Kiedy fundacja
Założenie fundacji wymaga spełnienia kilku formalności. Przede wszystkim wymaga wizyty u notariusza, sporządzenia statutu oraz rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym. Szczegółowe wiadomości można znaleźć w treści ustawy z 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach.
Fundacje zakładane są w określonym celu. Zgodnie z art. 1 w/wym. ustawy fundację można założyć dla realizacji celów społecznych lub gospodarczo użytecznych. Przepisy prawa wymieniają tu przykładowo takie dziedziny, jak ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.
Wyliczenie tych obszarów ma jednak charakter przykładowy, a celem fundacji może być realizacja określonych zadań społecznych w innych dziedzinach.
Zobacz: Czym jest fundacja i jak jej szukać w KRS?
Ustanowienie fundacji
Ustanowienie fundacji odbywa się przez oświadczenie woli, złożone w odpowiedniej formie przez fundatora. Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o fundacjach powinno mieć ono formę aktu notarialnego.
Wyjątkiem jest ustanowienie fundacji w formie testamentu.
Treść takiego oświadczenia powinna wskazywać cel fundacji oraz składniki majątkowe, które zostaną przeznaczone na realizację zadań.
Fundacja musi być wyposażona w majątek. Mogą stanowić go pieniądze, papiery wartościowe, rzeczy ruchome lub nieruchomości.
Statut fundacji
Kolejnym elementem niezbędnym do założenia fundacji będzie nadanie jej statutu. Dokonuje tego fundator lub upoważniona do tego przez niego osoba fizyczna lub prawna. W treści statutu należy określić m.in. nazwę, siedzibę i majątek fundacji, a także jej cele, zasady, formy i zakres działalności (art. 5 ust. 1 ustawy o fundacjach). Treść statutu będzie określać wewnętrzną organizację fundacji, stąd też musi także zawierać postanowienia dotyczące składu i organizacji zarządu, sposób powoływania oraz kompetencje organów.
Zobacz: Kto jest wpisywany do rejestru stowarzyszeń?
Działalność gospodarcza
Niezależnie od tego, że fundacja to twór prawny o niezarobkowym charakterze (co odróżnia ją od przedsiębiorstw), może ona prowadzić także działalność gospodarczą. Prowadzenie jednak takiej działalności wymaga jednak określenia jej w statucie fundacji (art. 5 ust. 1 ustawy). Przy tym jej zakres wyznaczają cele fundacji, a majątek musi mieć wartość min. 1 tys. zł.
Wpis do KRS
Ostatnim krokiem, po oświadczeniu fundatora, wyposażeniu w majątek i nadaniu statutu będzie uzyskanie wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Zgodnie z art. 49 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym fundacje są bowiem wpisywane do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej.
W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej wymagany jest także wpis do rejestru przedsiębiorców.
Z chwilą wpisu do rejestru fundacja zyskuje osobowość prawną, co oznacza że staje się samodzielnym podmiotem prawa (art. 7 ust. 2 ustawy o fundacjach).