Szkoda, odszkodowanie – czym są i jak ustalić ich wysokość

Piotr Łukasik
Prawnik, doktorant
rozwiń więcej
Wysokość odszkodowania powinna odpowiadać wysokości poniesionej szkody.
Przedsiębiorca działający w obrocie może zawierać z kontrahentami umowy na wykonanie określonych czynności lub towarów. Jeżeli więc kontrahent nie wykonuje umowy, przedsiębiorca ponosi stratę. Odszkodowanie za poniesione straty nazywane według przepisów kodeksu cywilnego szkodą stanowi rekompensatę pieniężną dla tego przedsiębiorcy. Warto jednak wiedzieć czym jest szkoda i jakie odszkodowanie się za nią należy.

Przez szkodę należy rozumieć uszczerbek doznany przez podmiot w jego dobrach prawnie chronionych. Może więc mieć ona zarówno charakter majątkowy, jak i niemajątkowy.
W związku z poniesioną szkodą majątkową, należy się odszkodowanie. Odszkodowanie, czyli świadczenie mające na celu rekompensatę doznanego uszczerbku, zgodnie z przepisami prawa cywilnego, może mieć dwie postaci.

Po pierwsze będzie to namacalna strata jakiej doznał poszkodowany, a więc część o jaką uszczuplił się jego majątek. Jest to tzw. szkoda rzeczywista lub po łacinie danmnum emergens. Po drugie szkoda może polegać na utracie korzyści, które poszkodowany spodziewał się osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (lucrum cessans). Jeżeli więc mówimy o szkodzie majątkowej, to tak pojmowana szkoda może polegać, z jednej strony na uszczupleniu majątku, a z drugiej na jego niepowiększeniu.

Przeczytaj także: Co można ubezpieczyć wybierając się w podróż służbową?

Aby mówić o odszkodowaniu należy ustalić jego wysokość. Wysokość odszkodowania powinna odpowiadać wysokości poniesionej szkody. Jeżeli szkoda polega na uszczupleniu majątku należy określić wielkość tego uszczuplenia. Dokonuje się tego porównując stan majątku przed wyrządzeniem szkody i po niej. Ustalona w ten sposób różnica stanowi właśnie szkodę. Jeżeli natomiast szkoda polega na utracie korzyści, należy jak najprecyzyjniej ustalić hipotetyczną korzyść, którą poszkodowany mógł osiągnąć. W tym przypadku ustalenie szkody jest oczywiście trudniejsze, co nie oznacza, że niemożliwe. Najczęściej szkoda obejmuje obie postaci jednocześnie.

Biorąc pod uwagę te kwestie można przystąpić do ustalania wysokości odszkodowania. Należy przy tym pamiętać, że wartość rzeczy jest zmienna. Aby więc jak najprecyzyjniej ustalić wysokość przepisy kodeksu stanowią, że jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili. Jest to bardzo praktyczne rozwiązanie.

Polecamy serwis: Umowy w firmie

Moja firma
OECD: Polska gospodarka zaczyna się powoli ożywiać. Inflacja będzie stopniowo zwalniać
02 maja 2024

Najnowsza prognoza makroekonomiczna OECD zawiera ocenę globalnej sytuacji gospodarczej oraz szczegółowy opis sytuacji gospodarczej państw członkowskich OECD, w tym Polski.

System kaucyjny do zmiany. Jest nowy projekt
30 kwi 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowało projekt nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Odnosi się on do funkcjonowania systemu kaucyjnego. Zgodnie z nim kaucja będzie pobierana w całym łańcuchu dystrybucji. Co jeszcze ma się zmienić?

Rewizja KPO przyjęta przez rząd. Co z podatkiem od aut spalinowych?
30 kwi 2024

Rewizja Krajowego Planu Odbudowy (KPO) została przyjęta przez Radę Ministrów - poinformowała na platformie X minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Nie tylko majówka. W maju będą jeszcze dwa dni ustawowo wolne od pracy. Kiedy?
30 kwi 2024

Dni wolne w maju. Ci, którym nie udało się zorganizować pięcio- czy nawet dziewięciodniowego długiego weekendu, mogą jeszcze spróbować w innym terminie w tym miesiącu. Kiedy jeszcze wypadają dni ustawowo wolne od pracy w najbliższym czasie? 

Sztuczna inteligencja w branży hotelarskiej. Sprawdza się czy nie?
30 kwi 2024

Jak nowe technologie mogą wpłynąć na branżę hotelarską? Czy w codziennym funkcjonowaniu obiektów hotelowych zastąpią człowieka? Odpowiadają przedstawiciele hoteli z różnych stron Polski, o różnych profilach działalności, należących do Grupy J.W. Construction.

Jak zarządzać budżetem biznesu online, gdy wzrastają koszty?
30 kwi 2024

Biznes e-commerce jest pełen wyzwań, bo wymaga zarządzania na wielu płaszczyznach. Jak zachować ciągłość finansową, gdy operator zmienia warunki współpracy? 

Mikroprzedsiębiorcy poszli po kredyty, ale banki udzieliły ich mniej, niż rok temu
30 kwi 2024

Według informacji przekazanych przez Biuro Informacji Kredytowej, w marcu br. banki udzieliły mikroprzedsiębiorcom o 4,5 proc. mniej kredytów, a ich wartość była niższa o 3,3 proc. w porównaniu do marca 2023 r.

Dane GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle. Poniżej oczekiwań ekspertów
29 kwi 2024

Z danych GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle w marcu br. wynika m.in., że typowy dla tego okresu wzrost sprzedaży hurtowej w ujęciu miesięcznym osiąga niższą, od notowanej w tym okresie w ubiegłych latach, dynamikę. Statystyki pokazują również kontynuację trwającego już od lutego 2023 roku okresu ujemnej dynamiki sprzedaży hurtowej w ujęciu rocznym. Marcowe dane na temat nowych zamówień w przemyśle, pokazujące znaczny spadek w stosunku do ubiegłego roku, są kolejnym powodem do niepokoju po ogłoszonych wcześniej przez GUS, rozczarowujących wynikach produkcji przemysłowej (spadek o 6,0% r/r w marcu b.r).

Niższy ZUS będzie sprzyjał decyzjom o otwarciu JDG?
29 kwi 2024

W 2023 r. powstało 302 tys. nowych firm jednoosobowych, a 177 tys. odwiesiło swoją działalność. Jednocześnie z rejestrów wykreślono ich aż 196,5 tys. Czy mniejsze koszty prowadzenia działalności gospodarczej spowodują, że będzie ich otwierać się więcej? 

Dostawa jedzenia w majówkę nie musi być tylko do domu
26 kwi 2024

Majówka w tym roku, przy dobrej organizacji urlopu, może mieć aż 9 dni. Część Polaków decyduje się na taki długi wyjazd, sporo planuje wziąć dodatkowe wolne tylko 2 maja i też wyjechać, część będzie odpoczywać w domu. Będziemy jadać w restauracjach, gotować czy zamawiać jedzenie na wynos?

pokaż więcej
Proszę czekać...