Zauważalne w poprzednich okresach odbicie było w dużej części jedynie „odreagowaniem” skrajnie pesymistycznych nastrojów z okresu kumulacji pandemii i wprowadzanych wtedy obostrzeń. W tamtym czasie przedsiębiorcy patrzyli w przyszłość z ogromnymi obawami. Spadki nastrojów były wręcz „paniczne” i w pewnym zakresie nieadekwatne do sytuacji realnej. Z kolei znoszenie obostrzeń, narracja o końcu epidemii spowodowały następnie reakcję odwrotną, tj. „przesadzony” optymizm. Teraz oceny sytuacji zaczynają ponownie wędrować w dół, osłabiając ten wybuch optymizmu.
Polecamy: Nowe technologie w pracy księgowych
W kolejnych miesiącach dowiemy się, gdzie jest punkt neutralny tego wahadła nastrojów. Obecnie obserwujemy efekt „otwarcia gospodarki”, czyli realizowania odroczonych wydatków, które przez ostatnie miesiące były zamrożone. Jest to więc stan tymczasowy. Dopiero kolejne miesiące zweryfikują, jaki naprawdę będzie poziom popytu i perspektywy średnioterminowe w przemyśle. Przecież rynek pracy nadal jest mocno poniżej poziomów przedkryzysowych. Branża usług też będzie stopniowo się dopiero odbudować. A to ona w pewnym zakresie generuje popyt na produkcję przemysłową. Również w przypadku inwestycji wszyscy ekonomiści oczekują głębokiego załamania, które rozciągnie się w czasie. Produkcja dóbr inwestycyjnych będzie zatem ożywiać się w umiarkowanym tempie. Te czynniki powodują, że kolejne miesiące mogą przynieść rozczarowanie, jeżeli chodzi o wyniki przemysłu.
Według badania Centrum Monitoringu Sytuacji Gospodarczej w lipcu br. prawie 90 proc. firm obawiało się drugiej fali epidemii, a ponad 60 proc. - wzrostu podatków. Generalnie wśród wielu firm dominującym odczuciem jest niepewność. I ta niepewność znalazła odzwierciedlenie w obecnym pogorszeniu nastrojów. Euforia, że mamy do czynienia z ożywieniem w kształcie litery „V”, była więc przedwczesna.
Dr Sławomir Dudek, główny ekonomista Pracodawców RP
Więcej informacji znajdziesz w serwisie MOJA FIRMA