Co to jest LTV?
Odpowiedź jest oczywista – zazwyczaj banki chętnie pożyczają całość wartości kredytowanego mieszkania. Dokładnie o polityce banku w zakresie pożyczanych kwot informuje maksymalny, dopuszczalny współczynnik LTV. Jest to skrót od angielskich słów „Loan To Value”. Mówi on o tym, jakim procentem wartości kupowanej nieruchomości jest kwota zaciąganego kredytu. Przykładowo – jeśli na zakup mieszkania o wartości 300 tys. zł zaciąga się kredyt na 240 tys. zł, to wskaźnik LTV wynosi 80 proc. Większość banków nie ma oporów przed ustanowieniem maksymalnego, akceptowalnego LTV na poziomie 100 proc. Szczególnie „hojne” są w przypadku zobowiązań w złotych. Wynika to z prostej i logicznej zależności – im wyższe LTV, a tym samym – kwota kredytu, tym większe zagrożenie, że kredytobiorca napotka problemy w terminowej spłacie zobowiązania. A kredyty złotowe, jako nieobarczone ryzykiem walutowym, są bez wątpienia bezpieczniejsze.
Pożyczka z zapasem
Istnieją także „rodzynki” – wyjątkowo szczodre banki, które są skłonne pożyczyć więcej, aniżeli wynosi wartość kredytowanego mieszkania. Rekordzistą jest Alior Bank – ten pożyczy nawet o 20 proc. więcej niż wynosi wartość nieruchomości – zabezpieczenia. Ale także mBank, MultiBank czy Allianz Bank dopuszczają kupno mieszkania i pozostawienie pieniędzy na dodatkowe wydatki, np. na umeblowanie zakupionych „czterech ścian”
Mniejsza liczba banków zachowuje się zachowawczo w przypadku kredytów w euro. Mniej tego typu instytucji w ogóle je proponuje, a jeśli już tak się dzieje, to w większość z nich pożyczy pieniądze na 100 proc. wartości nieruchomości.
Dowiedz się także: Który kredyt hipoteczny w złotych wybrać?
Jak ubezpieczyć niski wkład własny?
Niestety, banki nie pożyczają tak dużych kwot bezinteresownie. Po pierwsze – zaciągając kredyt na więcej niż 80 proc. wartości nieruchomości, zazwyczaj nie obejdziemy się bez tzw. ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Uiszcza się je za kilka lat z góry (3-5 lat), czasem może być ono wliczone w kwotę raty. Jego wartość waha się w zależności od banku, ale zazwyczaj wynosi 3-4 proc. od nadwyżki ponad 80 proc. wartości nieruchomości. Czyli – jeśli LTV wynosi 87 proc., to te brakujące 7 proc. jest podstawą, od której naliczane jest ubezpieczenie. Po upływie okresu ubezpieczenia ponownie przeliczane jest LTV. Jeśli i tym razem przekroczy ono 80 proc., znów „nadwyżkę” trzeba będzie ubezpieczyć.
To nie klient, ale bank chroni się przed niskim wkładem własnym kredytobiorcy. Niestety, to właśnie zadłużający się musi za to zapłacić. Sytuacja jest trochę kuriozalna, choć z drugiej strony, można uznać ubezpieczenie za nieubłaganą konsekwencję faktu, że po kredyt przyszło się bez zadowalającego bank własnego wkładu.
Uściślając kwestię nadmienioną wyżej, banki mają wybór, czy pobierać ubezpieczenie niskiego wkładu, jedynie w przypadku kredytów w złotych. Przy kredytach walutowych kwestię tę regulują bowiem przepisy. Dokładnie – rekomendacja T, która weszła w życie w sierpniu ubiegłego roku. Zgodnie z jej zapisami, od zadłużającego się klienta wymagany jest minimum 10-procentowy (kredyt na okres do 5 lat) lub 20-procentowy (kredyt na ponad pół dekady) wkład własny. Jeśli nie udałoby się kredytobiorcy osiągnąć takiego pułapu, musi on zapłacić za ubezpieczenie niskiego wkładu, albo zabezpieczyć kredyt kolejną nieruchomością. Notabene, dostosowanie się do wymogów rekomendacji T nie sprawiło bankom większych problemów, jako że i tak już wcześniej same podobnie się „chroniły”.
Polecamy serwis: Inwestycje
Wyższa marża i prowizja
Ale to nie ubezpieczenie jest największą zmorą kredytobiorców ze znikomym wkładem własnym. Najpoważniejszą konsekwencją jest wyższa marża. Wszystkie banki grupują oferty hipoteczne ze względu na poziom LTV. i klientom, którzy poproszą np. tylko 30 proc. kwoty, potrzebnej do zakupu mieszkania, zaproponują zdecydowanie korzystniejsze warunki niż tym, którzy zechcą od banku pełnej sumy, niezbędnej do nabycia nieruchomości.
Przykładów jest bez liku, można wybierać spośród chyba wszystkich, polskich banków. Choćby w BPH marża kredytu złotówkowego na 300 tys. zł może wynieść 0,8 proc., jeśli tylko LTV stanowi najwyżej 30 proc. Nieruchomość musi być warta ponad 1 mln zł. Ale może też zostać klientowi przedłożona oferta, w której marża opiewać będzie na 1,30 proc. - wtedy, kiedy LTV przyjmie wartość pomiędzy 80 proc. a maksymalnie dopuszczalnym 96 proc.
W Alior Banku, niezależnie od wybranego wariantu kredytu – z dodatkowymi ubezpieczeniami lub nie – zawsze minimalna marża zobowiązania złotowego jest o 0,4 p. proc. wyższa, gdy wkład własny nie przekracza 20 proc. wartości kredytowanej nieruchomości. Przy kredytach walutowych to zazwyczaj 0,2 p. proc.
Nordei Banku nie obchodzi poziom LTV przy kredytach złotówkowych. Ale już w przypadku kredytów walutowych – owszem. Jeżeli zdecydujemy się na kredyt w euro na 250 tys. zł, marża w zależności od LTV wyniesie minimalnie 2,5 proc., a czasem nawet 3,2 proc.
To tylko kilka przykładów wartości LTV, na którą zwracają uwagę wszystkie banki. Co więcej, biorą ją pod uwagę także przy wyznaczaniu wysokości prowizji za udzielenie kredytu.
Lukas Bank naliczenie prowizji w wysokości 1,5 proc. za udzielenie standardowego kredytu z programu „Rodzina na Swoim” uzależnia właśnie od wysokości wkładu własnego. Jeśli wyniesie on przynajmniej 10 proc., prowizji nie będzie. Oferta obowiązuje do 30 czerwca.
Nie jest odkryciem Ameryki fakt, że ubiegając się o kredyt hipoteczny, warto mieć przy sobie trochę grosza na wkład własny. Wyobraźmy sobie, że na zakup mieszkania, wartego 300 tys. zł, zaciągamy w Polbanku 30-letni kredyt w wysokości 245 tys. zł. Rata wyniesie ok. 1 740 zł. Ale gdybyśmy poprosili bank o dosłownie kilka tysięcy mniej i pokonali granicę 20 proc. wkładu własnego, wtedy „załapalibyśmy się” na niższą marżę, a rata okazałaby się niższa o 85 zł. Co miesiąc, przez 30 lat, płacilibyśmy 85 zł mniej. Sprytni szybko przekalkulują, że w taki sposób zaoszczędzą ponad 30 tys. zł., inwestując w swój kredyt ledwie 5 tys. zł więcej. Warto sięgnąć głębiej do portfela albo przynajmniej zapożyczyć się u znajomych. Każda złotówka jest na wagę złota.
Mikołaj Fidziński