Społeczna odpowiedzialność biznesu (z ang. CSR - Corporate Social Responsibility) to koncepcja, która opiera się na budowaniu wartości firmy, poprzez m.in. aktywne uczestniczenie w życiu społecznym, budowanie pozytywnych relacji z otoczeniem i uwzględnianie w działaniach kwestii środowiskowych. Zgodnie z tą ideą, bycie odpowiedzialnym biznesowo to nie tylko spełnianie określonych regulacji formalnych i prawnych, ale także świadoma działalność na rzecz otoczenia, na które wpływa działalność firmy.
Jeszcze przed kilkoma laty polityka CSR traktowana była w przedsiębiorstwach jako koszt. Dziś firmy same angażują się w wspieranie inicjatyw lokalnych, dostrzegając nie tylko korzyści wizerunkowe jakie mogą one przynieść, ale również wzrost zaangażowania i satysfakcji pracowników.
Argumentów za dołączeniem do strategii tego typu działań jest wiele. Do najważniejszych należą jednak:
- budowanie pozytywnego wizerunku firmy,
- uwiarygodnienie misji firmy w oczach klientów,
- wzrost zadowolenia i satysfakcji pracowników oraz zwiększenie ich identyfikacji z przedsiębiorstwem,
- pozyskanie (utrwalenie) zaufania i lojalności obecnych i potencjalnych klientów,
- pozyskanie przychylności społeczności lokalnej,
- zwiększenie zainteresowania inwestorów.
Do niedawna zalety CSR dostrzegały tylko wielkie, międzynarodowe korporacje. Obecnie jednak coraz większym zainteresowaniem polityka odpowiedzialności społecznej cieszy się wśród małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP).
- Z satysfakcją możemy obserwować obecnie w Polsce wzrost świadomości i zainteresowania koncepcją społecznej odpowiedzialności biznesu wśród firm z sektora MŚP - wskazuje Marcin Grzybek z Forum Odpowiedzialnego Biznesu. - Wynika on m.in. z dwóch czynników: wielu projektów finansowanych ze środków Unii Europejskiej, nastawionych na zwiększanie wiedzy i kompetencji z zakresu CSR wśród MŚP oraz presji ze strony dużych firm, które zaczęły wymagać od swoich dostawców przestrzegania określonych zasad związanych ze społeczną odpowiedzialnością.
Zobacz: Startup - przywileje małego podatnika
Tylko w 2012 roku zostało zgłoszonych przez 106 firm ponad 260 praktyk CSR. Tak wynika z Raportu FOB „Odpowiedzialny Biznes w Polsce. Dobre Praktyki”. 19 z nich należało do sektora MŚP. Działania koncentrowały się w siedmiu obszarach - ład organizacyjny, prawa człowieka, uczciwe praktyki rynkowe, zagadnienia konsumenckie, środowisko naturalne, sprawy pracownicze i rozwój społeczności lokalnej.
Przykładem spółki uwzględniającej działania CSR w strategii rozwoju jest spółka LKJ-BUD SA, która myśli o upublicznieniu swoich instrumentów finansowych najbliższym czasie. Od kilku lat zaangażowana jest ona w wspieranie inicjatyw muzycznych, kulturalnych, społecznych i sportowych na obszarze Dolnego Śląska.
LKJ Bud to firma budowlana świadcząca usługi w zakresie małych i średnich inwestycji budowlanych, kompleksowych remontów i modernizacji mieszkań oraz innych obiektów budowlanych. Swoje relacje biznesowe spółka stara się budować w oparciu o wzajemne zaufanie, lojalność i wiarygodność, wspierając przy tym szereg inicjatyw społecznych.
Tylko w ostatnim czasie spółka, poza działalnością statutową, aktywnie uczestniczyła w wielu projektach lokalnych. Do najważniejszych pozycji należy zaliczyć:
- Wsparcie organizatorów Przystanku Woodstock,
- Mecenat nad programem Filharmonii Wrocławskiej oraz wydawnictwem Multikulti Project,
- Wsparcie młodych sportowców w ramach Ogólnopolskiego Halowego Turnieju Piłki Nożnej Młodych Talentów oraz Brzeskiego Towarzystwa Sportowego Stal Brzeg,
- Wsparcie inicjatyw muzycznych, w tym patronat nad płytą Anti Babylon System, działalnością muzyka Przemysława Thiele oraz zespołu Kolaboranci,
- Wsparcie MONARU w realizacji filmu "Trening życia".
Zobacz: Otwieranie firm przez studentów
Dlaczego spółka angażuje się w tego typu projekty?
- Każda firma powinna mieć misję społeczną. Cokolwiek robimy, robimy to z ludźmi i dla ludzi, dlatego też chcemy być obecni w życiu kulturalnym i społecznym środowiska, w którym funkcjonujemy - wspomina Krzysztof Szukała, wiceprezes LKJ BUD. - Kocham muzykę i przez nią trafiam do ludzi. Dzięki działalności społecznej czujemy, że tworzymy też lepszą część świata i daje nam to ogromną satysfakcję.
W najbliższym czasie spółka zamierza pozyskać zewnętrzny kapitał na dalszy rozwój. Jak nowa struktura wpłynie na obecną koncepcję CSR w przedsiębiorstwie?
Myślę, że będziemy tą działalność kontynuować w obecnej skali. Pozyskanie inwestora nie powinno zmienić naszej misji, nadal priorytetową wartością będzie uczciwość i solidność wobec wszystkich naszych kontrahentów, nadal będziemy inwestować w ludzi i w muzykę - odpowiada Krzysztof Szukała. - Być może nasza współpraca z inwestorem nie będzie tylko biznesowa, ale odkryjemy wspólną pasję - wiadomo, interesy robi się lepiej, jeśli ludzi łączy nie tylko oczekiwany zysk.
Nie wszystkie spółki z sektora MŚP mają jednak tak sprecyzowaną strategię CSR jak LKJ- BUD. Mimo tendencji wzrostowej wciąż odsetek małych i średnich przedsiębiorstw zaangażowanych w politykę CSR jest nikły w porównaniu z ich odpowiednikami w Niemczech i Francji. Dlaczego tak jest?
- Mimo, że CSR jest domeną wielkich korporacji nie oznacza to wcale, że małe firmy są mniej odpowiedzialne. Ich zakorzenienie w lokalnej społeczności, a także duża zależność od poszczególnych grup interesariuszy powodują, że często podejmują one działania związane z odpowiedzialnością społeczną, nie określając ich jednak jako CSR - dodaje Marcin Grzybek z Forum Odpowiedzialności Biznesu. - Ciężko jednak efektywnie zarządzać czymś, czego nie nazywamy i czego nie mierzymy, warto zatem aby działania społecznie odpowiedzialne były przemyślane i ewaluowane.
Przykład spółki LKJ-Bud pokazuje, że nawet małe i średnie przedsiębiorstwa mogą aktywnie wspierać społeczność lokalną, dołączają do strategii działania z obszaru CSR. Czy w najbliższych czasie pójdą w jej ślady także inne polskie przedsiębiorstwa? Potencjalne korzyści są przecież ogromne.