Co do zasady kontrola powinna być przeprowadzona w sposób najmniej uciążliwy dla przedsiębiorcy – nie powinien on odczuwać dolegliwości z powodu zachwiania normalnego rytmu pracy, ani tym bardziej doświadczać żadnych strat z tego powodu. Jeśli przedsiębiorca poniósł szkodę na skutek nieprawidłowego i bezprawnego przeprowadzenia kontroli, przysługuje mu odszkodowanie.
Jakie prawa ma przedsiębiorca podczas kontroli w firmie
Odszkodowanie za nieprawidłowości
Odszkodowanie to uzyskuje się na drodze cywilnej, w procesie sądowym. Przedsiębiorca musi jednak udowodnić, jakie straty poniósł, natomiast ocena całej sytuacji należeć będzie do sądu. Żądanie odszkodowania obejmuje nie tylko wysokość spowodowanej kontrolą szkody, lecz także utracone korzyści, których przedsiębiorca nie uzyskał, a istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że w braku kontroli nastąpiłoby przysporzenie. Kodeks cywilny przewiduje również szczególną formę odszkodowania na zasadzie słuszności – w przypadku, gdy ze strony organu nie nastąpiło naruszenie prawa, lecz wskutek przeprowadzenia uciążliwej kontroli przedsiębiorca poniósłby znaczną szkodę.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Ograniczenia w kontroli
Organ kontrolujący musi stosować się do wielu instrukcji dotyczących procedury przeprowadzania kontroli, a złamanie choćby jednej może stać się podstawą do odszkodowania. Procedura kontroli jest unormowana przede wszystkim w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej.
Przedsiębiorca może domagać się naprawienia szkody wynikłej z braku powiadomienia o kontroli na piśmie, lub z powodu wszczęcia kontroli w okresie zbyt krótkim (mniej niż 7 dni) od doręczenia zawiadomienia. Kontrolujący nie może również wykraczać poza czynności zawarte w swoim upoważnieniu.
Ograniczenie dotyczy także czasu kontroli. W zależności od wielkości przedsiębiorstwa, nie może on przekraczać wymienionej w ustawie liczby dni w roku kalendarzowym, a przedłużenie czasu kontroli lub jej powtórzenie może nastąpić jedynie w ściśle określonych przypadkach.
Jakie są uprawnienia inspektorów kontroli ZUS?
Dobrą wiadomością dla przedsiębiorcy jest również fakt, że dowody zdobyte przez organ kontrolujący w sposób niezgodny z procedurą nie mogą być użyte przeciw niemu w żadnym postępowaniu. Jedyną konsekwencją stąd wynikającą dla przedsiębiorcy jest spodziewana kolejna kontrola.
Obowiązki przedsiębiorcy
Ustawodawca nałożył na przedsiębiorcę jedynie dwa, wyraźnie przewidziane obowiązki. Jest to wskazanie osoby upoważnionej do przyjęcia kontroli oraz prowadzenie tzw. książki kontroli. Warto jednak na ten ostatni obowiązek spojrzeć nieco szerzej. Książka kontroli ma wartość dowodową i stanowi zapis przebiegu poprzednich kontroli, stąd systematyczne i staranne jej prowadzenie może uniemożliwić kolejną kontrolę w danym roku, albo skrócić tę przekraczającą dopuszczalny ustawowo czas.