Mikro, mały i średni przedsiębiorca - definicje

Katarzyna Ludwichowska
rozwiń więcej
Kim jest mikro przedsiębiorca?
Definicje mikro i małych firm są niezbędne dla tych przedsiębiorców, którzy ubiegają się lub planują ubiegać się o wsparcie finansowe w ramach krajowych lub unijnych programów. Co oznacza pojęcie małej firmy? Kiedy mała firma zmienia się w średnią?

Mikro przedsiębiorca a ustawa

Ustawą z dnia 4 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. 2013.672) do polskiego systemu prawnego zostały wprowadzone definicje mikro, małego i średniego przedsiębiorcy. Wynikało to z obowiązku inkorporowania do wewnętrznego porządku prawnego prawa wspólnotowego. Zawarte w polskiej ustawie definicje odzwierciedlają przepisy Rozporządzenia Komisji (WE) 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw (następnie zmienionego Rozporządzeniem 364/2004 WE z dnia 25 lutego 2005 r.), a w szczególności przepisy Załącznika nr 1 do tegoż Rozporządzenia.

Polecamy: Ulgi na rozwój i innowacje w PIT i CIT. Zmiany 2021

Kim jest mikro przedsiębiorca?

Za mikro przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

  1. zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz
  2. osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.

Kim jest mały przedsiębiorca?

Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

  • zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz
  • osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro.

Średni przedsiębiorca

Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

  • zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz
  • osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.

Na tle przedstawionych definicji powstaje wiele wątpliwości. Czy przez zatrudnienie należy rozumieć także osoby wykonujące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, czy przy obliczaniu zatrudnienia uwzględnia się rodziców przebywających na urlopach macierzyńskich/ wychowawczych? W jaki sposób obliczać wskaźniki ekonomiczne (roczny obrót netto, suma aktywów) w przypadku przedsiębiorstw powiązanych, funkcjonujących w ramach szeroko rozumianych grup kapitałowych? Poniżej przedstawiam najważniejsze zasady określania kryteriów zawartych w definicjach mikro, małego i średniego przedsiębiorcy.

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Kryterium zatrudnienia

  1. przez wielkość zatrudnienia należy rozumieć liczbę pełnych etatów zatrudnienia w danym roku – tzw. zasada pełnych etatów;
  2. przez pojęcie pracownika należy rozumieć osoby wykonujące pracę na rzecz pracodawcy na podstawie umowy o pracę, z tytułu mianowana, powołania, wyboru, spółdzielczej umowy o pracę, jak również na podstawie umowy zlecenia, czy umowy o dzieło. W wielu przypadkach może powstać problem z przeliczaniem formy zatrudnienia w postaci zlecenia, czy dzieła na pełen etat w rozumieniu przepisów prawa pracy. Dlatego też, wyliczenie średniorocznego zatrudnienia w przedsiębiorstwie często będzie miało jedynie wymiar szacunkowy;
  3. przy obliczaniu średniorocznego zatrudnienia nie uwzględnia się pracowników przebywających na urlopach macierzyńskich, dodatkowych urlopach macierzyńskich, urlopach na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowych urlopach na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopach ojcowskich, urlopach rodzicielskich i urlopach wychowawczych, a także zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego; (tak art. 109 ust. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej);
  4. powoływane wyżej Rozporządzenie Komisji (WE) 70/2001, które znajduje zastosowanie przy ubieganiu się o pomoc finansową ze strony państwa, wprowadza dodatkowo tzw. współczynnik rocznych jednostek roboczych (RJR). Współczynnik ten pozwala na uwzględnienie osób, które w danym roku obrotowym nie pracowały w pełnym wymiarze czasu pracy, nie pracowały przez cały rok, albo wykonywały pracę sezonową. Dzięki temu współczynnikowi można określić ułamkową ilość osób zatrudnionych w skali roku.

Kryteria ekonomiczne (roczny obrót netto, suma aktywów z bilansu)

Przy badaniu czy dany przedsiębiorca spełnia kryteria ekonomiczne z definicji mikro, małego i średniego przedsiębiorcy należy uwzględnić nie tylko wyniki finansowego tego przedsiębiorcy, ale także przedsiębiorstwa powiązanego i przedsiębiorstwa partnerskiego.

Przedsiębiorstwa powiązane są to przedsiębiorstwa, które pozostają w jednej z wymienionych relacji:

  • przedsiębiorstwo ma większość praw głosu w innym przedsiębiorstwie w roli udziałowca/akcjonariusza;
  • przedsiębiorstwo ma prawo powoływać i odwoływać większość członków organów innego przedsiębiorstwa;
  • przedsiębiorstwo ma prawo wywierać dominujący wpływ na inne przedsiębiorstwo na podstawie umowy zawartej z tym przedsiębiorstwem, lub postanowień w jego statucie lub w umowie spółki;
  • przedsiębiorstwo będące udziałowcem/akcjonariuszem innego przedsiębiorstwa kontroluje samodzielnie na mocy umowy z innymi udziałowcami/akcjonariuszami tego przedsiębiorstwa większość praw głosu udziałowców/akcjonariuszy w tym przedsiębiorstwa (tak § art. 3 ust. 3 Załącznika do Rozporządzenia Komisji (WE) 70/2001)

Z kolei przez przedsiębiorstwa partnerskie należy rozumieć wszystkie inne przedsiębiorstwa, które nie spełniają kryteriów przedsiębiorstwa powiązanego, a jednocześnie występują następujące relacje przedsiębiorstwo działające na rynku wyższego szczebla (typu upstream) posiada samodzielnie lub wspólnie z co najmniej jednym przedsiębiorstwem powiązanym, co najmniej 25% kapitału innego przedsiębiorstwa działającego na rynku niższego szczebla (typu downstream) lub praw głosu w takim przedsiębiorstwie (tak art. 3 ust. 2 Załącznika do Rozporządzenia Komisji (WE) 70/2001).

Określanie kryteriów ekonomicznych następuje na podstawie danych z ksiąg rachunkowych, względnie ze skonsolidowanych sprawozdań finansowych. Uwzględnia się ostatnio zatwierdzone okresy obrachunkowe.

Więcej informacji znajdziesz w serwisie MOJA FIRMA

Moja firma
System kaucyjny do zmiany. Jest nowy projekt
30 kwi 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowało projekt nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Odnosi się on do funkcjonowania systemu kaucyjnego. Zgodnie z nim kaucja będzie pobierana w całym łańcuchu dystrybucji. Co jeszcze ma się zmienić?

Rewizja KPO przyjęta przez rząd. Co z podatkiem od aut spalinowych?
30 kwi 2024

Rewizja Krajowego Planu Odbudowy (KPO) została przyjęta przez Radę Ministrów - poinformowała na platformie X minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Nie tylko majówka. W maju będą jeszcze dwa dni ustawowo wolne od pracy. Kiedy?
30 kwi 2024

Dni wolne w maju. Ci, którym nie udało się zorganizować pięcio- czy nawet dziewięciodniowego długiego weekendu, mogą jeszcze spróbować w innym terminie w tym miesiącu. Kiedy jeszcze wypadają dni ustawowo wolne od pracy w najbliższym czasie? 

Sztuczna inteligencja w branży hotelarskiej. Sprawdza się czy nie?
30 kwi 2024

Jak nowe technologie mogą wpłynąć na branżę hotelarską? Czy w codziennym funkcjonowaniu obiektów hotelowych zastąpią człowieka? Odpowiadają przedstawiciele hoteli z różnych stron Polski, o różnych profilach działalności, należących do Grupy J.W. Construction.

Jak zarządzać budżetem biznesu online, gdy wzrastają koszty?
30 kwi 2024

Biznes e-commerce jest pełen wyzwań, bo wymaga zarządzania na wielu płaszczyznach. Jak zachować ciągłość finansową, gdy operator zmienia warunki współpracy? 

Mikroprzedsiębiorcy poszli po kredyty, ale banki udzieliły ich mniej, niż rok temu
30 kwi 2024

Według informacji przekazanych przez Biuro Informacji Kredytowej, w marcu br. banki udzieliły mikroprzedsiębiorcom o 4,5 proc. mniej kredytów, a ich wartość była niższa o 3,3 proc. w porównaniu do marca 2023 r.

Dane GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle. Poniżej oczekiwań ekspertów
29 kwi 2024

Z danych GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle w marcu br. wynika m.in., że typowy dla tego okresu wzrost sprzedaży hurtowej w ujęciu miesięcznym osiąga niższą, od notowanej w tym okresie w ubiegłych latach, dynamikę. Statystyki pokazują również kontynuację trwającego już od lutego 2023 roku okresu ujemnej dynamiki sprzedaży hurtowej w ujęciu rocznym. Marcowe dane na temat nowych zamówień w przemyśle, pokazujące znaczny spadek w stosunku do ubiegłego roku, są kolejnym powodem do niepokoju po ogłoszonych wcześniej przez GUS, rozczarowujących wynikach produkcji przemysłowej (spadek o 6,0% r/r w marcu b.r).

Niższy ZUS będzie sprzyjał decyzjom o otwarciu JDG?
29 kwi 2024

W 2023 r. powstało 302 tys. nowych firm jednoosobowych, a 177 tys. odwiesiło swoją działalność. Jednocześnie z rejestrów wykreślono ich aż 196,5 tys. Czy mniejsze koszty prowadzenia działalności gospodarczej spowodują, że będzie ich otwierać się więcej? 

Dostawa jedzenia w majówkę nie musi być tylko do domu
26 kwi 2024

Majówka w tym roku, przy dobrej organizacji urlopu, może mieć aż 9 dni. Część Polaków decyduje się na taki długi wyjazd, sporo planuje wziąć dodatkowe wolne tylko 2 maja i też wyjechać, część będzie odpoczywać w domu. Będziemy jadać w restauracjach, gotować czy zamawiać jedzenie na wynos?

Jaki jest sekret sukcesu rodzinnych firm?
26 kwi 2024

Magazyn "Forbes" regularnie publikuje listę 100 najbogatszych Polaków. W pierwszej dziesiątce tegorocznego zestawienia jest kilku przedsiębiorców działających w firmach rodzinnych. Jaka jest ich recepta na sukces? 

pokaż więcej
Proszę czekać...