Źródła agresji
Agresja ma wiele źródeł. Czasami może być nawet wynikiem nieświadomego działania spowodowanego poczuciem zagrożenia. Tak dzieje się na przykład wtedy, gdy w biurze pojawiają się nowe technologie – człowiek może poczuć się zagrożony tym, że może stać się nie potrzebny, że maszyna może go zastąpić. Podobnie niektórzy ludzie reagują na nowych współpracowników, którzy w ich mniemaniu mogą zająć ich miejsce, czy też na pominięcie przy rozdziale awansów.
Niektórzy ludzie używają agresji w przekonaniu, że najlepszą metodą obrony jest atak. Wydaje im się, że jeżeli będą przyjmować taką postawę, to np. zwolnienie z pracy nie obejmie ich, a kogoś innego. Czasami po prostu „siadają nerwy” – reagujemy agresją, jeżeli po raz kolejny ktoś robi nam przykrość albo każe wykonać zadanie, które teoretycznie nie wchodzi w zakres naszych kompetencji.
Zobacz: Jak postępować z natrętami?
Czasami agresja może mieć przyczynę w naszej zbyt „bujnej wyobraźni”. Jeżeli z góry założymy, że ktoś chce nas skrytykować, oskarżyć o coś, to zanim spotkamy się z tą osobą,
w naszej głowie powstanie już gotowy scenariusz, jak zostaniemy przez nią potraktowani. Zamiast dowiedzieć się na spokojnie o co chodzi, możemy od razu wybuchnąć. A co jeśli szef nie wzywał nas po to aby nas skrytykować albo udzielić nam nagany, a dać awans?
W końcu, niektórzy są agresywni, bo albo biorą przykład z innych, np. z agresywnego szefa albo dlatego, że w pewnych warunkach ta metoda się sprawdza.
Skutki agresji
Skutki agresywnych zachowań możemy podzielić na te krótko i długofalowe. Krótkotrwałe efekty agresji mogą się czasem wydawać bardzo pozytywne (w naszym odczuciu, jeśli to my jesteśmy agresorami), jednak na dłuższą metę nie przyniosą niczego dobrego.
Krótkoterminowe skutki agresji to:
- poczucie „siły” zdobytej dzięki agresywnemu zachowaniu,
- poczucie dominacji nad innymi, „trzymania spraw w swoich rękach”,
- chwilowe podporządkowanie sobie otoczenia; znika uczucie presji, nadchodzi rozluźnienie.
Długoterminowe skutki agresji są zdecydowanie niekorzystne, zarówno dla agresora, jak
i osób, na które kierowana jest napaść. Ciągłą agresja w stosunku do kogokolwiek zdecydowanie psuje możliwość współpracy i atmosferę w firmie. Oto jedne z głównych efektów tego typu zachowań:
- izolacja; otoczenie zazwyczaj stopniowo zaczyna izolować agresywne jednostki, unika konfrontacji z nimi; osoby izolowane utwierdzają się w przekonaniu, że są ofiarami szykan i stają się coraz bardziej agresywne – tworzy się „błędne koło”;
- obwinianie otoczenia za złe traktowanie;
- kontynuacja agresywnego zachowania – osoby agresywne w pewnym momencie nie potrafią już zachowywać się „normalnie”, wydaje im się, że wtedy stracą respekt i szacunek;
- naśladowanie agresywnych zachować – reszta współpracowników może uznać ten sposób zachowania za niezwykle atrakcyjny i zacząć go powielać;
- jawny lub ukryty opór otoczenia;
- zemsta lub konflikt;
- skłonność do rekompensowania agresji służalczością – w momentach wstydu lub poczucia winy, osoby agresywne próbują wynagrodzić innym swoje zachowanie, co dezorientuje otoczenie albo może stać się pretekstem do ataku.
Polecamy: Kultura pracy
Karolina Zaborska