Umowa licencyjna na używanie znaku towarowego stanowi nieodzowny instrument działalności gospodarczej dla każdego przedsiębiorcy. Dzięki tej umowie licencjodawca może uniknąć dodatkowych nakładów kapitałowych, które są istotne przy poszerzaniu obszaru oddziaływania danego przedmiotu umowy licencyjnej. Licencjobiorca natomiast ogranicza działalność konkurencyjną ze strony licencjodawcy oraz uzyskuje korzyści, jakie płyną z rozpoznawania danego znaku towarowego.
Strony umowy - licencjodawca i licencjobiorca sami kształtują stosunki cywilnoprawne, czyli ich prawa i obowiązki. Decydują, jakie skutki prawne powstaną dla nich w związku z zawarciem wskazanej umowy.
Prawa i obowiązki licencjodawcy
Podstawowym obowiązkiem licencjodawcy jest udzielenie upoważnienia do korzystania ze znaku towarowego. Powinno ono określać dokładny zakres korzystania z tego dobra niematerialnego. Licencjodawca może udzielić licencji pełnej, która oznacza możliwość używania dobra w zakresie ustalonym granicami danego prawa wyłącznego oraz licencji ograniczonej, w której sprecyzuje on sferę możności działania licencjobiorcy. Może on udzielać licencji na taki okres, jakim sam dysponuje z prawa wyłącznego.
Polecamy produkt: Księga Przychodów i Rozchodów dla Firmy
Pozycja prawna licencjodawcy wiąże się w szczególności z pobieraniem przez niego opłat licencyjnych oraz kontrolą działań licencjobiorcy. Ponadto licencjodawca powinien zadbać o to, żeby znak towarowy nie stracił swoich funkcji. Strony umowy same regulują kwestię wysokości i sposobu liczenia opłat licencyjnych. Najczęściej mamy do czynienia z licencją odpłatną. W dużej mierze przyczynia się do tego funkcja ekonomiczna, jaką pełni licencja. O wysokości wynagrodzenia licencyjnego decyduje między innymi zakres przyznanego prawa i korzyści płynące z korzystania ze znaku towarowego.
O korzyściach licencjobiorcy świadczy wysokość dochodów, które uzyskuje z tytułu korzystania ze znaku towarowego. Zakres przysługujących praw obejmuje między innymi zasięg czasowy i terytorialny umowy licencyjnej, wyłączność lub jej brak czy możliwość ustanowienia sublicencji.
Następnym istotnym prawem licencjodawcy jest dalsze używanie znaku towarowego oraz udzielanie kolejnych licencji. To ostatnie jest możliwe tylko wtedy, gdy licencja została udzielona jako niewyłączna na używanie znaku towarowego. Decydujące znaczenie w wymienionych kwestiach ma treść umowy. W umowach o licencję niewyłączną licencjodawca może zobowiązać się, że nikomu innemu poza licencjobiorcą nie udzieli licencji.
Należy także zauważyć, iż zgodnie z art. 296 ust. 4 ustawy Prawo własności przemysłowej licencjodawca ma prawo wystąpić przeciwko licencjobiorcy z roszczeniami z tytułu naruszenia jego praw wyłącznych.
Uprawnienia licencjobiorcy
Natomiast podstawowym uprawnieniem licencjobiorcy jest bez wątpienia korzystanie za znaku towarowego. Celem tej umowy jest używanie znaku towarowego, zezwolenie na jego eksploatację. Treść uprawnień licencjobiorcy jest zależna od postanowień znajdujących się w umowie licencyjnej. Brak takich postanowień oznacza, że licencjobiorca ma prawo do używania znaku towarowego w takim samym zakresie jak uprawniony z tytułu rejestracji. Wynika to z art. 163 ust. 1 w związku z art. 76 ust. 2 ustawy Prawo własności przemysłowej. Wspomniana ustawa dopuszcza możliwość zawężenia przedmiotowego i terytorialnego zakresu uprawnień licencjobiorcy. Zakresy te mogą różnić się od zakresu prawa ochronnego, który przysługuje licencjodawcy. Mogą polegać na przykład na tym, że umowa będzie dotyczyć tylko wybranych części towarów, dla których znak towarowy jest chroniony. Wszystkie ograniczenia powinny być oceniane w świetle art. 353¹ k.c.
Art. 154 ustawy Prawo własności przemysłowej wymienia na czym w szczególności polega używanie znaku towarowego. Należy wskazać, że to wyliczenie nie jest enumeratywne. Dlatego dopuszcza się także inne formy używania znaku towarowego, pod warunkiem, że w umowie nie postanowiono inaczej.
Przy kwestii używania znaku towarowego pojawia się zagadnienie wyczerpania prawa do znaku towarowego, które jest skutkiem wprowadzenia do obrotu przez licencjobiorcę towarów opatrzonych licencjonowanym znakiem towarowym. Licencjobiorca wprowadza towary na rynek, dzięki czemu mogą one swobodnie na nim funkcjonować. Co więcej, towary raz wprowadzane na rynek, nie powinny doznawać ograniczeń ze strony licencjodawcy. Uprawnieniem licencjobiorcy jest także prawo do umieszczania obok znaku towarowego litery „R”, którą wpisuje się w okrąg. Ta litera informuje o rejestracji, dzięki czemu zwiększa atrakcyjność znaku towarowego oraz jego wartość o charakterze majątkowym. Nabywcy mogą kierować się taką informacją przy zakupie towaru, który świadczy o jego wiarygodności oraz pozycji na rynku. Wskazane uprawnienie ujmuje całokształt działań posługiwania się znakiem towarowym. Ograniczenie tego prawa może być wynikiem celu, które ma realizować umowa licencyjna. Licencjobiorca powinien podporządkować się kontroli przeprowadzanej przez licencjodawcę. Inaczej narazi się na konsekwencje, które płyną z naruszeń prawa wyłącznego do znaku towarowego.
Licencjobiorca na podstawie art. 163 ust. 2 ustawy Prawo własności przemysłowej może udzielić sublicencji na używanie znaku towarowego w zakresie udzielonego mu upoważnienia. Udzielenie sublicencji jest zależne od zgody licencjodawcy. Prawo sublicencjobiorcy zgodnie z zasadą nemo plus iurus ad alium transferre potest, quam ipse habet, nie może obejmować większego zakresu od prawa licencjobiorcy.
Jednym z obowiązków ciążących na licencjobiorcy jest także powiadomienie licencjodawcy o działaniach osób trzecich, które mogą naruszać prawo ochronne na znak towarowy. Ten obowiązek istnieje wtedy, gdy strony tak postanowią w umowie.
Dołącz do nas na Facebooku!