Co to jest aport?
Aport to wkład niepieniężny, czyli świadczenie wnoszone przez wspólnika w zamian za obejmowane udziały w spółce (art. 158 § 1 k.s.h.). Wspólnik może pokryć udział w całości lub też w części aportem. Określenie aportów powinno nastąpić w umowie spółki z o.o. bądź też w uchwale o podwyższeniu kapitału zakładowego i powinno zawierać określenie formy i wysokości tych wkładów. Wkłady są wnoszone w zamian za udziały otrzymywane przez wspólników w kapitale zakładowym, dlatego też nie jest możliwe zwolnienie wspólnika od obowiązku wniesienia do spółki wkładu. Wynika to także z art. 3 kodeksu spółek handlowych, zgodnie z którym przez umowę spółki handlowej wspólnicy albo akcjonariusze zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez wniesienie wkładów i, jeżeli umowa albo statut spółki tak stanowi, przez współdziałanie w inny określony sposób.
Nieruchomość jako wkład niepieniężny (aport) do spółki z o.o.
W umowie spółki z o.o. należy szczegółowo określić przedmiot aportu oraz osobę wspólnika wnoszącego aport, jak również liczbę i wartość nominalną objętych w zamian udziałów.
Polecamy: PPK Pracownicze plany kapitałowe. Obowiązki pracodawcy
Co to są wkłady mieszane?
Część wspólników wnosi do spółki wkłady mieszane, czyli w części pieniężne, w części niepieniężne, ale aby mogło to mieć miejsce, musi dojść do zmiany umowy spółki. Uchwała dotycząca zmiany umowy spółki zapada większością 2/3 głosów, chyba że umowa spółki przewiduje surowsze warunki podjęcia takiej uchwały (art. 246 § 1 k.s.h.). Trzeba podkreślić, że na skutek nowelizacji k.s.h. od 1 stycznia 2012 r. wyłączona jest możliwość wnoszenia wkładów niepieniężnych w przypadku spółki, której umowę zawarto przy wykorzystaniu wzorca umowy, a więc w trybie elektronicznym. Zatem, w przypadku spółki, której umowę zawarto przy wykorzystaniu wzorca umowy, na pokrycie kapitału zakładowego wnosi się wyłącznie wkłady pieniężne. W takim wypadku pokrycie kapitału zakładowego powinno nastąpić nie później niż w terminie siedmiu dni od dnia jej wpisu do rejestru (art. 158 § 11 k.s.h.). Wymienione wyżej ograniczenie dotyczy tylko spółki, która jest zawiązywana w trybie elektronicznym. Podwyższenie kapitału zakładowego dokonywane już po wpisie do rejestru spółki, której umowę zawarto przy wykorzystaniu wzorca umowy, może być pokryte na zasadach ogólnych, czyli zarówno wkładami pieniężnymi lub niepieniężnymi (art. 158 § 12 k.s.h.).
Pokrycie pierwotnego kapitału zakładowego spółki zawiązywanej w trybie elektronicznym, z zachowaniem wzorca umowy, może nastąpić tylko poprzez wniesienie wkładów pieniężnych.
Co to są wkłady pieniężne?
Wkładem pieniężnym może być gotówka lub pieniądz bezgotówkowy. W przypadku gotówki wspólnik wnosi wkład poprzez jej wręczenie osobie, która spółkę reprezentuje. Jeżeli natomiast wkład jest wnoszony w postaci bezgotówkowej, wniesienie wkładu następuje poprzez dokonanie przelewu. Wkładem pieniężnym może być także świadczenie w obcej walucie. Wynika to z zasady walutowości, określonej w przepisach k.c., w myśl której, jeżeli przedmiotem zobowiązania jest suma pieniężna wyrażona w walucie obcej, dłużnik może spełnić świadczenie w walucie polskiej, chyba że ustawa, orzeczenie sądowe będące źródłem zobowiązania lub czynność prawna zastrzega spełnienie świadczenia w walucie obcej (art. 358 § 1 k.c.). Warto w tym miejscu przytoczyć uchwałę Sądu Najwyższego z 2 marca 1993 r. (sygn. akt III CZP 123/92, OSNC 1993/10/167), w której sąd ten orzekł, że zobowiązanie wspólnika do świadczenia w przyszłości określonej sumy pieniężnej na rzecz powstałej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie może stanowić pokrycia udziału w tej spółce.
Co może stanowić wkład do spółki cywilnej?
Wnoszenie wkładów niepieniężnych
Przepisy k.s.h. nie zawierają definicji aportu. Stanowią jedynie, że przedmiotem wkładu do spółki kapitałowej nie może być prawo niezbywalne lub świadczenie pracy bądź usług (art. 14 § 1 k.s.h.). Natomiast wierzytelność wspólnika albo akcjonariusza z tytułu pożyczki udzielonej spółce kapitałowej uważa się za jego wkład do spółki w przypadku ogłoszenia jej upadłości w terminie dwóch lat od dnia zawarcia umowy pożyczki (art. 14 § 3 k.s.h.). Jeżeli wspólnik albo akcjonariusz wniósł wkład niepieniężny mający wady, jest on zobowiązany do wyrównania spółce kapitałowej różnicy między wartością przyjętą w umowie albo statucie spółki a zbywczą wartością wkładu. W umowie albo statucie spółki można zapisać, że spółce przysługują wówczas także inne uprawnienia (art. 14 § 2 k.s.h.). Ponadto wynagrodzenia za usługi świadczone przy powstaniu spółki nie można wypłacać ze środków wpłaconych na pokrycie kapitału zakładowego, jak również zaliczać na poczet wkładu wspólnika, co wynika z art. 158 § 2 k.s.h.
Przedmiotem aportu jest prawo majątkowe - może mieć ono formę rzeczową (np. prawo własności nieruchomości) albo charakter obligacyjny. Aportem mogą być także prawa na dobrach niematerialnych. Przedmiotem wkładu niepieniężnego może być np. prawo własności rzeczy ruchomych i nieruchomych, własność przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Wkładem niepieniężnym może być także prawo obligacyjne, czyli np. udział w spółce z o.o. i akcje, prawo do papierów wartościowych (np. obligacji). Wreszcie, aportem może być prawo na dobrach niematerialnych, czyli np. prawo własności przemysłowej, lub majątkowe prawa autorskie, o ile są one zbywalne. Aport powinien wyróżniać się pewnymi cechami, a więc:
• być zbywalny, czyli możliwe powinno być jego przeniesienie na inny podmiot, określenie jego wartości,
• powinien być on przydatny,
• powinno być możliwe objęcie go egzekucją, jak też jego wejście do masy likwidacyjnej lub masy upadłości.
Przykładowo, w postanowieniu z 19 września 1990 r.(sygn. akt III CRN 269/90, niepublikowane) Sąd Najwyższy stwierdził, że aportem w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością mogą być wszelkie przedmioty majątkowe (rzeczy i prawa), jeśli są zbywalne i mogą jako aktywa wejść do bilansu spółki, przy czym muszą być one wymienione w umowie ze wskazaniem osoby wnoszącej i przyznanych za ten aport udziałów. W uzasadnieniu wspomnianej już uchwały z 2 marca 1993 r. Sąd Najwyższy podkreślił z kolei, że przedmiotem wkładu niepieniężnego może być wszystko, co - nie będąc pieniądzem - przedstawia jakąkolwiek wartość ekonomiczną. Pożyczka udzielona przez wspólnika lub osobę trzecią nie może być przedmiotem aportu, ponieważ trzeba ją zwrócić, a zasadą jest, że w czasie trwania spółki nie wolno zwracać wspólnikom wniesionych wkładów tak w całości, jak i w części (art. 189 § 1 k.s.h.). Wspólnicy nie mogą także otrzymywać z jakiegokolwiek tytułu wypłat z majątku spółki potrzebnego do pełnego pokrycia kapitału zakładowego.
Jakie są zasady prawidłowej wyceny wkładów niepieniężnych?
Bardzo ważną kwestią jest wycena aportów - zazwyczaj dokonują jej sami wspólnicy. W umowie spółki określa się wartość aportów poprzez podanie ich liczby i wartości nominalnej udziałów obejmowanych w zamian za wkład niepieniężny. Ze względu na sankcje, jakie wiążą się z zawyżeniem wartości aportów, należy to zrobić dokładnie i precyzyjnie. W odróżnieniu od spółki akcyjnej, w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nie ma obowiązku, aby takiej wyceny dokonywał biegły rewident, choć jest to wskazane, aby uniknąć skutków związanych z zawyżeniem wartości aportów. Oczywiście, wspólnicy spółki z o.o. mogą powołać biegłego rewidenta do wyceny aportów, i często się tak dzieje, zwłaszcza w przypadku dużych spółek albo w sytuacji, gdy kapitał zakładowy jest pokrywany w całości aportami. W takim wypadku, aby nie doszło do zawyżenia aportu ani do zaniżenia wartości przedmiotu opodatkowania i zarzutów organów podatkowych, warto, aby oszacowania wartości wkładów dokonał profesjonalista.
Aby prawidłowo ustalić wartość aportu, należy mieć na uwadze moment zawarcia umowy spółki lub uchwalenie podwyższenia kapitału zakładowego po zawarciu spółki. Oznacza to, że jeżeli pomiędzy zawarciem umowy spółki a jej wpisaniem do rejestru albo uchwaleniem podwyższenia kapitału zakładowego i jego podwyższeniem nastąpiła zmiana wartości aportu, nie trzeba wyrównywać brakującej wartości aportu. Nie podlegają odpowiedzialności za zawyżenie aportu wspólnicy, jeżeli np. dojdzie do utraty wartości wkładu na skutek jego zużycia. Nie ma także znaczenia dla tej odpowiedzialności ocena skutków wniesienia wkładów w zawyżonej wysokości oraz to, kiedy faktycznie wniesiono zadeklarowany aport. Wartość zbywcza to cena, jaką można byłoby uzyskać za wkład w chwili zawarcia umowy spółki lub w dniu podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego.
Więcej informacji znajdziesz w serwisie MOJA FIRMA