Przedsiębiorca, któremu pogorszyła się sytuacja w biznesie, nie musi od razu likwidować firmy, może natomiast zawiesić działalność. Nie rozlicza się wówczas na bieżąco z fiskusem, nawet gdy sprzeda środki trwałe lub wyposażenie firmy. Nie ma wtedy obowiązku w trakcie roku rozliczać się z PIT, nie składa też deklaracji VAT. Może spokojnie zaczekać na lepsze czasy na prowadzenie biznesu. Ewentualny dochód przedsiębiorca, który zawiesił działalność wykaże dopiero w zeznaniu rocznym.
Należy jednak pamiętać, że zawiesić działalność może tylko przedsiębiorca, który nie zatrudnia pracowników.
Z opisu wynika, że przedsiębiorca w trakcie roku co miesiąc odprowadza do urzędu zaliczki na podatek dochodowy. Przedsiębiorca, który zawiesił działalność, jest zwolniony z tego obowiązku. Musi jednak nie później niż przed upływem siedmiu dni od dnia złożenia wniosku o wpis informacji o zawieszeniu zawiadomić pisemnie naczelnika urzędu skarbowego o okresie tego zawieszenia. Dotyczy to również tych, podatników którzy opłacają podatek liniowy albo odprowadzają zaliczki w uproszczonej formie.
Zobacz: Kosztowe następstwa ugody - porada
W okresie zawieszenia działalności przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów. Oznacza to dla niego, że nie wolno mu sprzedawać towarów i świadczyć firmowych usług. Nawet wówczas kiedy nie wykonuje ich formalnie w ramach działalności, ale na podstawie umowy o dzieło. Tak bowiem wynika z interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 26 stycznia 2009 r., sygn. (ITPB1/415-637a/08/WM).
W interpretacji napisano, że pojedyncze zlecenia wykonywane na podstawie umowy o dzieło należy traktować jako podjęcie działalności gospodarczej, a przychód uzyskany z tego tytułu zaliczyć do źródła przychodu, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
W czasie przerwy w biznesie przedsiębiorca może pozbyć się (całości lub części) firmowego majątku: środków trwałych i wyposażenia. Tak bowiem wynika z art. 14a ust. 4 pkt 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Jak wówczas rozliczyć dochody? Otóż skoro nie ma obowiązku odprowadzania zaliczek, przedsiębiorca wykaże je dopiero w zeznaniu rocznym.
Pan Kowalski prowadzi firmę i płaci podatek według skali. 15 czerwca br. zawiesił działalność. W lipcu sprzedał samochód, który był środkiem trwałym w jego firmie. Transakcję sprzedaży rozliczy dopiero w zeznaniu PIT-36, które musi złożyć do 30 kwietnia następnego roku.
Jeżeli przedsiębiorca sprzeda środek trwały lub wyposażenie jeszcze przed zawieszeniem działalności, będzie musiał uwzględnić dochód z tej transakcji przy wyliczaniu miesięcznej zaliczki. Jeżeli pozbędzie się majątku po zawieszeniu, dochód rozliczy dopiero w zeznaniu rocznym.
Ponadto właściciel zawieszonej firmy może uzyskiwać przychody z odsetek na koncie związanym z działalnością. Nie musi odprowadzać od nich zaliczek, wykazuje je dopiero w rozliczeniu rocznym.
Natomiast w firmie, która ma przerwę, nie można naliczać odpisów amortyzacyjnych. Tak wynika z art. 22c pkt 5 ustawy o PIT. Amortyzację należy wstrzymać od następnego miesiąca po zawieszeniu działalności.
Zawieszenie działalności nie musi oznaczać, dla przedsiębiorcy, że powinien całkowicie zapomnieć o firmie. W tym okresie może on bowiem wykonywać „wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów” (art. 14a ust. 4 pkt 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej), a związane z tym wydatki może zaliczyć do kosztów. Jest to niestety dość nieprecyzyjnie określenie i może być przyczyną sporów z fiskusem.
Zobacz: Podatek od nieruchomości - jak ustalana jest wysokość zobowiązania?
Również jeśli chodzi o VAT to w czasie przerwy przedsiębiorca nie będzie musiał składać w urzędzie deklaracji VAT-7 9miesięczne) lub VAT 7k (kwartalne). Jednak nie wszyscy unikną tego obowiązku. Takie zwolnienie nie dotyczy:
- przedsiębiorcy zarejestrowanego jako podatnik VAT UE;
- przedsiębiorcy dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
- przedsiębiorcy dokonującego importu usług lub nabywającego towary, w zakresie których jest podatnikiem;
- okresów rozliczeniowych, w których zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie dotyczyło pełnego okresu;
- okresów rozliczeniowych, za które przedsiębiorca jest obowiązany do rozliczenia z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu oraz za które musi zrobić korektę podatku naliczonego.
Istotne jest, że przedsiębiorca, który zawiesił działalność, nie musi już obawiać się, że po dziesięciu miesiącach zostanie wykreślony z rejestru podatników VAT.
Waldemar Żuchowski
Ekspert podatkowy