Z zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej, urząd skarbowy jest uprawniony do samodzielnego oszacowania dochodu podatnika, jeśli:
- brak jest ksiąg podatkowych lub innych danych niezbędnych do jej określenia,
- dane wynikające z ksiąg podatkowych nie pozwalają na określenie podstawy opodatkowania,
- podatnik naruszył warunki uprawniające do korzystania ze zryczałtowanej formy opodatkowania.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Bez kontroli urzędu
Szacunek dochodu bowiem powinien być jednak traktowany jako ostateczny środek ustalenia podstawy opodatkowania i stosowany w sytuacjach, gdy nie ma żadnej innej możliwości jej określenia.
|
Organ podatkowy ma obowiązek odstąpić od określenia podstawy opodatkowania w drodze oszacowania, jeżeli na jej określenie pozwalają dane wynikające z ksiąg podatkowych, uzupełnione dowodami uzyskanymi w toku postępowania. |
Jeśli zatem podatnik, który na przykład nie prowadził w danym roku księgi podatkowej, błędnie zakładając, że przysługuje mu prawo do opłacania karty podatkowej, posiada dowody pozwalające choćby w części ustalić przychody i koszty ich uzyskania w rzeczywistej wysokości, fiskus oszacuje jedynie ten dochód, na który podatnik nie posiada dowodu jego osiągnięcia (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 maja 2010 r., II FSK 2008/09).
Uproszczone zaliczki na podatek dochodowy - kiedy warto?
Szacowanie w ostateczności
W wyroku z 21 lipca 2011 r. (II FSK 2393/10) NSA przypomniał, że w orzecznictwie sądowym akcentowana jest konieczność stosowania szacunku dopiero wtedy, gdy nie ma danych źródłowych umożliwiających ustalenie faktycznej podstawy opodatkowania. Zatem dopiero w sytuacji, gdy podatnik nie będzie dysponował żadnymi danymi źródłowymi (np. fakturami, ewidencjami klientów, rachunkami uproszczonymi, umowami świadczenia usług), fiskus będzie uprawniony do ustalenia podstawy opodatkowania w drodze szacowania dochodu. Polega to na przybliżonym określeniu wartości podstawy opodatkowania.
Remanent w ciągu roku a zaliczka na podatek dochodowy
|
Ordynacja podatkowa do dyspozycji urzędników pozostawia następujące metody szacowania dochodu podatnika: - porównawczą wewnętrzną – polega na porównaniu wysokości obrotów w tym samym przedsiębiorstwie za poprzednie okresy, w których znana jest wysokość obrotu, - porównawczą zewnętrzną – tu porównuje się wysokości obrotów w innych przedsiębiorstwach prowadzących działalność o podobnym zakresie i w podobnych warunkach, - remanentową – polega na porównaniu wartości majątku przedsiębiorstwa na początku i na końcu okresu, z uwzględnieniem wskaźnika szybkości obrotu, - produkcyjną – ustala się w niej zdolności produkcyjnej przedsiębiorstwa, - kosztową – w tym wypadku ustalana jest wysokość obrotu na podstawie wysokości kosztów poniesionych przez przedsiębiorstwo, z uwzględnieniem wskaźnika udziałów tych kosztów w obrocie, - udziału dochodu w obrocie – polega na ustaleniu wysokości dochodów ze sprzedaży określonych towarów i wykonywania określonych usług, z uwzględnieniem wysokości udziału tej sprzedaży (wykonanych usług) w całym obrocie. |
Urzędy podatkowe chcą być bliżej biznesu
Warto pamiętać, że wybór metody jest dowolny, ale urząd będzie go musiał uzasadnić. Fiskus może szacować podstawę opodatkowania w inny sposób, niż opisane powyżej, ale tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy nie jest możliwe zastosowanie wskazanych metod.