Badania Polskiej Przedsiębiorczości
„Badanie Polskiej Przedsiębiorczości” zostało zrealizowane na zlecenie firmy inFakt przez agencję ARC Rynek i Opinia wynika. To już czwarta edycja badania, a jego wyniki na przestrzeni lat ukazują ważny trend: Polacy są przedsiębiorczy i pomimo trudności czerpią satysfakcję z prowadzenia własnego biznesu.
Indeks inFakt jest wskaźnikiem, który kompleksowo przedstawia kondycję polskiego biznesu w 2021 roku. Został opracowany na podstawie odpowiedzi respondentów, przedstawicieli mikro i małych firm, w „Badaniu Polskiej Przedsiębiorczości”. Poproszono ich m.in. o skomentowanie poziomu swojej satysfakcji z prowadzonego biznesu, łatwości prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce oraz bieżącej i prognozowanej sytuacji finansowej. Indeks może przyjmować wartości na skali od -100 pkt. do 100 pkt., przy czym -100 pkt. oznacza skrajny pesymizm, 0 pkt. – równowagę, a 100 pkt. – skrajny optymizm.
Według najnowszej edycji „Badania Polskiej Przedsiębiorczości” wartość indeksu w 2021 roku wyniosła -20,8 pkt. To wynik niemal dwukrotnie niższy niż w roku 2020, kiedy wskaźnik wyniósł -10,6 pkt. W ocenie respondentów w porównaniu do poprzedniego roku pogorszyły się warunki do prowadzenia działalności gospodarczej oraz sytuacja finansowa przedsiębiorstw. Pesymistycznie oceniane są też szanse na poprawę finansów w bieżącym roku.
Duch przedsiębiorczości wciąż ma się dobrze…
Wskaźnikiem, który od 2018 roku najmocniej „ciągnął” indeks w górę, była subiektywnie odczuwana przez przedsiębiorców satysfakcja z prowadzenia własnej firmy. To zarazem wartość, która bardzo wyraźnie na przestrzeni lat ilustrowała ducha przedsiębiorczości Polaków oraz ich chęć do prowadzenia działalności gospodarczej.
Nawet w minionym, wyjątkowo trudnym roku, aż 60% respondentów deklarowało, że odczuwa satysfakcję z prowadzenia działalności. Podobnie jak poprzednio przedsiębiorcy wskazywali, że jej największym źródłem jest niezależność (68% wskazań). Doceniali też fakt, że dzięki własnej firmie mają możliwość zajęcia się tym, co lubią najbardziej (51%) i mogą się samorealizować (32%).
…chociaż okoliczności nie pomagały
Wysoka satysfakcja jest godna podkreślenia zwłaszcza w kontekście trudności, z jakimi przedsiębiorcy mierzyli się w 2021 roku. Do znanych już z 2020 roku utrudnień związanych z pandemią, jak ograniczenia w funkcjonowaniu wielu branż, doszły zapowiedzi zmian w prawie podatkowym w ramach Polskiego Ładu. I chociaż w 2021 roku reformy te jeszcze nie weszły w życie, to wciąż zmieniające się zapowiedzi i dotyczące ich projekty wywoływały niepokój i poczucie braku stabilności prawa. To właśnie ten czynnik był najczęściej wskazywany przez respondentów jako problem w prowadzeniu działalności (61% wskazań). Co warto podkreślić, w 2021 roku przepisy podatkowe zmieniały się średnio co dwa tygodnie.
Przedsiębiorcy deklarowali też wysoki poziom stresu odczuwanego w związku z prowadzeniem działalności (41%), wskazywali na konieczność mierzenia się z uciążliwymi formalnościami (41%) oraz niepewność co do zarobków (33%).
Metodologia
W celu pozyskania informacji do Indeksu przeprowadzono badanie ankietowe wśród mikroprzedsiębiorców na przełomie 2021 i 2022. Badanie zrealizowała agencja ARC Rynek i Opinia metodą mix-mode na grupie 315 osób (przedstawiciele mikro i małych firm). Udzielając odpowiedzi na pytania wchodzące w skład Indeksu, respondenci posługiwali się pięciostopniową skalą ocen. Poszczególnym wariantom odpowiedzi przypisane zostały odpowiednie wagi – waga 1,0 dla wariantu bardzo pozytywnego, waga 0,5 dla wariantu umiarkowanie pozytywnego, waga 0 dla wariantu neutralnego, waga -0,5 dla wariantu umiarkowanie negatywnego oraz waga -1,0 dla wariantu bardzo negatywnego). Dla pytań tych obliczano następnie statystyki bilansowe (salda), które, po przeliczeniu, dały wynik tegorocznego indeksu.