Udzielanie pożyczek jest tak powszechne, zarówno w obrocie z udziałem przedsiębiorców, jak również między osobami nie prowadzącymi działalności gospodarczej, że osoby zawierające tego rodzaju umowy nie przywiązują zbytniej uwagi do zachowania warunków formalnych określonych w kodeksie cywilnym. Szkoda, ponieważ taka nonszalancja bywa dla pożyczkodawcy bardzo kosztowna. Paragram 2 art. 720 kodeksu cywilnego stanowi, że umowa pożyczki, której wartość przenosi pięćset złotych, powinna być stwierdzona pismem.
Jakie są tego praktyczne konsekwencje? Zastrzeżenie formy pisemnej bez rygoru nieważności ma ten skutek, że w razie niezachowania zastrzeżonej formy nie jest w sporze dopuszczalny dowód ze świadków ani dowód z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności – w tym przypadku zawarcia umowy pożyczki.
Jednakże, mimo niezachowania formy pisemnej przewidzianej dla celów dowodowych, dowód ze świadków lub dowód z przesłuchania stron jest dopuszczalny, jeżeli obie strony wyrażą na to zgodę, jeżeli żąda tego konsument w sporze z przedsiębiorcą albo jeżeli fakt dokonania czynności prawnej będzie uprawdopodobniony za pomocą pisma.
Nieco inaczej przedstawia się sytuacja osób prowadzących działalność gospodarczą. Art. 74 § 3 stanowi o tym, że przepisów o formie pisemnej przewidzianej dla celów dowodowych nie stosuje się do czynności prawnych w stosunkach między przedsiębiorcami.
Polecamy: Jak chronione jest know-how firmy?
Wynika z tego, że mimo niezachowania formy pisemnej pożyczkodawca będący przedsiębiorcą może w sporze z inną osobą prowadzącą działalność gospodarczą powoływać dowód ze świadków, jak również z przesłuchania stron.
Na koniec warto jednak przytoczyć sentencję wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z roku 2008 VI ACa 1626/2008, według którego "Dla zabezpieczenia własnych interesów lepiej transakcje dokumentować, by spór nie musiał być rozstrzygany na podstawie mniej jasnych kryteriów, np. doświadczenia życiowego."
Polecamy: Jaka jest rola doradcy w biznesie?