Prokurent ma bardzo szeroki zakres umocowania: może on dokonywać czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Zasadniczo umocowanie to dotyczy wszelkich czynności, za wyjątkiem jednak działań wymienionych w art. 1093 kodeksu cywilnego. Prokurent w granicach swego umocowania nie może więc zbyć przedsiębiorstwa, dokonać czynności prawnej, na podstawie której następuje oddanie go do czasowego korzystania, oraz do zbywać i obciążać nieruchomości – chyba, że przedsiębiorca udzieli mu do tego osobnego pełnomocnictwa w wymaganej prawem formie.
Prokura w spółkach kapitałowych
Tak szeroki zakres umocowania prokurenta tym bardziej uwidacznia się wtedy, gdy prokurent jest ustanowiony do reprezentowania spółki kapitałowej. W szczególności po częstokroć zdarza się tak, że prokurent może reprezentować spółkę samodzielnie przed organami państwowymi (prokura samoistna). W celu wykazania swojej reprezentacji prokurenci najczęściej dołączają do pozwów, wniosków i innych pism skierowanych
do organów wydruk z elektronicznego systemu KRS, który posiada walor odpisu o mocy dokumentu urzędowego.
Różni się to więc w istotny sposób od wykazywania reprezentacji w postępowaniu sądowym lub administracyjnym przez „zwykłych” pełnomocników (w tym pełnomocników procesowych), którzy każdorazowo muszą złożyć podpisany przez mocodawcę dokument stwierdzający udzielenie im pełnomocnictwa oraz uiścić opłatę skarbową w kwocie 17,00 zł. Wykazywanie umocowania prokurenta poprzez przedłożenie wydruku z systemu KRS zbliża się do wykazania umocowania członka zarządu spółki –
a w wypadku reprezentacji spółki przez członków zarządu ustawa o opłacie skarbowej nie wymaga uiszczania żadnej opłaty. Czy tak samo jest w wypadku reprezentacji przez prokurenta?
Obowiązek uiszczenia opłaty skarbowej
Zgodnie z art. 1 ust.1 pkt 2 ustawy o opłacie skarbowej, złożenie w sprawie z zakresu administracji publicznej lub w postępowaniu sądowym dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury podlega opłacie skarbowej. Zgodnie zaś z pkt IV Załącznika do tejże ustawy, opłata ta wynosi 17,00 zł. Reasumując powyższe, jeżeli spółkę kapitałową w postępowaniu sądowym lub administracyjnym reprezentuje członek zarządu, to złożenie do akt sprawy dokumentu stwierdzającego jego umocowanie nie wymaga uiszczenia opłaty skarbowej. Jeżeli zaś dokument taki składa prokurent, to spółka zobowiązana jest do uiszczenia opłat skarbowej w wysokości 17,00 zł od jego złożenia.