Jedną z naczelnych zasad prawa jest wynikająca z art. 531 Kc zasada swobody umów, pozwalająca na dowolne kształtowanie stosunku prawnego, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie lub zasadom współżycia społecznego. Zgodnie z art. 509 § 1 Kc wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.
Polecamy: Czy PESEL przedsiębiorcy jest informacją jawną?
Art. 509 Kc wyraźnie wskazuje, że zgoda na przelew wierzytelności może być obwarowana zgodą wierzyciela w przypadku odpowiedniego zastrzeżenia umownego, a zamawiający w oparciu o dyspozycję art. 531 Kc, zamierza skorzystać z przysługującego mu uprawnienia do swobodnego, lecz mieszczącego się w granicach prawa, kształtowania stosunku prawnego. Przeniesienie przez wykonawcę wierzytelności jest dozwolone o ile nie ma zastrzeżenia w umowie (Wyrok KIO z dnia 2010-07-15, KIO 1387/10).
W doktrynie i orzecznictwie podkreśla się dopuszczalność przelewu wierzytelności przyszłych i uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością nie tylko po jej powstaniu, ale i przed jej powstaniem.
Polecamy: Co z sukcesją między przedsiębiorcami?
Skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej podziela pogląd przedstawiony w uzasadnieniu uchwały SN z dnia 19 września 1997 r. (III CZP 45/97, OSNC 1998 r., Nr 2, poz. 22), w myśl którego do wierzytelności przyszłych zalicza się takie wierzytelności, u podłoża których leży częściowo tylko zrealizowany stan faktyczny uzasadniający ich powstanie, a przykładem takich wierzytelności są wierzytelności o wynagrodzenie przewidziane w umowie o roboty budowlane przed wykonaniem robót.
Takie wierzytelności mogą być przedmiotem umowy przelewu - art. 510 § 1 Kc (Wyrok KIO z dnia 2009-12-10, KIO/UZP 1614/09). Jednakże należy szczególnie zwrócić uwagę, czy strony umowy, z którą związana jest cesja wierzytelności, nie zwarły w niej zapisu o zakazie cesji, bądź czy nie uzależniły przelewu wierzytelności od zgody dłużnika.
Podstawa prawna:
- art. 139 ustawy Prawo zamówień publicznych.( Dz.U. z 2010 r. nr 113, poz. 759).
- art. 509, 510, 531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 Kodeks Cywilny ( Dz.U z 1964 r. nr 16 poz.93 ze zm.).