Odszkodowanie, co do zasady ma charakter kompensacyjny, czyli odpowiada poniesionej szkodzie. Przez szkodę możemy rozumieć uszczerbek majątkowy, którego doznał poszkodowany. Może on mieć postać uszczuplenia majątku lub utraty korzyści. Jak zostało wspomniane, odszkodowanie powinno odpowiadać ustalonej w ten sposób wysokości szkody.
Jak się okazuje, nie zawsze odszkodowanie będzie miało taką wysokość. Istnieją przypadki, gdy odszkodowanie nie będzie odpowiadać pełnej szkodzie. Kodeks cywilny jasno stwierdza, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Oznacza to, że podmiot który wyrządził szkodę nie będzie odpowiadał np. szkody wywołanie przez trzęsienie ziemi.
Przeczytaj także: Co ze szkodą wyrządzoną przez lekarza?
Oprócz tego prawo jasno rozgranicza dwie postaci szkody. W związku z tym istnieją sytuacje, w których podmiot wyrządzający szkodę będzie odpowiadał tylko za jedną z nich.
Jako przykład można podać regulację kodeksową, która jasno określa jak duże może być odszkodowanie: „Odszkodowanie za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki w czasie od jej przyjęcia do przewozu aż do wydania odbiorcy nie może przewyższać zwykłej wartości przesyłki [...] Przewoźnik nie ponosi odpowiedzialności za ubytek nie przekraczający granic ustalonych we właściwych przepisach, a w braku takich przepisów - granic zwyczajowo przyjętych (ubytek naturalny)”. W przytoczonym przepisie jasno widać, że odszkodowanie nie może przekraczać rzeczywistej straty poniesionej przez poszkodowanego.
Polecamy serwis: Umowy
Możliwa jest także odwrotna sytuacja, a więc taka, w której poszkodowany odpowiada tylko za utracone korzyści. Możliwe jest to np., gdy strona zawarła umowie wiedząc o niemożliwości świadczenia i nie powiadamiając o tym kontrahenta. W takiej sytuacji jest ona obowiązana do naprawienia szkody, którą druga strona poniosła przez to, że zawarła umowę nie wiedząc o niemożliwości świadczenia.
Istnieje także możliwość, aby strony określiły wysokość odszkodowania w umowie. Może to mieć postać wzmianki o tym, za co odpowiedzialność będzie ponoszona lub najzwyczajniej określającej maksymalną wysokość odszkodowania. Oczywiście zastrzeżenia takie nie mogą naruszać prawa.