Jako, że pochwały stosowane są rzadko, większość zapomniała, jak to się robi. Podobnie pracownicy, gdy już usłyszą pochwałę, nie bardzo wiedzą, jak się zachować. Problem polega na tym, że chwalący uznają czasem pochwałę za dowód własnej słabości, a chwaleni postrzegają ją albo jako coś nieszczerego, obraźliwego, albo boją się, że pociągnie to za sobą konsekwencje w postaci dodatkowej pracy, obowiązków, wymusi dalszą współpracę, oczywiście na warunkach chwalącego.
Zobacz: Zgrany zespół
A powinno być zupełnie inaczej. Zasłużona pochwała to nic innego, jak przyznanie, że ktoś coś zrobił dobrze. O ile jest szczera, ma ogromne znaczenie motywujące. I nie chodzi w cale o to, by chwalić tylko wtedy, gdy ktoś zrobił coś znacznie lepiej, niż oczekiwano i by taka nagroda przybrała nie wiadomo jaką postać. Wystarczy co jakiś czas powiedzieć pracownikowi, że dobrze wykonał swoją pracę. To na pewno zmotywuje go do utrzymania pracy na dotychczasowym poziomie, a nawet do osiągnięcia jeszcze lepszych wyników. Chwaleni pracownicy starają się bardziej, gdyż czują, że ich praca jest zauważana i ma znaczenie dla przełożonego.
Jak chwalić?
Aby pochwała spełniła swoją rolę, powinniśmy przestrzegać następujących zasad:
- bądźmy konkretni; powiedzmy za co chwalimy, np. Podobała mi się twoja prezentacja. Była bardzo dobrze rozplanowana, najważniejszym rzeczom poświęciłeś naprawdę dużo czasu. Teraz pewnie wszyscy wiedzą, o co chodzi z tymi zamówieniami;
- pochwały zawsze muszą być zaadresowane do konkretnych osób;
- chwalimy zawsze w swoim imieniu, a nie używając jakiejś bezosobowej formy, np. Firma chce ci podziękować…
Jak reagować na pochwałę?
Pracownicy najczęściej nie potrafią zareagować na pochwałę, a to dlatego, że są chwaleni zbyt rzadko. Często umniejszają swoje zasługi, tłumacząc się, że oni przecież tylko wykonują swoją pracę i w zasadzie to nie ma za co dziękować. Pochwały są również lekceważone z tego powodu, iż pracownicy obawiają się, że chwalący ma jakiś swój ukryty cel – np. chce na nich wymusić pracę w godzinach nadliczbowych.
Porównaj: Szef i asystentka
Przyjęcie pochwały do niczego nas nie zobowiązuje. Tak samo nie powinniśmy mieć poczucia winy z tego powodu, że dobrze wykonaliśmy swoją pracę i ktoś to zauważył. Przyjmując pochwałę powinniśmy:
- odpowiadać krótko i szczerze, zwracając się bezpośrednio do osoby chwalącej, np. Dziękuję Piotrze. Cieszę się, że jesteś zadowolony z mojego raportu;
- jeżeli zgadzamy się z treścią pochwały, nie bójmy się tego podkreślić, np. Dziękuję, ja też uważam, że dobrze przygotowałam prezentację;
- jeżeli nie zgadzamy się z treścią pochwały, nie dyskutujmy z chwalącym. Podziękujmy mu i powstrzymajmy się od komentarzy.
Karolina Zaborska