz z wnioskiem o zbadanie go przez biegłego w zakresie poprawności i rzetelności( nie trzeba tego robić jeżeli wszyscy wspólnicy każdej z łączących się spółek wyrazili zgodę aby zaniechać przeprowadzenia badania planu przez biegłego).

Sąd rejestrowy określa wynagrodzenie za pracę biegłego oraz zatwierdza jego wydatki, łączące się spółki powinny dobrowolnie uiścić powyższe należności w terminie dwóch tygodni, w przeciwnym razie sąd rejestrowy ściągnie je w trybie przewidzianym dla egzekucji opłat sądowych.

Jakie korzyści wiążą się z łączeniem spółek?

Plan połączenia powinien zawierać co najmniej (art. 499.§ 1 ksh):

- typ, firmę i siedzibę każdej z łączących się spółek, sposób łączenia, a w przypadku połączenia przez zawiązanie nowej spółki – również typ, firmę i siedzibę tej spółki,

- stosunek wymiany udziałów lub akcji spółki przejmowanej bądź spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki na udziały lub akcje spółki przejmującej bądź spółki nowo zawiązanej i wysokość ewentualnych dopłat,

- zasady dotyczące przyznania udziałów albo akcji w spółce przejmującej bądź w spółce nowo zawiązanej,

- dzień, od którego udziały albo akcje, o których mowa w pkt 3, uprawniają do uczestnictwa w zysku spółki przejmującej bądź spółki nowo zawiązanej,

- prawa przyznane przez spółkę przejmującą bądź spółkę nowo zawiązaną wspólnikom oraz osobom szczególnie uprawnionym w spółce przejmowanej bądź w spółkach łączących się przez zawiązane nowej spółki,

- szczególne korzyści dla członków organów łączących się spółek, a także innych osób uczestniczących w połączeniu, jeżeli takie zostały przyznane.

Plan może zawierać także inne informacje, nie ma w tym zakresie ograniczeń, jednak im więcej informacji zostanie w nim zamieszczone tym dłużej będzie trwało jego badanie w sądzie rejestrowym.

Transgraniczne łączenie się spółek kapitałowych - fuzja i inkorporacja

Zgłoszenie planu połączenia powinno zawierać:

- projekt uchwał o połączeniu spółek,

- projekt zmian umowy albo statutu spółki przejmującej bądź projekt umowy albo statutu spółki nowo zawiązanej,

- ustalenie wartości majątku spółki przejmowanej bądź spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki, na określony dzień w miesiącu poprzedzają-cym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia,

 - oświadczenie zawierające informację o stanie księgowym spółki sporządzoną dla celów połączenia na dzień, o którym mowa w pkt c, przy wykorzystaniu tych samych metod i w takim samym układzie jak ostatni bilans roczny.

3. Przygotować pisemne sprawozdanie zarządów łączących się spółek, uzasadniające połączenie W szczególności powinno ono wskazywać podstawy prawne i uzasadnienie ekonomiczne połączenia oraz stosunek wymiany udziałów lub akcji pomiędzy spółkami łączącymi się.

4. Plan połączenia powinien zostać ogłoszony w Monitorze Sądowym i Gospodarczym nie później niż na miesiąc przed datą zgromadzenia wspólników lub walnego zgromadzenia, na którym ma być podjęta uchwała o połączeniu, chyba, że spółka w takim samym terminie udostępni do publicznej wiadomości plan połączenia na swojej stronie internetowej.

5. Kolejnym krokiem powinno być dwukrotne zawiadomienie wspólników w formie przewidzianej dla zwoływania zgromadzeń wspólników w spółce z o. o. lub walnych zgromadzeń w spółce akcyjnej. Zawiadomienie powinno zawierać numer Monitora Sądowego i Gospodarczego, w którym zamieszczone zostało ogłoszenie planu połączenia, chyba że obie czynności ogłoszenia w MSiG i zawiadomienie wspólników dokonywane są jednocześnie.

6. Zarząd jest obowiązany przed podjęciem uchwały o połączeniu udostępnić wspólnikom do bezpłatnego przeglądania odpisy następujących dokumentów:

a) plan połączenia wraz z załącznikami,

b) sprawozdania finansowe oraz sprawozdania zarządów z działalności łączących się spółek za trzy ostatnie lata obrotowe wraz z opinią i raportem biegłego rewidenta, jeśli opinia lub raport były sporządzane,

c) sprawozdania zarządów łączących się spółek sporządzone dla celów połączenia,

d) opinię biegłego z badania planu połączenia.

Dokumenty te mogą zostać udostępnione w siedzibie spółki, na jej stronie internetowej lub - tym wspólnikom, którzy wyrazili na to zgodę - mogą zostać wysłane w formie elektronicznej.


7. Podjęcie uchwał o połączeniu.

Zgromadzenia wspólników lub walne zgromadzenia każdej z łączących się spółek - po upływie odpowiednich terminów od ogłoszenia planu połączenia w MSiG, od dwukrotnego zawiadomienia wspólników oraz od momentu udostępnienia wspólnikom dokumentów związanych z połączeniem muszą podjąć uchwały o połączeniu.

Bezpośrednio przed głosowaniem należy ustnie przedstawić wspólnikom istotne elementy treści planu połączenia, sprawozdania zarządu i opinii biegłego oraz wszelkie istotne zmiany w zakresie aktywów i pasywów, które nastąpiły między dniem sporządzenia planu połączenia a dniem powzięcia uchwały.

Uchwały te wymagają większości trzech czwartych głosów reprezentujących co najmniej połowę kapitału zakładowego. Umowa lub statut spółki mogą przewidywać surowsze wymagania. Jeśli w spółce akcyjnej występują akcje różnego rodzaju, uchwała powinna być powzięta w drodze głosowania oddzielnymi grupami. Ponadto uchwała ta powinna być umieszczona w protokole sporządzonym przez notariusza w formie aktu notarialnego.

Co warto wiedzieć o skutkach połączenia się spółek?

Co powinna zawierać uchwała o połączeniu?

Uchwała o połączeniu powinna zawierać:

- zgodę na plan połączenia

- proponowane zmiany umowy albo statutu spółki przejmującej bądź na treść umowy lub statutu nowej spółki.

8. Podjęte uchwały należy następnie w ciągu sześciu miesięcy od dnia ich podjęcia zgłosić do sądu rejestrowego, w celu wpisania do rejestru wzmianki o takiej uchwale ze wskazaniem czy łącząca się spółka jest spółką przejmującą czy przejmowaną.

Dniem połączenia jest dzień wpisania połączenia do rejestru sądu właściwego według siedziby spółki przejmującej lub spółki nowo zawiązanej.

9. Połączenie należy ogłosić w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

Dokumenty niezbędne w fazie przygotowawczej procedury łączenia się spółek

10. Spółka przejmująca albo spółka nowo zawiązana wstępuje z dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej albo spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki.

Na spółkę przejmującą albo spółkę nowo zawiązaną przechodzą z dniem połączenia w szczególności zezwolenia, koncesje oraz ulgi, które zostały przyznane spółce przejmowanej albo którejkolwiek ze spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji lub ulgi stanowi inaczej.

Jednak o ujawnienie tych praw np. w księgach wieczystych spółka przejmująca lub nowo zawiązana musi zadbać sama.

Dodatkowym obowiązkiem nałożonym na spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną jest obowiązek prowadzenia oddzielnego zarządu majątkiem spółki przejętej aż do dnia zaspokojenia lub zabezpieczenia wierzycieli, których wierzytelności powstały przed dniem połączenia, a którzy przed upływem sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia o połączeniu zażądali na piśmie zapłaty.

Martyna Domańska

Podstawa prawna: art. 491- 508 Kodeksu spółek handlowych.

Więcej informacji znajdziesz w serwisie MOJA FIRMA

Moja firma
System kaucyjny do zmiany. Jest nowy projekt
30 kwi 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowało projekt nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Odnosi się on do funkcjonowania systemu kaucyjnego. Zgodnie z nim kaucja będzie pobierana w całym łańcuchu dystrybucji. Co jeszcze ma się zmienić?

Rewizja KPO przyjęta przez rząd. Co z podatkiem od aut spalinowych?
30 kwi 2024

Rewizja Krajowego Planu Odbudowy (KPO) została przyjęta przez Radę Ministrów - poinformowała na platformie X minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Nie tylko majówka. W maju będą jeszcze dwa dni ustawowo wolne od pracy. Kiedy?
30 kwi 2024

Dni wolne w maju. Ci, którym nie udało się zorganizować pięcio- czy nawet dziewięciodniowego długiego weekendu, mogą jeszcze spróbować w innym terminie w tym miesiącu. Kiedy jeszcze wypadają dni ustawowo wolne od pracy w najbliższym czasie? 

Sztuczna inteligencja w branży hotelarskiej. Sprawdza się czy nie?
30 kwi 2024

Jak nowe technologie mogą wpłynąć na branżę hotelarską? Czy w codziennym funkcjonowaniu obiektów hotelowych zastąpią człowieka? Odpowiadają przedstawiciele hoteli z różnych stron Polski, o różnych profilach działalności, należących do Grupy J.W. Construction.

Jak zarządzać budżetem biznesu online, gdy wzrastają koszty?
30 kwi 2024

Biznes e-commerce jest pełen wyzwań, bo wymaga zarządzania na wielu płaszczyznach. Jak zachować ciągłość finansową, gdy operator zmienia warunki współpracy? 

Mikroprzedsiębiorcy poszli po kredyty, ale banki udzieliły ich mniej, niż rok temu
30 kwi 2024

Według informacji przekazanych przez Biuro Informacji Kredytowej, w marcu br. banki udzieliły mikroprzedsiębiorcom o 4,5 proc. mniej kredytów, a ich wartość była niższa o 3,3 proc. w porównaniu do marca 2023 r.

Dane GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle. Poniżej oczekiwań ekspertów
29 kwi 2024

Z danych GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle w marcu br. wynika m.in., że typowy dla tego okresu wzrost sprzedaży hurtowej w ujęciu miesięcznym osiąga niższą, od notowanej w tym okresie w ubiegłych latach, dynamikę. Statystyki pokazują również kontynuację trwającego już od lutego 2023 roku okresu ujemnej dynamiki sprzedaży hurtowej w ujęciu rocznym. Marcowe dane na temat nowych zamówień w przemyśle, pokazujące znaczny spadek w stosunku do ubiegłego roku, są kolejnym powodem do niepokoju po ogłoszonych wcześniej przez GUS, rozczarowujących wynikach produkcji przemysłowej (spadek o 6,0% r/r w marcu b.r).

Niższy ZUS będzie sprzyjał decyzjom o otwarciu JDG?
29 kwi 2024

W 2023 r. powstało 302 tys. nowych firm jednoosobowych, a 177 tys. odwiesiło swoją działalność. Jednocześnie z rejestrów wykreślono ich aż 196,5 tys. Czy mniejsze koszty prowadzenia działalności gospodarczej spowodują, że będzie ich otwierać się więcej? 

Dostawa jedzenia w majówkę nie musi być tylko do domu
26 kwi 2024

Majówka w tym roku, przy dobrej organizacji urlopu, może mieć aż 9 dni. Część Polaków decyduje się na taki długi wyjazd, sporo planuje wziąć dodatkowe wolne tylko 2 maja i też wyjechać, część będzie odpoczywać w domu. Będziemy jadać w restauracjach, gotować czy zamawiać jedzenie na wynos?

Jaki jest sekret sukcesu rodzinnych firm?
26 kwi 2024

Magazyn "Forbes" regularnie publikuje listę 100 najbogatszych Polaków. W pierwszej dziesiątce tegorocznego zestawienia jest kilku przedsiębiorców działających w firmach rodzinnych. Jaka jest ich recepta na sukces? 

pokaż więcej
Proszę czekać...