Upadłość jest procedurą wszczynaną w razie niewypłacalności dłużnika mającą na celu wspólne dochodzenie roszczeń przez wierzycieli. Niewypłacalność definiowana jest jako sytuacja, w której dłużnik nie wykonuje swoich bieżących zobowiązań lub mimo ich wykonywania, długi w znacznym stopniu przewyższają mienie. Przedsiębiorca występujący jako osoba fizyczna lub osoba prawna lub jednostka organizacyjna posiadająca osobowość prawną może ogłosić upadłość.
Upadłość może również ogłosić osoba fizyczna, która była przedsiębiorcą, także po zaprzestaniu prowadzenia przez nią działalności gospodarczej, jeżeli od dnia wykreślenia z Krajowego Rejestru Sądowego albo innego właściwego rejestru nie upłynął rok, kiedy faktycznie prowadziła działalność gospodarczą, nawet wówczas, gdy nie dopełniła obowiązku jej zgłoszenia w Krajowym Rejestrze Sądowym albo innym właściwym rejestrze, a nawet w razie śmierci przedsiębiorcy, jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony w terminie roku od dnia jego śmierci.
Wniosek o ogłoszenie upadłości może złożyć wierzyciel, a także spadkobierca, oraz małżonek i każde z dzieci lub rodziców zmarłego, chociażby nie dziedziczyli po nim spadku. Natomiast osoba fizyczna prowadząca gospodarstwo rolne nie może ogłosić upadłości.
Z dniem ogłoszenia upadłości majątek dłużnika staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego. Kwestię upadłości w prawie polskim reguluje ustawa z dnia 28 lutego 2003r. prawo upadłościowe i naprawcze.
Polecamy: Jak zlikwidować działalność gospodarczą?
Istnieją dwa rodzaje upadłości: upadłość obejmująca likwidację majątku oraz upadłość z możliwością zawarcia układu.
Jeżeli ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku, upadły jest zobowiązany do wydania syndykowi całego majątku oraz dokumentacji. W razie nie zastosowania się dłużnika do tego możliwe jest zastosowanie środków przymusu. Natomiast w razie ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu, dłużnik jest zobowiązany do składania wyjaśnień oraz udostępnienia dokumentacji.
Majątek upadłego z dniem ogłoszenia upadłości staje się masą upadłości. Do masy upadłości nie wchodzi:
1. mienie, które zostało wyłączone od egzekucji według przepisów kodeksu postępowania cywilnego;
2. wynagrodzenie za pracę upadłego w części niepodlegającej zajęciu;
3. kwota uzyskana z tytułu realizacji zastawu rejestrowego lub hipoteki, jeżeli upadły pełnił funkcję administratora zastawu lub hipoteki, w części przysparzającej zgodnie z umową powołującą administratora pozostałym wierzycielom;
Uchwała zgromadzenia wierzycieli może też wyłączyć z masy upadłości inne składniki mienia upadłego. W skład masy upadłości nie wchodzi także mienie przeznaczone na pomoc dla pracowników zgromadzone na odrębnym rachunku bankowym, środki pieniężne zakładowego funduszu świadczeń socjalnych ( mieniem tym zarządza upadły, chyba że został ustanowiony likwidator, kurator bądź przedstawiciel albo reprezentant upadłego). Jeśli te środki zostaną niewykorzystane zwiększają Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Ważnym aspektem jest to, iż wspólność ustawowa między upadłym a jego małżonkiem ustaje z mocy prawa z dniem ogłoszenia upadłości, a majątek wspólny wchodzi do masy upadłości. Małżonek może jedynie w postępowaniu upadłościowym dochodzić należności z tytułu udziału w majątku wspólnym (tzw. powództwo przeciwegzekucyjne). Majątek wspólny powstały w okresie prowadzenia przedsiębiorstwa uznaje się za nabyty ze środków pochodzących z przedsiębiorstwa.
Polecamy: serwis Zakładam firmę
Autor: Joanna Borowiecka