Zawarcie umowy zlecenia
Zgodnie z kodeksem cywilnym przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Pomimo, że kodeks wskazuje czynności prawne, pojęcie to obejmuje również inne czynności.
Umowa zlecenia jest umową starannego działania. Należy przez to rozumieć, że zleceniobiorca nie zobowiązuje się do osiągnięcia określonego w umowie rezultatu, ale do dołożenia należytej staranności w wykonywaniu czynności uzgodnionych w treści umowy. Taki charakter umowy prowadzi do wniosku, że wynik pracy nie wyznacznikiem prawidłowości wykonania zobowiązania określonego w umowie zlecenia.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Jeżeli umowa zlecenia poprzez swoje postanowienia stwarza warunki zatrudnienia, które zarezerwowane są dla stosunku pracy - jest ona umową o pracę. Jeżeli pracownik zatrudniony na umowę zlecenie ma wyznaczony czas pracy, miejsce pracy i dokonuje swojej czynności pod kierownictwem pracodawcy mieści się pod definicję stosunku pracy zawartego w kodeksie pracy. Pracownik ma w takim przypadku możliwość zwrócenia się do sądu pracy z pozwem o ustalenie stosunku pracy.
Zobacz: Okresy wypowiedzenia umowy o pracę
Miejsce i czas wykonywania umowy zlecenia
Określenie w umowie zlecenia miejsca i czasu wykonywania pracy, jeżeli jest źle skonstruowana może dać argument zleceniobiorcy w sądzie pracy.
Należy jednak pamiętać, że zgodnie z definicją stosunku pracy wskazuje zawiera jednostronne narzucenie pracownikowi czasu i miejsce wykonywania pracy. Zapis umowny dotyczący czasu i miejsca wykonywania umowy zlecenia powinna być w tej umowie uzgodniona przez strony. Warto zawrzeć zapis, że strony umowy uzgodniły, że miejscem wykonywania pracy będzie ... . Istotne jest bowiem aby miejsce i czas wykonywania pracy były uzgodnione a nie narzucone przez pracodawcę.
Warto w tym miejscu przywołać wyrok Sądu Najwyższego z 6 października 1998 r. sygn. akt I PKN 389/98, OSNP 1999/22/718, w którym wskazano, że określenie w umowie czynności z zastrzeżeniem ich osobistego wykonywania w określonych dniach i godzinach nie przesądza o nawiązaniu stosunku pracy, ponieważ takie elementy występują też w stosunkach cywilnoprawnych. Wyznaczanie dni i godzin czynności nie może być wystarczające do uznania kierownictwa pracodawcy w rozumieniu art. 22 k.p.
Zobacz: Elastyczny czas pracy - nadgodziny odchodzą do lamusa
Podporządkowanie zleceniodawcy
Podporządkowanie pracownika pracodawcy jest jedną z charakterystycznych cech stosunku pracy. W jaki sposób zawrzeć podporządkowanie zleceniobiorcy, aby nie było to sprzeczne z prawem?
Jeżeli element podporządkowania występuje w danej umowie, zawsze mamy do czynienia z umową o pracę. Jest to bowiem właściwość stosunku pracy, element, który nie może wystąpić w zatrudnieniu na podstawie umów cywilnoprawnych.
Zobacz: Jak wypowiedzieć umowę zlecenia? - WZÓR PISMA
Trzeba w tym miejscu zwrócić uwagę na to jak skonstruowane jest zobowiązanie zleceniobiorcy. Jest ono przeważnie bardzo ogólne i zostało sformułowane w taki sposób, że nie wynikają z niego konkretne czynności, jakie przyjmujący zlecenie ma wykonywać, to powstaje domniemanie, że zleceniobiorca realizuje w praktyce polecenia zleceniodawcy.
Zleceniobiorca ma prawo wydawać wskazówki co do sposobu wykonywania zlecenia. Nigdy nie jest jednak możliwe przekroczenie granicy prowadzącej do możliwości nakazywania drugiej stronie wykonywania pewnych prac.
Zobacz: Pracownicy tymczasowi z agencji pracy
Urlop przy umowie zlecenia
Zleceniobiorcy nie przysługuje z tytułu umowy zlecenia urlop wypoczynkowy. Jednak przy zleceniach długotrwałych spotykamy się z dniami wolnymi dla zleceniodawcy. Dni wolne od wykonywania zlecenia są dopuszczalne, jednak nigdy nie mogą być nazywane urlopem i do ich stosowania nie może być wykorzystywany kodeks pracy. Aby skutecznie ustrzec się przed uznaniem dni wolnych za urlop można w umowie zlecenia zastrzec obowiązek odpracowania dni wolnych.
Co grozi za zawarcie umowy zlecenia zamiast umowy o pracę?
Z powództwem do sądu pracy w celu ustalenia stosunku pracy może wystąpić zleceniodawca jak i inspekcja pracy. Zawarcie umowy zlecenia zamiast umowy o pracę można popełnić zarówno umyślnie, jak i nieumyślnie i czyn ten ma charakter wykroczenia jednorazowego. Zgodnie bowiem z art. 281 pkt 1 kodeksu pracy, kto będąc pracodawcą lub działając w jego imieniu zawiera umowę cywilnoprawną w warunkach, w których zgodnie z art. 22 § 1 powinna być zawarta umowa o pracę, podlega karze grzywny od 1.000 zł do 30.000 zł.