Podstawy prawne
Kodeks spółek handlowych stanowi, że mandat członka zarządu wygasa w momencie śmierci, rezygnacji lub odwołania ze składu zarządu. Do złożenia rezygnacji przez członka zarządu przepisy te odsyłają odpowiednio do przepisów Kodeksu cywilnego o wypowiedzeniu zlecenia przez przyjmującego zlecenie. Zgodnie z artykułem 746 § 2 i 3 k.c. Kodeks cywilny zakłada, że przyjmujący zlecenie może je wypowiedzieć w każdym momencie. Jednakże, gdy zlecenie jest odpłatne, a wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, przyjmujący zlecenie jest odpowiedzialny za szkodę.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Podstawowe wymogi
Z całą pewnością jednym z elementów rezygnacji, jest oświadczenie woli generujące konsekwencje. Zgodnie z artykułem 60 k.c. do oświadczenia woli potrzebny jest pewny akt wyrażający wole osoby w sposób dostateczny. Oświadczenie woli o rezygnacji musi być zakomunikowane spółce (art. 61 §1 k.c.). Nie możemy więc skutecznie zrezygnować z funkcji członka zarządu jeżeli jedynie podpiszemy oświadczenie woli o rezygnacji, a nie doręczymy go spółce.
Kiedy może wygasnąć mandat członka zarządu?
Rezygnacja może nastąpić bez względu na to czy sprawowany mandat był nadany członkowi zarządu na czas określony bądź nieokreślony. Należy jednak kwestię rezygnacji rozpatrywać również w kontekście lojalności członka zarządu wobec spółki.
Zarówno Kodeks spółek handlowych oraz Kodeks cywilny nie określają formy w jakiej oświadczenie woli o rezygnacji ze stanowiska, powinno być złożone. Niemniej jednak zaleca się aby tego typu oświadczenie było złożone w formę pisemnej, co da nam większe zabezpieczenie w momencie chęci dochodzenia swoich praw.
Kiedy członek zarządu nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki?
Rezygnacja ma formę „natychmiastową”, czyli jest skuteczna w momencie dostarczenia należytego pisma spółce, ale może przyjąć ona również formę rezygnacji z zastrzeżeniem terminu. Tego typu zabieg da czas spółce na znalezienie zastępcy, który będzie mógł pełnić funkcje jako nowy członek zarządu. Należy bowiem pamiętać, że rezygnacja ma charakter jednostronny, czyli jest skuteczna bez względu na to czy spółka zdecyduje się ją uznać bądź nie. Niemniej jednak osoba rezygnująca z pełnionej funkcji powinna dokonać wszelkich starań aby do czasu przejęcia jego obowiązków przez nowego członka zarządu, spółka nie ponosiła żadnych strat wynikających z podjętej o rezygnacji decyzji.
Przyczyny rezygnacji
Każda rezygnacja jest skuteczna bez względu na jej uzasadnienie merytoryczne. Niemniej jednak rezygnacja powinna być uzasadniona, ponieważ taki obowiązek może na nas nakładać statut spółki bądź obowiązek wynikający z zerwania np. umowy o pracę. Należy jednak pamiętać, że sama rezygnacja z funkcji członka zarządu nie prowadzi do rozwiązania stosunku wynikającego z więzi korporacyjnej. Przyczyny rezygnacji mogą być dlatego złożone oddzielnie od samego oświadczenia o rezygnacji z funkcji członka zarządu.
Powoływanie, odwoływanie oraz rezygnacja członków zarządu w sp. z o.o.
Kodeks cywilny zakłada ponadto, że jeżeli zlecenie jest odpłatne, a wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, przyjmujący zlecenie jest odpowiedzialny za szkodę. Za ważny powód wypowiedzenia można uznać obiektywną okoliczność, wymagającą każdorazowo oceny okoliczności danego stanu faktycznego. Przykładowo ważnym powodem będzie długotrwała choroba, zmiana miejsca zamieszkania, względy rodzinne czy też konflikt ze wspólnikami.
Reprezentacja bierna
Z orzecznictwa SN wynika, że w zakresie tzw. reprezentacji biernej, oświadczenie woli od członka zarządu, może być przedstawione radzie nadzorczej albo pełnomocnikowi powołanemu przez organ stanowiący spółki.
Kiedy oświadczenie, nie będzie skutecznie złożone?
Oświadczenie woli o rezygnacji z funkcji członka zarządu nie będzie skuteczne, jeżeli zostanie złożone jedynie w stosunku do wspólnika spółki. Sąd Najwyższy w wyroku z 7 maja 2010r. oznajmił, że oświadczenie nie może również zostać skutecznie złożone wobec wszystkich wspólników.