W pierwszej kolejności należy porównać trzy tryby istniejące przy instytucji nakazów zapłaty. W Kodeksie cywilnym ustawodawca uregulował tryb uproszczony, upominawczy oraz nakazowy.
Tryb uproszczony
Pierwszy z powyżej wskazanych - uproszczony został uregulowany w art. 505 (1) - 505 (14) Kodeksu postępowania cywilnego. Tryb ten stosujemy w sprawach należących do właściwości sądów rejonowych (w których wartość przedmiotu sporu nie przekracza 75.000 zł) a dotyczących:
1) roszczeń wynikających z umów, jeżeli wartość przedmiotu sporu nie przekracza dziesięciu tysięcy złotych, a w sprawach o roszczenia wynikające z rękojmi, gwarancji jakości lub z niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową sprzedaży konsumenckiej, jeżeli wartość przedmiotu umowy nie przekracza tej kwoty;
2) o zapłatę czynszu najmu lokali mieszkalnych i opłat obciążających najemcę oraz opłat z tytułu korzystania z lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej bez względu na wartość przedmiotu sporu.
Tryb nakazowy
Kolejny tryb - nakazowy, którego zasady wskazano w art. 484 (1) - 497 Kodeksu postępowania cywilnego. Sąd wyda nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym tylko i wyłącznie wtedy, kiedy dochodzone pozwem roszczenie zostało udowodnione:
1) dokumentem urzędowym;
2) zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem;
3) wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu;
4) zaakceptowanym przez dłużnika żądaniem zapłaty, zwróconym przez bank i niezapłaconym z powodu braku środków na rachunku bankowym.
Postępowanie nakazowe może być stosowane zarówno dla spraw właściwych dla sądów rejonowych oraz sądów okręgowych.
Tryb upominawczy
Ostatniego już trybu - upominawczego dotyczą artykuły 497 (1) - 505 Kodeksu postępowania cywilnego. Postępowanie to należy do właściwości sądów rejonowych i okręgowych. Sąd wyda nakaz zapłaty jeżeli Powód dochodzi roszczenia pieniężnego oraz:
- roszczenie nie jest bezzasadne,
- przytoczone okoliczności nie budzą wątpliwości Sądu,
- zaspokojenie roszczenia nie zależy od spełnienia świadczenia wzajemnego,
- miejsce pobytu pozwanego jest znane.
Przy sporządzaniu pozwu o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym nie istnieje ustawowy obowiązek w zakresie umieszczenia go na urzędowym formularzu, niemniej jednak dla przedsiębiorców użycie formularza może stanowić swoiste ułatwienie. Formularz taki można ściągnąć ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości.
Jeżeli wartość przedmiotu sporu nie przekracza 10.000 zł, pozew należy sporządzić na urzędowym formularzu i sprawa zostanie skierowana do postępowania uproszczonego.
Jak ustalić właściwość sądu?
Jak już wskazywano powyżej postępowanie to należy zarówno do właściwości sądów rejonowych (wartość przedmiotu sporu do 75.000 zł) oraz sądów okręgowych (powyżej 75.000 zł).
Miejscowo właściwym jest Sąd dla miejsca zamieszkania Pozwanego bądź siedziby jego przedsiębiorstwa, jeżeli w zawartej pomiędzy stronami umowie nie umówiono się inaczej. Istnieje również możliwość wytoczenia powództwa przed Sąd właściwy ze względu na miejsce wykonania umowy, a mianowicie zapłaty bądź odbioru towaru.
W tym postępowaniu zastosowanie mają ogólne przepisy regulujące właściwość sądu - art. 16 i 17 k.p.c.
Terminy przedawnienia roszczeń
Jak powszechnie wiadomo, nie obowiązuje nas żaden termin do wniesienia pozwu. Niemniej jednak nie można zapomnieć o terminach przedawnienia dochodzenia roszczeń. W przypadku przedsiębiorców, ogólna zasada wskazuje iż jest to 3 lata, jednak w zależności od podstawy są to odpowiednio:
- z umowy sprzedaży w ramach działalności gospodarczej 2 lata,
- z umowy zlecenia 2 lata,
- z umowy o dzieło 2 lata,
- z umowy najmu lub dzierżawy 3 lata,
- z umowy ubezpieczenia 3 lata,
- z umowy przewozu 1 rok,
- z umowy przedwstępnej 1 rok;
Zgodnie z regulacją zawartą w Kodeksie cywilnym, po upływie terminu przedawnienia zobowiązany do zapłaty/zwrotu może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeknie się skorzystania z zarzutu przedawnienia. W tym miejscu warto podkreślić, iż w sytuacji kiedy przedsiębiorca wystąpi o wydanie nakazu zapłaty dotyczącego przedawnionego roszczenia, a dłużnik nie powoła się na ten zarzut w procesie, po uprawomocnieniu się nakazu Powód będzie mógł skutecznie wyegzekwować rzeczone roszczenie.
Na marginesie tylko należy wskazać, iż można dokonać przerwania biegu terminu przedawnienia poprzez:
- każdą czynność przed sądem, jak np. zawezwaniem do próby ugodowej bądź wniesieniem pozwu,
- rozpoczęcia mediacji bądź egzekucji prawomocnego orzeczenia wraz z nadaną klauzulą wykonalności,
- uznaniem długu w postaci chociażby prośby o rozłożenie należności na raty;
Ile wynosi opłata od pozwu?
Jeżeli wartość przedmiotu sporu przekracza kwotę 10.000 zł, zgodnie z art. 13 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, pobiera się opłatę stosunkową 5 % od dochodzonej kwoty, jednak nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 100.000 zł.
Jeżeli wartość przedmiotu sporu jest niższa niż 10.000 zł, zastosowanie znajdzie art. 28 KSCU:
W sprawie podlegającej rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym pobiera się opłatę stałą od pozwu, przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu umowy, a od apelacji, przy wartości przedmiotu zaskarżenia:
1) do 2000 złotych - 30 złotych;
2) ponad 2000 złotych do 5000 złotych - 100 złotych;
3) ponad 5000 złotych do 7500 złotych - 250 złotych;
4) ponad 7500 złotych - 300 złotych.
W przypadku uprawomocnienia się wydanego przez Sąd nakazu zapłaty, sąd z urzędu zwróci powodowi 3/4 uiszczonej opłaty od pozwu (art. 79 ust. 1 pkt 2 lit. c KSCU).
Jednocześnie proszę pamiętać, iż zgodnie z treścią art. 126 (1)§ 3 k.p.c.: „Wartości przedmiotu sporu lub zaskarżenia podaje się w złotych, zaokrąglając w górę do pełnego złotego”.
Sporządzając pozew należy pamiętać o uwzględnieniu wszelkich niezbędnych dowodów, które mogą posłużyć udowodnieniu naszego roszczenia - takich jak korespondencja mailowa, faktury, dokument zamówienia, odbioru, zdjęcia jeżeli istnieją a dotyczą jakiś robót jak również o powołaniu na świadków osoby, których zeznania mają znaczenie dla sprawy. Powołanie w terminie późniejszym dowodów już istniejących w chwili wnoszenia powództwa może narazić Państwa na zarzut prekluzji dowodowej i ich nieuwzględnienie przez Sąd.
Polecamy serwis: Przedsiębiorca w sądzie
Wzór pozwu w postępowaniu upominawczym
Miejscowość, data
Sąd Rejonowy w ……
…. Wydział Gospodarczy/Cywilny
ul. ………………………
00 - 000 ………………..
Powód:
XYZ prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą ………
ul. ……………………
00 - 000 ………………
NIP: …………………
Pozwany:
ABC / prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą ……..
ul. …………………….
00 - 000 ……………..
PESEL / NIP: nie ma obowiązku wskazywania
W.P.S.: 11 412 zł
Opłata: … zł
POZEW O ZAPŁATĘ
UZASADNIENIE
Działając w imieniu własnym, wnoszę o:
- wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, zobowiązującego Pozwanego ABC / prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą ….. do zapłaty na rzecz Powoda XYZ prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą …… kwoty 11 411,11 zł (słownie: jedenaście tysięcy czterysta jedenaście złotych jedenaście groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wymagalności …… roku do dnia zapłaty,
- zasądzenie od Pozwanego ABC / prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą ….. na rzecz Powoda XYZ prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą …… kosztów procesu,
W przypadku skierowania sprawy do trybu zwykłego wnoszę o:
- Zasądzenie od Pozwanego ABC / prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą …..na rzecz Powoda XYZ prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą …… kwoty 11 411,11 zł (słownie: jedenaście tysięcy czterysta jedenaście złotych jedenaście groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wymagalności …… roku do dnia zapłaty,
- zasądzenie od Pozwanego ABC / prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą ….. na rzecz Powoda XYZ prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą …… kosztów procesu,
- Przeprowadzenie rozprawy pod nieobecność Powoda,
- Dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z załączonych do pozwu dokumentów,
- Dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z przesłuchania Powoda na okoliczność: np. zawarcia umowy, dostawy towaru, pokwitowania odbioru towaru, doręczenia FV, upływu terminu płatności, prób ugodowego zakończenia sprawy,
- Dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z przesłuchania świadków: AWE (adres do doręczeń:….), CVG (adres do doręczeń: ….) na okoliczność: …………;
UZASADNIENIE
W tej części należy zwięźle przedstawić stan sprawy, na potwierdzenie powołać konkretne dowody i ewentualnych świadków.
Podpis Powoda
Załączniki:
- dowód uiszczenia opłaty od pozwu,
- odpis pozwu wraz z załącznikami,
- wskazać wszystkie załączniki po kolei.
Więcej informacji znajdziesz w serwisie MOJA FIRMA