Ale – przynajmniej na razie – zapowiedź wprowadzenia jednolitego podatku nie odbija się na liczbie chętnych do zakładania własnej firmy.
Firm przybywa
Ogólna liczba jednoosobowych działalności gospodarczych na koniec września wyniosła 2 968 726 podmiotów. W stosunku do końca sierpnia to wzrost o niecałe 2,4 tys. Jako że to kolejny miesiąc, w którym liczba nowych firm przekroczyła liczbę zamykanych podmiotów, mamy kolejny ruch w górę. W tym tempie w przyszłym miesiącu liczba jdg zarejestrowanych w REGONie przekroczy 2,97 mln, ale to nadal daleko do rekordowego w tym roku maja (wtedy liczba działalności w REGONie przekraczała 2,98 mln).
Generalnie jednak widać, że najmniejszych firm przybywa. To po części zasługa osób, które decydują się przejść na swoje i rozpocząć działalność gospodarczą. We wrześniu takich odważnych było ponad 24,3 tys. – czyli wyraźnie więcej niż w sierpniu (wtedy na rynek weszło prawie 22,1 tys. mikrofirm), ale nieco mniej niż we wrześniu ubiegłego roku (wtedy z kolei zarejestrowano 25,1 tys. firm).
Polecamy: Sprzedaż nieruchomości firmowej - rozliczenie podatkowe i ewidencja
Liczba chętnych do uruchomienia własnego biznesu wydaje się dość stabilna, co widać zwłaszcza w danych o 12-miesięcznej średniej liczbie nowych rejestracji. Po wrześniu wartość tej średniej wynosiła 23,7 tys., czyli była nieco mniejsza niż miesiąc i rok wcześniej (w obu przypadkach było to 23,8 tys.). Widać więc, że nie ma znaczących wahań pod względem napływu nowych podmiotów na rynek.
Takie wahnięcia zdarzają się za to w danych o liczbie zamykanych firm. Trudno powiedzieć, czy wynika to z działań przedsiębiorców, którzy czasem w większej liczbie zamykają firmy, czy raczej jest spowodowane procedurami instytucji zarządzających REGONem, które np. co jakiś czas „czyszczą rejestr” z martwych firm.
Zwolnienia z ewidencji za pomocą kas rejestrujących w 2017 r.
Likwidacji nieco więcej
We wrześniu jednak takiego wahnięcia nie było. Liczba zamkniętych firm wyniosła 21,7 tys., co oznacza wzrost i w stosunku do sierpnia (20,5 tys. wykreśleń), i września 2015 r. (19,4 tys.). Nadal jednak liczba nowych firm jest większa od liczby likwidowanych, co sprawia, że ogólna liczba jednoosobowych działalności w REGONie wzrosła.
Nowy podatek może wiele zmienić
Ale teraz mogą pojawić się większe zmiany w liczbie działalności gospodarczych. Jeśli dojdzie do zrównania wysokości składek i podatków – czyli pełnych kosztów pracy – pomiędzy etatem a działalnością, to może się wzmocnić tendencja do przechodzenia przez przedsiębiorców do pracy najemnej. Obecnie bowiem różnica kosztów sprawia, że wielu firmom bardziej opłaca się wynająć podwykonawcę (czyli samozatrudnionego) niż zatrudnić pracownika na etacie. Wprawdzie i tak ostatnio liczba osób wypchniętych na samozatrudnienie przez wysokie koszty płacowe malała, ale ten proces może przyspieszyć.
Wyższy limit zwolnienia podmiotowego w VAT od 2017 r.
Nowy limit ryczałtu od 2017 roku
Dodatkowo wzrost obciążeń podatkowych dla przedsiębiorców o największych dochodach, zapowiadany przez rząd, może sprawić, że będą oni bardziej skłonni do przekształcania firm w spółki. To może sprawić, że również i z tego powodu liczba działalności zacznie maleć.
Pytanie, jak duża będzie skala tego procesu. Powrót samozatrudnionych do etatów jest już widoczny i raczej nie budzi jakichś większych konsekwencji. Podobnie jak zmiana formy prawnej firmy, kiedy przekroczy ona już odpowiedni rozmiar. Ale jeśli ten proces zanadto przyspieszy, może to oznaczać konsekwencje dla całej gospodarki. Mikrofirmy bowiem dają pewną stabilizację, zwłaszcza w trudnych okresach. Kiedy tej stabilizacji zabraknie, to ewentualne wahnięcia koniunktury mogą być znacznie boleśniejsze niż do tej pory.
Marek Siudaj, Tax Care