Na ile wiążące są polecenia rady nadzorczej
Tym niemniej pojawia się pytanie, czy organ nadzorczy jest uprawniony do wydania zarządowi poleceń co do prowadzenia przez zarząd spraw spółki. Kwestie przesądza art. 219 § 2 kodeksu spółek handlowych, zgodnie z którym rada nadzorcza nie ma prawa wydawania zarządowi wiążących poleceń dotyczących prowadzenia spraw spółki.
Powyższe nie wyłącza oczywiście uprawnienia rady do oceniania działalności zarządu, czy też podejmowania uchwał w przedmiocie pożądanych, z punktu widzenia rady, działań zarządu. Zalecenia te nie mają jednak wiążącego charakteru dla zarządu w zakresie związanym z prowadzeniem spraw spółki. W tym bowiem aspekcie to zarząd ma autonomię działania, za którą zresztą jego członkowie ponoszą osobistą odpowiedzialność.
Zobacz: Czym są udziały uprzywilejowane w spółce z o.o.?
Jak rada może wpływać na zarząd
Zważywszy na możliwość sporu na linii rada nadzorcza – zarząd, KSH przewiduje zakres kompetencji rady nadzorczej, którego realizowanie może wpływać na zachowania zarządu. Wzajemne relacje organów spółki może też i powinna regulować umowa spółki.
W jej treści znaleźć można częstokroć zakres spraw, których przedsięwzięcie przez zarząd wymaga np. zgody rady. W tym też zakresie rada uzyskuje niejako kompetencję do współdecydowania o działalności spółki. Co innego jednak zgoda lub jej brak, a co innego wiążące polecenie rady co do prowadzenia spraw spółki.
Warto też zauważyć, że wskazany powyżej zapis nie daje zarządowi pełnej swobody działania.
Zobacz: Jak funkcjonuje zgromadzenie wspólników w jednoosobowej spółce z o.o.?
Zgromadzenie wspólników nie ma zakazu
Poza wspomnianymi ograniczeniami, które mogą wynikać z ustawy lub umowy spółki, nie wolno zapominać o kwestii uprawnień właściciela spółki (zgromadzenia wspólników) do podejmowania uchwał zawierających wiążące zarząd zalecenia. W doktrynie prawa spotkać można dwie grupy poglądów. Z jednej strony wskazuje się, że właściciel zawsze może władczo wpłynąć na działania zarządu. Można się jednak spotkać z poglądem, zgodnie z którym nawet właściciel nie może ingerować w działanie zarządu. Wydaje się, że ten pierwszy pogląd zasługuje na aprobatę. Warto bowiem wskazać, że we wspomnianym art. 219 KSH nie ma słowa o wyłączeniu uprawnień zgromadzenia wspólników do wydawania poleceń zarządowi.
Tymczasem zaś a contrario w art. 3751 Kodeksu spółek handlowych, odnoszącym się do spółki akcyjnej, czytamy, że walne zgromadzenie i rada nadzorcza nie mogą wydawać zarządowi wiążących poleceń dotyczących prowadzenia spraw spółki. Nie ulega zaś wątpliwości, że różnica między brzmieniem art. 219 a 3751 KSH nie jest przypadkowa.
Zobacz: Kiedy zarząd spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiada za naruszenie umowy spółki?