REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Mszyce w ogrodzie – zwalczanie

 Jak pozbyć się mszyc? Sposoby na mszyce. Opryski na mszyce. Mszyce w ogrodzie – zwalczanie.
Jak pozbyć się mszyc? Sposoby na mszyce. Opryski na mszyce. Mszyce w ogrodzie – zwalczanie.
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Mszyce – zwalczanie. Mszyce, to jeden z głównych wrogów rolników i ogrodników. Stąd przez lata ludzie wymyślali i testowali wiele metod zwalczania tych szkodników roślin uprawnych. Mszyce atakują nasze rośliny co roku ale oczywiście zdarzają się co jakiś czas lata szczególnego „wysypu” mszyc. Wiele wskazuje, że taki „mszycowy” jest też rok 2022. W artykule wskazujemy najpopularniejsze i najskuteczniejsze metody zwalczania mszyc w ogrodach.

Małe mszyce – duży problem

Mszyce, to niepozorne pluskwiaki (występują zarówno osobniki uskrzydlone i bezskrzydłe), które żyją na Ziemi od milionów lat. Przez ten czas w toku ewolucji powstało blisko 5 tysięcy gatunków mszyc. A przynajmniej tyle zidentyfikowali dotąd afidolodzy. Tak, nauka o mszycach doczekała się swojej odrębnej nazwy: afidologia. Choćby ten jeden fakt potwierdza, że ludzie mieli (i niestety mają nadal) powody, by dobrze poznać biologię mszyc – głównie po to, by móc je zwalczać w uprawach roślin.
Mszyce bowiem masowo atakują niemal wszystkie rośliny zarówno na polach (np. zboża, warzywa), w sadach jak i w ogrodach (np. na różach) a także na parapetach naszych mieszkań. Żywią się sokami roślin, powodując ograniczenie rozwoju zamieranie pędów, a nawet całych roślin. Rośliny, na których żerują mszyce łatwiej też „łapią” choroby – np. grzybowe, czy bakteryjne. Mszyce przenoszą też niektóre wirusy roślin.
Mszyca grochowa, mszyca czeremchowo-zbożowa i mszyca brzoskwiniowo-ziemniaczana są wskazane wśród 14 gatunków o największym znaczeniu ekonomicznym dla upraw rolniczych, sadowniczych i warzywniczych (
Źródło).

REKLAMA

Jak rozpoznać, że na roślinie żeruje mszyca?

Jako, że mszyce mają bardzo małe rozmiary (długość ciała najczęściej 1-2 mm), to najczęściej zauważamy dopiero efekty żerowania kolonii mszyc. Są to najczęściej pozwijane do wewnątrz liście (np. jabłoni, czy porzeczki) i to zwłaszcza najmłodsze, dopiero co rozwinięte listki. Jeżeli rozwiniemy taki zwinięty liść (często niestety nie da się tego zrobić bez jego uszkodzenia) zobaczymy liczne mszyce: szare, czarne, zielone, brązowe, czy np. kremowo-białe, które żerują na spodzie liścia. Liście na których żerują mszyce deformują się i zmieniają kolor – najczęściej żółkną. Najchętniej larwy i dorosłe mszyce żerują na młodych pędach i młodych liściach.

Na różach mszyce obsiadają z reguły młode pędy i okolice pąków. Na pomidorach mszyce żerują na wierzchołkach powodując ich deformację i zahamowanie wzrostu.

Mszyca porzeczkowo-czyściecowa powoduje np. deformacje i zmiany zabarwienia liści porzeczek, które stają się wypukłe, pofałdowane i zmieniają barwę na żółtozieloną, starsze na wiśniowoczerwoną (Źródło).

Mszyce z rodziny miodownicowatych (osiągają rekordowe rozmiary jak na mszyce – do 7-8 mm), żerują na drzewach iglastych. Charakterystycznym skutkiem ich żerowania jest duża ilość spadzi, która może aż kapać z drzew (Źródło).

Najlepiej oczywiście zareagować na początku inwazji, gdy niewiele liści danej rośliny jest zajętych przez żerujące mszyce. Poza tym mszyce niezwykle szybko rozmnażają się i kolonizują sąsiednie rośliny. Stąd bardzo ważne jest, by regularnie „patrolować” nasz ogród, zwłaszcza wiosną, kiedy to rosną młode pędy i liście. Im wcześniej zauważymy mszyce, tym szybciej możemy zacząć je zwalczać i tym mniej szkód narobią nam w ogrodzie. Gdy zaniedbamy obserwację i zwalczanie mszyc powinniśmy się liczyć z zahamowaniem wzrostu roślin, zamieraniem pędów, obniżeniem plonów a w skrajnych przypadkach z uschnięciem rośliny.

Skutki żerowania mszyc na liściach porzeczki

Skutki żerowania mszyc na liściach porzeczki

shutterstock

Kolonia mszyc na liściu jabłoni

Kolonia mszyc na liściu jabłoni

Liście jabłoni zaatakowane przez mszyce

Liście jabłoni zaatakowane przez mszyce

Zwalczanie mszyc – „chemia”

REKLAMA

Nie po to sadzimy rośliny w ogrodzie, by stały się pokarmem mszyc. Stąd chętnie sięgamy po najprostsze środki zaradcze – opryski gotowymi preparatami chemicznymi (insektycydami – tj.  środkami owadobójczymi) kupionymi w sklepie. Tego typu preparatów są dziesiątki, jeśli nie setki. Przykładowo można wymienić jedne z popularniejszych w sklepach: Mospilan 20 SP, Pirimor 500 WG, Karate Zeon 050 CS,  Deltam AL, Polysect 005 SL, Calypso 480 SC, Kohinor 200SL, Parcan AE, Decis Mega 50 EW.

W przypadku tych preparatów trzeba precyzyjnie stosować się do zaleceń producenta odnośnie roślin, które mogą być nimi opryskiwane, karencji (czyli czasu jaki musi upłynąć między opryskiem a zbiorem plonów), prewencji, czy terminu oprysków. Trzeba wyraźnie zaznaczyć, że opryski insektycydami można wykonywać wyłącznie w godzinach wieczornych kiedy to nie latają już pożyteczne owady zapylające (w szczególności pszczoły, trzmiele, czy motyle).

Mimo zachowania najwyższej staranności opryski środkami owadobójczymi mogą być zabójcze nie tylko dla mszyc ale i pożytecznych owadów (takich jak np. naturalni wrogowie mszyc – biedronki, złotooki, bzygi). Wielu naukowców uważa także, że żadne insektycydy, nie są całkowicie obojętne dla pszczół, nawet jeżeli stosujemy odpowiednią karencję i prewencję. Coraz więcej osób nie chce pryskać swoich roślin „chemią” - zwłaszcza w małych przydomowych ogródkach, gdzie chcemy wyhodować ekologiczne owoce, czy warzywa. Ponadto pojawiają się doniesienia, że mszyce potrafią się uodparniać na stosowane zbyt często "chemiczne" środki owadobójcze. Stąd coraz częściej szukamy ekologicznych preparatów do oprysków.

Mszyce na bzie czarnym - oprysk

Mszyce na bzie czarnym - oprysk

shutterstock

Opryski na mszyce

Opryski na mszyce

shutterstock

Zwalczanie mszyc – gotowe preparaty ekologiczne

REKLAMA

Ten popyt sprawił, że coraz częściej producenci oferują ekologiczne preparaty do oprysków z naturalnych składników (np. czosnku, octu, olejów roślinnych, polisacharydów). Przykładowo można wymienić takie preparaty do oprysków na mszyce, jak: Emulpar 940 EC, Biochron, Agricolle, Substral Nawóz Naturen Multi-Insekt Bio, Compo Bio, Agrocover, Insect Control, Promanal 60EC. Ciekawym preparatem z gamy produktów ekologicznych jest Perma-Guard AdeSil, który dzięki organicznej formie długodziałającego krzemu wzmacnia ściany komórkowe roślin utrudniając szkodnikom (w tym mszycom) ich uszkodzenie.

Ekologiczne preparaty do oprysków z reguły (ale i tak warto czytać zalecenia producentów co do ich stosowania) nie są szkodliwe dla roślin i pożytecznych owadów. Znacznie skrócone są więc (a najczęściej ich nie ma) okresy karencji i prewencji.

Ważne
Wszystkie opryski, aby były skuteczne, muszą fizycznie spaść na mszyce. Bywa to oczywiście trudne, bo mszyce żerują z reguły na spodzie liści. A liście na skutek żerowania mszyc zwijają się, czym dodatkowo osłaniają owady przed opryskiem.


Zwalczanie mszyc – tzw. domowe sposoby

Istnieje też całkiem spora grupa ogrodników i działkowców, którzy wierzą tylko w swoje własne „domowe sposoby” na mszyce. I trzeba przyznać, że te metody często działają nie gorzej (a czasem lepiej) niż preparaty kupione w sklepie. A satysfakcja ze zwalczenia mszycy swoim „patentem” jest na pewno większa.

„Robótki ręczne”

Nawet eksperci przyznają, że w przypadku małych roślin nie ma co kombinować i warto zniszczyć mszyce ręcznie. To chyba najbardziej ekologiczny sposób, choć czasem trudno to wykonać i wyczyścić młode listki z mszyc bez ich (liści) uszkodzenia.

Opryski z preparatów roślinnych (wyciągów, wywarów, gnojówek)

Nawet Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa poleca opryski na mszyce preparatami z cebuli, czosnku, pokrzywy czy wrotyczu.

Są różne przepisy na te roślinne preparaty (wywary, wyciągi,  gnojówki – maceraty). Najpopularniejsza jest na pewno ….

 …. Gnojówka z pokrzyw –  przepis ze strony Lasów Państwowych:

Składniki:
• 1 kg świeżych pokrzyw
• 10 litrów świeżej wody
• plastikowe naczynie

Przygotowanie:
• Zerwij młode ziele przed kwitnieniem.
• Potnij na mniejsze części.
• Ułóż na dnie wiadra.
• Zalej odstaną wodą.
• Przykryj gazą, nie zamykaj wiadra.
• Mieszaj codziennie.

Zastosowanie:
Roztwór przez zastosowaniem wymaga rozcieńczenia z wodą:
• 1 część gnojówki na 10 części wody – do stosowania jako nawóz do podlewania gleby.
• 1/20 – jako środek ochrony roślin do opryskiwania.

Niezwykle bogatym (i publicznie dostępnym) źródłem wiedzy o preparatach roślinnych przeznaczonych do ochrony roślin (w tym także przed mszycami) jest publikacja SPORZĄDZANIE KOMPOSTÓW I BIOPREPARATÓW - Naturalne metody podtrzymywania żyzności gleby i ochrony roślin”, której autorem jest Marek Krysztoforski z Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Radomiu.

Przykładowe przepisy z ww. publikacji na biopreparaty do ochrony roślin przed mszycami:

Wyciąg z aksamitki
Pół wiadra suchych roślin (1 kg) zalać 10 litrami ciepłej wody, pozostawić na dwa dni, następnie przecedzić, dodać 40 g szarego mydła.

Wyciąg z bzu czarnego
1 kg świeżych lub 200 g suszonych liści i kwiatów moczyć w 10 l wody przez 24 godziny, rozcieńczyć wodą 1/10, opryskiwać glebę i rośliny

Wyciąg z łusek cebuli
Około 200g łusek z cebuli zalać 10 litrami ciepłej wody. Pozostawić na okres 4-5 dni.

Wyciąg z łusek i suchych liści czosnku
Około 100g łusek i suchych liści czosnku zalać 10 litrami wody i pozostawić na 24 godziny. Opryskiwać świeżym, nierozcieńczonym wyciągiem.

Wyciąg/wywar z ząbków czosnku
200 g ząbków czosnku zemleć, zalać 10 l wody i odstawić na 3 lub 4 dni (lub zagotować 20 minut), nie rozcieńczać, stosować zapobiegawczo i leczniczo.

Gnojówka z liści paproci
1 kg świeżych liści paproci lub 100 g suszu zalać 10 l wody i odstawić na 2 tygodnie. Używać w rozcieńczeniu 1:2

Gnojówka ze skrzypu polnego
Zebrać całe części nadziemne rośliny, używać świeżego lub wysuszonego. 1 kg świeżych lub 200 g suszonych roślin pozostawić w 10 l wody na 4 do 5 dni do fermentacji, przed zastosowaniem rozcieńczyć 1:50, opryskiwać przy słonecznej pogodzie.

Marek Krysztoforski poleca też w tej publikacji inne biopreparaty na mszyce z: pokrzywy, szarego mydła, siana z szarym mydłem, rumianku, tytoniu szlachetnego, naci ziemniaka, kalinitu, serwatki, mniszka, czy rabarbaru.

Inne „domowe” preparaty do oprysków na mszyce

Oprócz powyższych preparatów, na forach internetowych niektórzy ogrodnicy rekomendują opryski na mszyce:

- coca colą – wymieszaną z wodą w proporcji 1:1
- octem – wymieszanym z wodą w proporcji 1:10 (1 część octu i 10 części wody) – niektórzy dodają do tej mieszanki troszkę płynu do mycia naczyń lub szarego mydła,
- płynem do mycia naczyń – 1 małą łyżeczkę płynu wymieszaną z 1 litrem wody,

- mlekiem - wymieszanym z wodą w proporcji 1:1

Naturalni wrogowie mszyc

Zawsze warto stworzyć w swoim ogrodzie przyjazne warunki dla naturalnych wrogów mszyc, czyli w szczególności biedronki, złotooka, bzyga, skorka, pająków, kosarzy, czy pryszczarka mszycojada. A czy można zwabić je do naszego ogrodu – a nawet precyzyjniej: do zaatakowanej przez mszyce rośliny? Jest kilka sposobów.

Złotook - naturalny wróg mszyc

Złotook - naturalny wróg mszyc

shutterstock

Biedronka - naturalny wróg mszyc

Biedronka - naturalny wróg mszyc

shutterstock

Różnorodność roślin kwitnących i miododajnych w naszym ogrodzie zwabia wiele pożytecznych owadów – także bzygi, które żywią się m.in. pyłkiem i nektarem kwiatów.

Żółte wstążki wieszane na roślinie mogą przywabiać biedronki (także te azjatyckie), które żywią się mszycami (zarówno larwy biedronki jak i dorosłe osobniki).

Złotooki i inne pożyteczne owady będą nam wdzięczne za przygotowanie bezpiecznego lokum na zimę. Chodzi o domki (hotele) dla owadów (np. z cegły dziurawki wypełnionej częściowo słomą, czy sianem, pustych łodyg bambusa, trzciny, czy z kawałków drewna z ponawiercanymi otworami.

Hotel dla owadów

Hotel dla owadów

shutterstock

Warto też wspomnieć, że naturalnymi wrogami mszyc są także niektóre pluskwiaki różnoskrzydłe (np. dziubałek gajowy, dziubałek nadrzewny, Deraeocoris ruber, Deraeocoris trifasciatus, delikacik zielonawy, zażardka pospolita. Naukowcy podkreślają, że w sadach racjonalnie chronionych, w których stosowane są tylko insektycydy selektywne, występuje zwykle kilka lub kilkanaście gatunków pluskwiaków drapieżnych i wraz z innymi czynnikami zwalczania naturalnego mogą one, w niektóre lata, odgrywać znaczącą rolę w utrzymaniu części gatunków ważniejszych szkodników na poziomie niższym od progu zagrożenia. Wykorzystanie drapieżnych pluskwiaków różnoskrzydłych w zwalczaniu szkodników polega przede wszystkim na ich ochronie poprzez stosowanie bezpiecznych dla nich środków ochrony roślin (…).

W polskich sklepach internetowych są sprzedawane, głównie z przeznaczeniem do zwalczania mszyc w szklarniach, takie owady jak: złotook pospolity, dziubałeczek wielożerny, mszycarz szklarniowy, osiec mszycowy, pryszczarek mszycojad.

Bzyg

Bzyg

shutterstock

Gatunki mszyc w Polsce

W Polsce występuje kilkaset (podobno ponad 600 gatunków) gatunków mszyc. Wystarczy spojrzeć na ich polskie nazwy (poniżej wymienione zostały jedynie niektóre wybrane gatunki), by wiedzieć, jakimi roślinami na pewno się żywią:

  • Mszyca jabłoniowa
  • Mszyca jabłoniowo-babkowa
  • Mszyca jabłoniowo-zbożowa
  • Mszyca truskawkowa większa
  • Mszyca truskawkowa zielona
  • Mszyca grochowa
  • Mszyca malinowa
  • Mszyca malinowo - jeżynowa
  • Mszyca gruszowo-podbiałowa
  • Mszyca trzmielinowo-burakowa
  • Mszyca gruszowo-przytuliowa
  • Mszyca wierzbowa pospolita
  • Mszyca wierzbowo-marchwiowa
  • Mszyca ogórkowa
  • Mszyca agrestowa
  • Mszyca bluszczowa
  • Mszyca bzowa
  • Mszyca porzeczkowa
  • Mszyca porzeczkowo-poziewnikowa
  • Mszyca porzeczkowo-czyściecowa
  • Mszyca śliwowo-ostowa
  • Mszyca śliwowo-kocankowa
  • Mszyca szparagowa
  • Mszyca kapuściana
  • Mszyca głogowo-marchwiana
  • Mszyca tulipanowa mniejsza
  • Mszyca świerkowa zielona
  • Mszyca brzoskwiniowa
  • Mszyca brzoskwiniowo-trzcinowa
  • Mszyca śliwowo-trzcinowa
  • Mszyca porzeczkowo-mleczowa
  • Mszyca różano-rutewkowa
  • Mszyca różano-szczeciowa
  • Mszyca azaliowa
  • Mszyca różano-trawowa
  • Mszyca czereśniowa
  • Mszyca szklarniowa plamista
  • Mszyca czeremchowo-zbożowa
  • Mszyca marchwiowa ondulująca
  • Mszyca zbożowa większa

Mamy więc do czynienia ze szkodnikami zarówno roślin użytkowych (warzyw, owoców), jak i roślin ozdobnych. Jak widać wśród mszyc występują gatunki „wyspecjalizowane”, które upodobały sobie szczególnie jeden lub kilka określonych gatunków roślin. Zdarza się jednak często, że mszyce nie ograniczają się do żerowania tylko do tych roślin, na które wskazuje nazwa danego gatunku.

Szare mszyce na łodydze

Szare mszyce na łodydze

shutterstock

Mszyce na łodydze

Mszyce na łodydze

shutterstock

Mszyce na spodzie liścia

Mszyce na spodzie liścia

shutterstock

oprac. Paweł Huczko

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Nieruchomości
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Ile kosztuje luksusowy nowy apartament? Czy milion złotych wystarczy?

    Ile trzeba zapłacić za nowe mieszkanie w wysokim standardzie? Jakie metraże oferują deweloperzy? Gdzie można nabyć luksusowe apartamenty i jakie mają udogodnienia? 

    Dyrektywa EPBD nie zakazuje montażu i eksploatacji kotłów gazowych. Rok 2040 nie jest wiążącą datą [analiza POGP]

    Nowelizacja dyrektywy ws. charakterystyki energetycznej budynków (EPBD) nie zakazuje montażu ani eksploatacji kotłów gazowych, a 2040 r. nie jest wiążącą datą zakazu użycia paliw kopalnych do ogrzewania - zwraca uwagę Polska Organizacja Gazu Płynnego (POGP).

    Udział polskiego kapitału w rynku nieruchomości wynosi 2%. W Polsce konieczne są zmiany regulacji prawnych

    Udział krajowych inwestorów w polskim rynku nieruchomości komercyjnych wynosi zaledwie 2%. Ten stan rzeczy może zmienić wprowadzenie funduszy umożliwiających osobom indywidualnym inwestycje w nieruchomości komercyjne (REIT).

    Kiedy wieszać budki lęgowe dla ptaków?

    Kiedy wieszać budki lęgowe dla ptaków? Gdzie wieszać domki dla ptaków? Jak to zrobić dobrze? Kiedy jest okres lęgowy sikorek, wróbli, szpaków, jerzyków i nietoperzy w Polsce?

    REKLAMA

    Turbina wiatrowa przy domu - wymogi prawne

    Główny Urząd Nadzoru Budowlanego wyjaśnił jakie są aktualne wymogi prawne montażu przydomowych turbin wiatrowych. Czy przed montażem przydomowych turbin wiatrowych wymagane jest zgłoszenie lub uzyskanie pozwolenia na budowę? Czy budynek przed montażem turbiny potrzebuje ekspertyzy, badania stanu technicznego?

    Rejestr i wyszukiwarka osób z uprawnieniami budowlanymi [e-CRUB ]. 130 tysięcy inżynierów i architektów

    Główny Urząd Nadzoru Budowlanego informuje, że e-CRUB to rejestr osób, które posiadają uprawnienia budowlane. Rejestr ten jest zarządzany przez GUNB na podstawie danych z izb zawodowych odpowiedzialnych za nadawanie uprawnień w budownictwie. W rejestrze znajdują się dane ok. 130 tysięcy osób pełniących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie.

    Szykują się zmiany w podatku od nieruchomości, ale obecnie bez zmian systemowych w ich opodatkowaniu

    Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jarosław Neneman odpowiedział na wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich Marcina Wiącka w sprawie prac nad nową definicją budowli na potrzeby opodatkowania podatkiem od nieruchomości oraz w zakresie opodatkowania garaży, wyjaśniając charakter planowanych zmian. Zapewnił, że systemowych zmian w opodatkowaniu nieruchomości prace te nie obejmują.

    Gdzie za miejsce postojowe zapłacimy 10 tys. zł, a gdzie nawet 89 tys. zł? Ile kosztuje komórka lokatorska?

    Ile trzeba zapłacić za miejsce postojowe zewnętrzne, a ile za takie w garażu podziemnym? Ile kosztuje komórka lokatorska? Od czego zależą te koszty? 

    REKLAMA

    Nowych mieszkań w ofercie od początku roku przybywa a co z ich cenami

    W pierwszych dwóch miesiącach 2024 r. deweloperzy wprowadzili na rynki siedmiu największych miast więcej mieszkań niż sprzedali. To dobra wiadomość dla kupujących, bo mają większy wybór. Zgodnie z regułami rynku większa podaż powinna też hamować wzrost cen. Czy tak jest w istocie?

    Ile musi zarabiać singiel by kupić mieszkanie na kredyt?

    W Polsce coraz więcej osób funkcjonuje poza małżeństwem jako singiel. Te osoby są coraz istotniejszą klientelą na rynku nieruchomości. Ile musi zarabiać taki singiel, by móc kupić mieszkanie na kredyt hipoteczny? Jakie możliwości kredytowe ma dziś singiel? 

    REKLAMA