Współpraca z Młodymi Przedsiębiorcami w ramach Forum Młodych pokazuje, że ich największe wątpliwości dotyczą wyboru formy prawnej, w jakiej powinni rozpoczynać i rozwijać swój biznes. Decydując o wyborze formy działalności musimy zdawać sobie sprawę, że nie ma rozwiązań idealnych. Są optymalne, korzystne, rozsądne, ale nie ma najlepszych i jedynych. Nie istnieją też rozwiązania uniwersalne. To, że znajomy świetnie prosperuje w ramach spółki z o.o. nie oznacza, że taka forma jest odpowiednia dla Twojego biznesu. W dzisiejszym wpisie kilka kwestii, które należy przemyśleć przed wyborem ram prawnych biznesu.
Możliwych form prawnych jest dużo. Jeśli jednak prowadzimy biznes sami możliwości są w zasadzie dwie – działalność indywidualna oraz spółka z o.o. (teoretycznie możliwa jest też spółka akcyjna, ale w praktyce rzadko wybierana przez osoby fizyczne). Prowadzenie działalności jednoosobowej nie wymaga spełniania w zasadzie żadnych formalności (pomijam oczywiście kwestie podatkowe). Wniosek o rejestrację wypełnić można przez Internet, a jego weryfikacja w urzędzie trwa ok. 10 min. Pozostaje jeszcze tylko nadanie NIP, REGON i VAT oraz zgłoszenie do ZUS. W toku działalności przedsiębiorca nie sporządza żadnych sprawozdań, nie odbywa żadnych szczególnych posiedzeń. To „odformalizowanie” działalności jest dużym atutem tej formy prawnej.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Samozatrudnienie - czy to mi się opłaca?
Spółka z o.o.
Do założenia spółki z o.o. konieczne jest sporządzenie aktu założycielskiego (przy spółkach jednoosobowych nie mówimy o umowie – bo umowa zawierana jest między co najmniej dwoma osobami – a właśnie o akcie założycielskim) przed notariuszem oraz wypełnienie formularzy do KRS + standardowo NIP, ZUS, REGON i VAT. Spółka z o.o. musi raz w roku sporządzać sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności spółki oraz przeprowadzać zwyczajne zgromadzenia wspólników w celu zatwierdzenia tych sprawozdań, które następnie są składane do KRS i urzędu skarbowego. Stanowi to pewną uciążliwość, ale ponieważ dokonywane jest raz do roku, jest do opanowania i nie utrudnia specjalnie działalności.
Wybór formy prawnej zależy też od tego, ile kapitału mamy na start. Założenie działalności indywidualnej jest w zasadzie bez kosztowe. Nie potrzebujemy żadnego kapitału, a rejestracja jest w zasadzie wolna od opłat.
Utworzenie spółki wymaga już pewnego zaangażowania środków. Potrzebujemy 5.000 zł na pokrycie kapitału zakładowego + środki na notariusza i rejestrację spółki. Pamiętajcie jednak, że kapitał zakładowy nie musi być opłacony gotówką, ale może być w całości lub w części pokryty wkładem rzeczowym – np. samochodem, maszynami, urządzeniami itp. Do tego pieniądze, jakie spółka posiada na kapitale, to nie są środki zamrożone. Spółka może z nich korzystać (np. w celu pokrycia kosztów rejestracji). Taksa notarialna przy niskim kapitale zakładowym nie jest wysoka. Zarejestrowanie spółki w KRS kosztuje 600 zł.
Która forma lepsza
Jeśli mamy rodzinę i jakiś majątek (choćby nie duży) i nie mamy ochoty ryzykować tego w biznesie, warto rozważyć założenie spółki z o.o. W przypadku działalności jednoosobowej ponosimy nieograniczoną odpowiedzialność za wszelkie długi swoim majątkiem prywatnym. Jeśli wierzyciel nie uzyska zaspokojenia z przedsiębiorstwa, może swoje roszczenia skierować do majątku osobistego dłużnika. Pamiętać, jednak trzeba, że jeśli w spółce pełnimy rolę członka zarządu, to odpowiadamy wobec wierzycieli również swoim majątkiem prywatnym za należyte prowadzenie jej spraw. Wierzyciel może skierować do nas swoje roszczenia, jeśli egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Jeśli jednak będziesz pilnował finansów spółki i w terminie złożysz wniosek o ogłoszenie upadłości wierzyciel nie będzie mógł prowadzić egzekucji z Twojego majątku.
Analizując, która forma prawna rodzi mniejsze ryzyka trzeba też brać pod uwagę przedmiot działalności. Jeśli prowadzimy działalność usługową, gdzie nasze zobowiązania nie są zbyt wysokie, a i prawdopodobieństwo, że im nie podołamy niskie potrzebne nam jest inne zabezpieczenie, niż w przypadku gdy będziemy funkcjonować w branży wzajemnych zależności między inwestorami a podwykonawcami, gdzie terminy płatności są odległe (np. w budowlance lub w produkcji) itp. Dla osób świadczących usługi bardziej odpowiednia może być prosta forma – działalności indywidualnej, a dla producenta – spółka z o.o.
Są osoby, które bawi wymyślanie biznesu, jego rozkręcanie, ale już niekoniecznie jego prowadzenie. Jeśli Twoim zamysłem jest sprzedaż firmy, w stosunkowo krótkim czasie od jej utworzenia, to sensownym rozwiązaniem jest spółka z o.o. Umowa sprzedaży udziałów jest o wiele mniej skomplikowana niż sprzedaż przedsiębiorstwa. Całość transakcji możemy przeprowadzić stosunkowo szybko i przejrzyście. Sprzedaż przedsiębiorstwa wymaga o wiele większego zaangażowania i rodzi dużo wątpliwości praktycznych. Przy zbyciu udziałów wszelka odpowiedzialność przechodzi od razu i bez wyjątków na nabywcę, podczas gdy zbywając przedsiębiorstwo pozostajemy zasadniczo solidarnie odpowiedzialni za jego długi jeszcze przez 3 lata.
Przekształcenie jednoosobowej działalności w spółkę z o.o.
Autor: Katarzyna Stabińska - adwokat