Instytucja upadłości ma służyć zabezpieczeniu interesów wierzycieli niewypłacalnego dłużnika, dlatego też ustawa wymienia osoby zobowiązane do złożenia do sądu wniosku o ogłoszenie upadłości, a także konsekwencje niedopełnienia tego obowiązku. Skupmy się jednak najpierw na tym, kto może, a kto musi złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości w przypadku wystąpienia jej przesłanek.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Otóż zgodnie z art. 20 ust. 1 Prawa upadłościowego i naprawczego, wniosek o ogłoszenie upadłości może zgłosić dłużnik lub każdy z jego wierzycieli, a ponadto również:
- w stosunku do spółki jawnej, spółki partnerskiej, spółki komandytowej oraz spółki komandytowo-akcyjnej – każdy ze wspólników odpowiadających bez ograniczenia za zobowiązania spółki;
- w stosunku do osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – każdy, kto ma prawo je reprezentować sam lub łącznie z innymi osobami (czyli członkowie zarządu);
- w stosunku do przedsiębiorstwa państwowego – także organ założycielski;
- w stosunku do jednoosobowej spółki Skarbu Państwa – także minister właściwy do spraw Skarbu Państwa;
- w stosunku do osoby prawnej, spółki jawnej, spółki partnerskiej oraz spółki komandytowej i komandytowo-akcyjnej, będących w stanie likwidacji – każdy z likwidatorów;
- w stosunku do osoby prawnej wpisanej do Krajowego Rejestru Sądowego – kurator ustanowiony na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 168, poz. 1186, z późn. zm.);
- w stosunku do dłużnika, któremu została udzielona pomoc publiczna o wartości przekraczającej 100 000 euro – organ udzielający pomocy.
Jak ogłosić upadłość jednoosobowej firmy?
Należy tu podkreślić, że dłużnik (oraz każdy, kto ma prawo reprezentować sam lub łącznie z innymi osobami dłużnika będącego osobą prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającej osobowości prawnej, czyli w szczególności wspólnicy spółek osobowych oraz członkowie zarządu spółek kapitałowych) jest obowiązany, nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości.
Należy również zwrócić uwagę na postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 kwietnia 2008 r. (sygn. akt: V CSK 508/2007), w którym Sąd ten stwierdził: Z chwilą, gdy spółka zaprzestanie spłacania wymagalnych zobowiązań lub gdy jej zobowiązania przekroczą wartość majątku, powstają podstawy do ogłoszenia upadłości i jednocześnie od tej daty w ciągu dwóch tygodni jej zarządca (członek zarządu, wspólnik, itd.) ma obowiązek zgłosić wniosek o upadłość. Jeżeli wniosku takiego nie złożył, a stan uzasadniający ogłoszenie upadłości trwa nadal, to zarówno on, jak i każdy następujący po nim zarządca spółki, ma także obowiązek zgłoszenia wniosku o upadłość w terminie dwóch tygodni do dnia, w którym dla niego stało się to możliwe, a więc od dnia, w którym przy zachowaniu wymaganej staranności, mógł dowiedzieć się o istnieniu przesłanek do ogłoszenia upadłości. Z faktu, że ustawodawca określił dwutygodniowy termin do wypełnienia obowiązku zgłoszenia wniosku o upadłość nie wynika bowiem, że po bezskutecznym upłynie tego terminu wygasa obowiązek zgłoszenia wniosku o upadłość - także po upływie tego terminu, w każdym następnym dniu istnienia podstawy do ogłoszenia upadłości, dłużnik ma nadal obowiązek zgłoszenia wniosku.
Wobec dłużników, którzy się do tego nakazu nie zastosowali polskie prawo przewiduje surowe konsekwencje.
Kiedy sąd może oddalić wniosek o upadłość?
Autor: Adwokat Agata Klima - Nowak