Obowiązek podatkowy przy imporcie usług
Zgodnie z art. 19 ust. 19a ustawy o VAT obowiązek podatkowy w przypadku importu usług powstaje z chwilą wykonania usługi. Przepis ten dotyczy nabytych usług od kontrahentów zagranicznych, dla których zastosowanie ma art. 28b ustawy o VAT, czyli tam gdzie za miejsce świadczenia usług, a tym samym miejsce opodatkowania, uważa się kraj nabywcy.
W praktyce oznacza to, że jako przedsiębiorca importujący usługi ma obowiązek opodatkować podatkiem od towarów i usług transakcję w okresie, w którym została wykonana. Wystawia zatem dokument wewnętrzny, na którym zgodnie z krajową stawką VAT, stosowaną dla danej usługi, opodatkowuje zakup. Jeżeli importu usług dokonał czynny podatnik VAT, wykaże on w deklaracji rozliczeniowej podatek od dokonanego nabycia zarówno po stronie podatku należnego (będąc nabywcą import usług opodatkowuje w kraju), a także po stronie podatku naliczonego (jako czynny podatnik VAT ma prawo do odliczenia podatku od zakupu). Zatem dla vatowca import usług w ostateczności staje się transakcją neutralną w przypadku podatku od towarów i usług.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
W przypadku podatników korzystających ze zwolnienia z VAT sytuacja wygląda nieco inaczej. Jako nabywcy usług od kontrahentów z zagranicy zobowiązani są do opodatkowania importu usług, wykazania nabycia w deklaracji VAT-9m oraz opłacenia wynikającej z niej należności podatkowej. Podatnikom zwolnionym z VAT nie przysługuje bowiem prawo do obniżenia podatku należnego o naliczony. Dlatego też w przypadku nievatowców import usług nie będzie już neutralny pod względem podatku od towarów i usług. Mają oni bowiem obowiązek odprowadzić wykazany podatek do urzędu skarbowego.
Zobacz: Korekta kosztów uzyskania przychodów w kilometrówce
Import usług - wyjątki od zasad ogólnych
Istnieją wyjątki od ustalania obowiązku podatkowego przy imporcie usług w momencie wykonania usługi. Dotyczą one trzech przypadków:
1) usług, dla których, w związku z ich świadczeniem, ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń - obowiązek podatkowy powstaje w momencie wykonania ale za wykonane uznaje się je z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te rozliczenia lub płatności, do momentu zakończenia świadczenia tych usług;
2) usług świadczonych w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla których, w związku z ich świadczeniem, w danym roku nie upływają terminy rozliczeń lub płatności - obowiązek podatkowy powstaje w momencie wykonania ale za wykonane uznaje się je z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tych usług;
3) usług, przed wykonaniem których dokonano zapłaty części należności, w szczególności uiszczono: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania zapłaty i w tej części.
Dla celów ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego istotnym jest zatem charakter nabywanych usług.
Zobacz: Przedsiębiorcy mogą oszczędzić na preferencyjnych składkach
Istota określania momentu obowiązku podatkowego przy imporcie usług
Dlaczego ustalenie momentu wykonania usługi jest tak istotne? Przede wszystkim dlatego, że wyznacza moment powstania obowiązku podatkowego, który w przypadku importu usług nie ma żadnego związku z fakturą dokumentującą nabycie usługi. Oczywiście dla celów księgowania faktura będzie miała znaczenie, chociażby pomagając określić dane sprzedawcy. Jednakże obowiązek wykazania podatku od importu usług został całkowicie “oderwany” od momentu wystawienia faktury, który w tym przypadku nie ma dla celów rozliczenia VAT żadnego znaczenia.
Dodatkowo moment powstania obowiązku podatkowego jest istotny dla czynnych podatników ze względu na możliwość obniżenia kwoty podatku VAT należnego o naliczony. Przepisy ustawy o VAT precyzują bowiem, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (zgodnie z art. 86 ust. 10 pkt 2 ustawy o VAT) w przypadku importu usług, dla którego podatnikiem jest nabywca, powstaje w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym u nabywcy. Oznacza to, że rozliczenie przez czynnych podatników VAT importu usług w deklaracji okresowej VAT-7 lub VAT-7K powinno zostać wykazane zarówno po stronie podatku należnego jak i naliczonego, na jednej deklaracji składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu nabycia usługi. Obniżenie podatku należnego powinno zatem nastąpić w tym okresie, w którym podatnik zobowiązany był wykazać i wykazał podatek należny od nabycia usług od kontrahenta zagranicznego.
Zobacz: Kiedy ująć w KPiR dostawę towarów handlowych
Nabycie usług od kontrahenta z Unii Europejskiej a VAT-UE
Dokonując importu usług z krajów należących do Unii przedsiębiorca nie ma obowiązku wykazywać go w informacji podsumowującej VAT-UE. Aktualnie formularz nie zawiera rubryki, która dotyczyłaby wewnątrzwspólnotowego nabycia usług.
Brak obowiązku wykazywania importu usług w deklaracji VAT-UE nie oznacza jednak, że dokonujący nabycia podatnik nie ma obowiązku dokonania rejestracji dla celów wewnątrzwspólnowtowych. Taki obowiązek ma - zarówno czynny podatnik VAT jak i podatnik korzystający ze zwolnienia z VAT. Rejestracji dokonuje się na formularzu VAT-R. Dla nievatowców rejestracja dla celów VAT-UE nie oznacza, że stają się oni czynnymi podatnikami VAT. Mogą oni dokonać rejestracji jedynie dla celów dokonywania transakcji wewnątrzwspólnotowych (cześć C3 wniosku VAT-R), korzystając dalej ze zwolnienia podmiotowego z VAT.
W przypadku dokonywania importu usług, dla których nabywca jest zobowiązany do opodatkowania nabycia, przedsiębiorcy nie powinni czekać z jego rozliczeniem dla celów VAT na otrzymanie faktury. Przy tego typu transakcjach szczególnie istotny będzie sam moment wykonania usługi. To on powinien być weryfikowany przez przedsiębiorcę, gdyż rodzi obowiązek rozliczeniowy w podatku VAT.
Zobacz: Podstawa zwolnienia z VAT musi znaleźć się na fakturze