W lipcu znacznie spadła maksymalna zdolność kredytowa trzyosobowej rodziny z dochodem 5 tys. zł netto, która chciałaby zaciągnąć dług na 30 lat. Dziś może ona pożyczyć w rodzimej walucie 402 tys. zł, czyli o 17 tys. zł mniej niż przed miesiącem. W przypadku kredytów we wspólnej walucie spadek ten jest mniejszy, ale i kwota – znacznie niższa. Dziś przeciętna rodzina może liczyć na kredyt w wysokości 349 tys. zł, czyli o 3 tys. zł niższy niż przed miesiącem.
Malejące możliwości zadłużania Polaków
Spadek zdolności kredytowej jest pokłosiem podwyżek stóp procentowych, realizowanych przez Radę Polityki Pieniężnej. Od początku roku dochodziło do nich już czterokrotnie, a kolejne zmiany nie są wykluczone. Od stycznia wzrost osiągnął 1 pp. – zwiększając się z poziomu 3,5% do 4,5%. W tym samym czasie zdolność kredytowa modelowej rodziny, zadłużającej się w polskiej walucie, spadła z 428 do 402 tys. zł. Spadek wartości potencjalnego długu na poziomie 6% jest więc znacznie mniejszy niż podwyżka stóp procentowych, stanowiąca przeszło jedną czwartą wysokości stóp (zmiana z 3,5% do 4,5%).
Dowiedz się także: Czy w ciąży jest trudniej o kredyt?
Wpływ Rekomendacji S na kredyty walutowe
Dane za ostatnich kilkanaście miesięcy pokazują także, że zdolność kredytowa modelowej rodziny, która wybrałaby wspólną walutę, podlegała podobnym trendom co dług, zaciągnięty w rodzimej walucie. Wytłumaczenie tego zjawiska leży w zapisach „Rekomendacji S”. Zgodnie z nimi, aby otrzymać kredyt w zagranicznej walucie, należy dysponować zdolnością kredytową w złotych dla kwoty wyższej o 20%. W efekcie RPP ma wpływ nie tylko na rynek kredytów zlotowych, ale i denominowanych w zagranicznych walutach. W styczniu modelowa rodzina mogła pożyczyć 373 tys. zł, wybierając kredyt w euro. W lipcu kwota ta stopniała do 349 tys. zł, czyli o niewiele ponad 6%. Procentowy spadek mediany maksymalnej zdolności kredytowej trzyosobowej rodziny z dochodem 5 tys. zł netto w euro i złotówkach był więc prawie identyczny.
Polecamy serwis: Inwestycje
Wysokość stóp procentowych a zdolność kredytowa
Czemu jednak zmiany poziomu stóp procentowych zachodzą znacznie szybciej niż w przypadku mediany maksymalnej zdolności kredytowej? Odpowiedzi na to pytanie należy szukać w malejących marżach kredytu hipotecznego. Banki, obniżając ten stały składnik oprocentowania długu, asekurowały podwyżki stóp procentowych, realizowane przez RPP. Zdaje się jednak, że lipcowy wynik na poziomie 1,2% marży w kredytach złotowych będzie już trudny do pokonania. Dalszy wzrost stóp procentowych może więc mieć znacznie większy wpływ na możliwość zadłużania się rodaków niż miało to miejsce do tej pory.