W odpowiedzi na wyzwania XXI wieku
Współcześnie kontrola i wydawanie poleceń pracownikom to za mało. Oni sami chcą odpowiadać za rezultaty swoich działań. Szkolenia oraz procedury nie wystarczają tam, gdzie wymagana jest elastyczność i kreatywność. Dziś potrzeba czegoś więcej w efektywnym zarządzaniu ludźmi. By sprostać wymogom nowych czasów, najskuteczniejszym narzędziem okazuje się opanowanie umiejętności coachingowych przez menedżera. Takie podejście przygotowuje ludzi do najlepszego wykorzystania ich zdolności oraz rozpoznawania możliwości, które najbardziej odpowiadają ich mocnym stronom.
Coach
Coach to osoba, która pomaga odkryć drogę do celu dzięki swoim umiejętnościom, doświadczeniu życiowemu, odpowiednim technikom i narzędziom, a także innym osobom. Rozmawiając w specyficzny sposób motywuje i przewodzi budowaniu wspólnej wizji przyszłości, wspiera uczenie się i rozwój kompetencji, które umożliwią osiągnięcie sukcesu firmy. Każdy menedżer chcąc efektywnie zarządzać swoimi pracownikami, musi nauczyć się coachingu. Zmiana stylu kierowania jest inwestycją długoterminową. Wysiłek związany z nabyciem oraz wprowadzeniem innowacji, a następnie stosowaniem nowych umiejętności wynagradzany jest w przyszłości lepiej funkcjonującym zespołem pracowników.
Menedżer – coach
Na czym jednak polega rola menedżera - coacha? Taka osoba przychodzi do pracowników i opracowuje z nimi wspólną wizję rozwoju, wyznaczając cele akceptowane przez wszystkich. Zachęca do dyskusji, do szczerego omawiania i wypowiadania się na temat określonych spraw dotyczących aktualnego projektu - co się udało, co poszło dobrze, a co źle, w jaki sposób osiągnąć lepszy rezultat. Wspiera mimo wszystko, zwłaszcza kiedy pojawiają się trudności. Motywuje skupiając się na pozytywnych stronach i sposobach działania, a nie na problemach, tworząc tym samym ducha zespołu. Odwołuje się do motywacji wewnętrznej pracowników, dba o rozwój ich indywidualnych kompetencji. Inspiruje, wspiera i zachęca do eksperymentowania, innowacji, podejmowania ryzyka. I najważniejsze - okazuje zaufanie, ponieważ sukcesy i porażki są dziełem całego zespołu, a nie pojedynczych jednostek.
Zobacz: Jak pogłębić umiejętność słuchania w coachingu?
Dialog z pracownikiem
Wszystko to opiera się na prowadzeniu dialogu z pracownikiem, tak by wzmacniać jego zaangażowanie oraz odkrywać nowe możliwości. Ważny jest więc rozwój komunikacji interpersonalnej. Pozwala ona budować bardziej spójne struktury w firmie, oparte na wzajemnym zaufaniu i zrozumieniu. Świadomość wpływu pracowników na rezultaty całego przedsiębiorstwa oraz tego, że ich aktywność przyczynia się do sukcesu firmy, daje poczucie sensu pracy. Działa to bardzo motywująco i skłania do kreatywności w pokonywaniu codziennych przeszkód na drodze do celu.
Zadawanie pytań
Ważna jest również umiejętność zadawania pytań, które pomagają odkryć nowe możliwości, ukierunkować na innowacyjne, nieszablonowe rozwiązania. Pracownik ma wówczas wrażenie, że to on jest autorem pomysłu i będzie prawdziwie zaangażowany w realizację wynikających zadań.
Feedback
W całym procesie istotna jest również informacja zwrotna. Pracownik oczekuje od menedżera uwag na temat postępów, wyrazu uznania za osiągnięte sukcesy czy konstruktywnego wskazania obszarów, które można dopracować i poprawić.
Kontekstowe słuchanie
Ponadto menedżer - coach, by skutecznie stosować nową metodę zarządzania, musi nabyć umiejętność kontekstowego słuchania. Polega ona na tym, że podczas rozmowy z pracownikiem potrafi on wyczuć emocje (strachu, niepewności) i oczekiwania (wsparcia, aprobaty). Menedżer nie obawia się takiej rozmowy, bo wie, że usłyszy to, co powinien usłyszeć w danej sytuacji.
Umiejętność bycia menedżerem - coachem jest bardzo ważną kompetencją przywódczą. Staje się ona tym bardziej potrzebna i pożądana, im wyższe stanowisko zajmujemy. Potrzebujemy wówczas większej ilości pracowników do realizacji postawionych celów. Działamy nie poprzez samego siebie, ale poprzez innych, stając się liderem i ekspertem.
Wyzwania
Zmiana dotychczasowego sposobu zarządzania wiąże się z licznymi wyzwaniami. Lęk przed utratą kontroli i pozycji w zespole, frustracja i bezradność, że coaching nie przynosi zamierzonych efektów, presja czasu, przyzwyczajenia i oczekiwania pracowników, czy reakcja otoczenia. To tylko niektóre trudności, z którymi będzie musiał zmierzyć się menedżer. Zdroworozsądkowe podejście pomoże jednak z łatwością je przezwyciężyć. Wystarczy pamiętać, że w firmie są specjaliści, którzy posiadają większą wiedzę, a utrata autorytetu jest tak naprawdę w niektórych sytuacjach nieuchronna. Początkowe rozmowy coachingowe często nie należą do udanych, ale „praktyka czyni mistrza”. Potrzeba czasu, by zmienić przyzwyczajenia i mentalność pracowników.
Często wydaje się, że stare metody szybciej dadzą pożądany rezultat, ale pamiętajmy, że będzie on krótkotrwały. Menedżer, mimo wielu wysiłków, zyskuje w zamian silniejszą więź z pracownikami oraz buduje ducha zespołu.
Zobacz: Jak nawiązać dobry kontakt z klientem coachingu? – 5 głównych faz
Dlaczego warto?
Przejście od roli tradycyjnego menedżera do roli menedżera - coacha to duża zmiana wymagająca odwagi i gotowości pójścia drogą rozwoju osobistego oraz nabycia wielu, często niełatwych, umiejętności prowadzenia rozmów coachingowych. Coaching umożliwia liderowi rozpoznawanie własnych barier, obszarów rozwoju siebie jako menadżera, ale także jako człowieka. Bycie menedżerem - coachem daje zatem ogromne możliwości nie tylko mnie jako menedżerowi, ale także mnie jako człowiekowi, jednostce oraz pracownikom, a co za tym idzie - wpływa na rozwój całej firmy.
Opór przed zmianą stylu kierowania jest naturalny. W coachingu pozornie oddajemy część władzy współpracownikom, relacja jest partnerska. Tak naprawdę budujemy jednak silniejszą więź z pracownikiem i zyskujemy większy wpływ na jego postawę. Menedżer - coach buduje swój autorytet nie dzięki temu, że posiada władzę, ale dzięki temu, kim jest i co sobą reprezentuje jako człowiek. Wymaga to zmiany w postrzeganiu roli menedżera, któremu nie zależy na własnym sukcesie, ale na sukcesie całego zespołu.
Nagrodą za wysiłek i ryzyko uczenia się sztuki coachingu jest lojalna, zaangażowana i zdolna do wielkich czynów grupa wzajemnie wspierających się ludzi sukcesu. Menedżer ma mniej stresu w pracy, problemów i konfliktów do rozwiązania, lepszą atmosferę i relacje z pracownikami. Pozytywnym skutkiem jest również harmonia między życiem prywatnym a zawodowym.
Dobry menedżer to taki, który potrafi dostosować swój styl kierowania do aktualnych potrzeb pracownika i sytuacji. Podejście coachingowe znacząco ułatwia realizację celów strategicznych, w tym wspieranie innowacyjności w firmie oraz motywację i rozwój pracowników, zatrzymywanie talentów i korzystanie z ich potencjału.
Zobacz serwis: Coaching