Co więcej, ma to związek ze skutkami prawnymi, które mogą przejawiać swoiste różnice, w zależności od rodzaju znaku. Najbardziej popularnym podziałem w doktrynie jest ten, który dzieli znaki towarowe ze względu na sposób percepcji znaku. Wg tego miernika znaki dzielimy na:
- słowne - znaki, które mogą być postrzegane wzrokiem i słuchem,
- obrazowe (graficzne) - znaki, które mogą być postrzegane jedynie wzrokiem,
- plastyczne (trójwymiarowe, przestrzenne) - to znaki, które mogą być postrzegane za pomocą wzroku i dotyku,
- dźwiękowe - znaki, które mogą być postrzegane jedynie za pośrednictwem słuchu,
- kombinowane (kompleksowe) - znaki będące połączeniem co najmniej dwóch różnych elementów,
- dotykowe - znaki, które są wyczuwalne organami dotyku człowieka,
- zapachowe - znaki, które oddziaływają na organy węchu człowieka,
- smakowe - znaki, które oddziaływają na organy smaku człowieka [1].
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Warto wspomnieć także o podziale ze względu na podmiot używający znaku.
Wyodrębniamy tutaj:
- znaki fabryczne, które są używane przez producentów,
- znaki handlowe, które są używane przez sprzedawców,
- znaki usługowe, które są używane przez podmioty świadczące usługi,
- znaki firmowe, które zawierają nazwę podmiotu gospodarczego.
Znaki usługowe realizują te same funkcje co znaki towarowe. Różnica polega tylko na tym, że używanie ich w obrocie, cechuje się tym, że odróżnia świadczone przez przedsiębiorstwa usługi, a nie towary produkowane przez te przedsiębiorstwa[2] .
Ustawodawca stwierdził, że jeśli w ustawie Prawo własności przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 r. pojawia się pojęcie znak towarowy, rozumie się przez to także znak usługowy.
Kolejny podział dotyczy źródeł ochrony znaku towarowego. Wyodrębniamy dwa takie źródła: rejestrację i używanie znaku towarowego[3]. Przedsiębiorca podejmuje decyzję czy dany znak towarowy rejestrować czy nie. Należy zauważyć, że znak towarowy nie jest tylko oznaczeniem, używanym w celu odróżniania towarów i zarejestrowanym w Urzędzie Patentowym, lecz także stosowanym oznaczeniem, które nie jest zarejestrowane[4]. Należy wspomnieć o tym, że ustawowa definicja znaku towarowego nie zawiera wymogu rejestracji znaku, żeby uznać go za oznaczenie (art. 120 ust. 1 Prawo własności przemysłowej). Niezarejestrowane znaki towarowe, używane w obrocie gospodarczym uzyskują tzw. wtórną zdolność dystynktywną, dzięki której podlegają ochronie. Ochrony można dochodzić na podstawie przepisów kodeksu cywilnego, prawa autorskiego, a także ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Niezarejestrowanie znaku wyklucza ochronę przyznaną przez ustawę Prawo własności przemysłowej.
Zobacz: Znaki towarowe w opisie przedmiotu zamówienia
Ze względu na stopień powszechnej znajomości oraz zakres ochrony dzielimy je na:
- znaki towarowe zwykłe,
- znaki powszechnie znane (notoryjne),
- renomowane znaki towarowe[5],
- znaki sławne.
Znaki towarowe zwykłe spełniają zasadniczo jedną funkcję oznaczenia pochodzenia. Celem tego znaku jest oznaczenie danego towaru i ukazanie jego związku z przedsiębiorcą. Nie podlegają one ochronie. Nie oznacza to jednak, że są jej pozbawione. Jako przykład ochrony można wskazać ochronę przed działaniem konkurencji.
Co grozi za naruszenie znaku towarowego?
Znak powszechnie znany cechuje się tym, że jest kojarzony przez więcej niż połowę potencjalnych nabywców danego towaru i jest znany na terytorium całego kraju. Istotne jest ustalenie momentu, w którym znak towarowy stał się powszechnie znany. W tym przypadku przydatne mogą być profesjonalne badania statystyczne w tym zakresie. Powszechna znajomość znaku powoduje ochronę przed jego rejestracją przez innego przedsiębiorcę, wtedy gdy wykaże się pierwszeństwem do uzyskania prawa ochronnego, a więc przed datą zgłoszenia znaku do rejestracji przez innego przedsiębiorcę[6].
Pojęcie renomowanego znaku towarowego po raz pierwszy pojawiło się w Dyrektywie Rady WE z 21 grudnia 1988 r. mającej na celu zbliżeniu ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do znaków towarowych. Dyrektywa jednak nie wprowadziła definicji legalnej renomowanego znaku. Przyczyniła się ona do dochodzenia ochrony przed ryzykiem pomyłki i wykorzystywaniem cudzego renomowanego znaku towarowego[7]. Znaki renomowane wpływają pozytywnie na klienta. Wzbudzają wyobrażenia, które polegają na tym, że konsument łączy renomowany znak towarowy z dobrą jakością towarów, które oznacza. Ucieleśniają określoną renomę przedsiębiorcy na rynku, który działa na nim od dłuższego czasu. W porównaniu do innych odmian znaków towarowych spełniają w o wiele wyższym stopniu funkcję gwarancyjną. Znaki renomowane zostały uwzględnione w ustawie Prawo własności przemysłowej bez względu na ich rejestrację z powodu ich powszechnej znajomości wśród konsumentów. W praktyce przedsiębiorcy bardzo często dokonują ich rejestracji, ponieważ ułatwia im to ochronę przed naruszeniami ze strony podmiotów nieuprawnionych. Jako przykład oznaczenia renomowanego można podać znak towarowy Coca-Cola czy Tchibo. Orzecznictwo często prezentuje dwie metody wykazywania renomy znaku: bezwzględne i względne[8]. Pierwsza metoda przedstawia konieczność ukazania stopnia znajomości znaku. Metoda względna nakazuje badanie siły odróżniającej znaku towarowego oraz jego pozytywną opinię wśród potencjalnych nabywców.
Co może być znakiem towarowym ?
Znak sławny należy do kategorii doktrynalnej. Reprezentuje najwyższą jakość ekonomiczną
i jest znany w skali międzynarodowej. Wyróżnia się tym, że jest jednocześnie renomowany
i powszechnie znany.
Należy wspomnieć o tym, że ustawa Prawo własności przemysłowej chroniąca przede wszystkim znaki towarowe, które zostały zarejestrowane w Urzędzie Patentowym, odnosi się także do znaków niezarejestrowanych, do których zalicza znaki powszechnie znane i znaki renomowane.
Podobieństwo znaków towarowych
Autor: Daria Poczkajska
[1]M. Załucki, Europejskie prawo znaków towarowych. Zagadnienia konstrukcyjne, Warszawa 2009, s. 55.
[2] E. Waliszko, R. Golat, Znaki towarowe, Bydgoszcz-Warszawa 2006, s.275.
[3] M. Załucki, Europejskie prawo znaków towarowych. Zagadnienia konstrukcyjne, Warszawa 2009, s. 53.
[4] E. Waliszko, R. Golat, Znaki towarowe, Bydgoszcz-Warszawa 2006, s. 259.
[5] 139 J. Piotrowska, Ochrona renomowanych znaków towarowych w systemie prawnym Unii Europejskiej, Studia Prawnicze 1999/4, s.7.
[6] E. Waliszko, R. Golat, Znaki towarowe, Bydgoszcz-Warszawa 2006, s. 262.
[7] http://www.edukacjaprawnicza.pl/artykuly/artykul/a/pokaz/c/artykul/art/renomowany-znak-
towarowy-jak-chronic-najlepsze-marki-swiata-w-polsce.html
[8] J. Piotrowska, Renomowane znaki towarowe i ich ochrona, Warszawa 2001, s. 14.
Niniejszy wpis jest przedmiotem praw autorskich Kancelarii Prawnej Renata Urowska i Wspólnicy sp.k.