Definicja umowy użyczenia zawarta została w art. 710 Kodeksu cywilnego - zgodnie z nią, przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.
Tym, co jest niezwykle istotne w powyższej definicji, jeśli chodzi o podatek dochodowy, jest fraza "bezpłatne” - oznaczająca, że po stronie wykorzystującego samochód przedsiębiorcy powstaje w takiej sytuacji przychód. Fakt ten wynika z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, zgodnie z którym za uzyskany przychód uznaje się także wartość świadczeń otrzymanych w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Natomiast zgodnie z zapisem w art. 14 ust. 2 pkt. 8 ww. ustawy, jeśli takie świadczenie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, zostanie zakwalifikowane jako przychód z tej działalności.
Zobacz: VAT 2014 od samochodów osobowych - zmiany w odliczeniach
Ważne! Dlaczego na podstawie umowy użyczenia powstaje przychód? Ponieważ przedsiębiorca zaoszczędza środki, z których musiałby pokryć analogiczne wypożyczenie samochodu, ale przy wykorzystaniu innej, odpłatnej umowy.
Wysokość podlegającego opodatkowaniu przychodu ustala się, odnosząc się rynkowej ceny wypożyczenia auta. Należy wziąć przy tym pod uwagę kwoty, płacone za wynajem samochodu takiej samej marki, modelu, o podobnym standardzie wyposażenia, stopniu zużycia, z uwzględnieniem czasu trwania i miejsca udostępnienia.
Jednakże od wymienionych powyżej przepisów ma też zastosowanie pewne odstępstwo, zgodnie z którym nie każdy przychód z umowy użyczenia będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o PIT zwolniona z podatku jest wartość nieodpłatnych świadczeń, jeśli są one świadczone przez osoby z I i II grupy podatkowej, wymienionej w przepisach o podatku od spadków i darowizn.
Zobacz: Opodatkowanie usług zakupionych od zagranicznego podmiotu
Art. 14 ust. 3 Ustawy o podatku od spadków i darowizn wyszczególnia osoby, wymienione w konkretnych grupach podatkowych.
I tak, do grupy I zaliczani są:
● małżonek,
● zstępni (dzieci, wnuki itp.),
● wstępni (rodzice, dziadkowie itp.),
● pasierb,
● zięć i synowa,
● rodzeństwo,
● ojczym i macocha,
● teściowie.
Do grupy II należą natomiast:
● zstępni rodzeństwa,
● rodzeństwo rodziców,
● zstępni i małżonkowie pasierbów,
● małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków,
● małżonkowie rodzeństwa małżonków,
● małżonkowie innych zstępnych.
Przychód z umowy użyczenia od osoby z grupy III (pozostali), nie będzie już podlegał zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym.
Zobacz: Ulga w spłacie zobowiązań podatkowych