Czterdzieści lat temu, w styczniu 1971 roku Edward Gierek objął stanowisko pierwszego sekretarza KC PZPR. Jego rządy trwały do 1980 roku. W społeczeństwie można znaleźć osoby wspominające ten okres pozytywnie, przez pryzmat wzrostu poziomu życia i modernizację kraju. Krytycy podkreślają natomiast, że zmiany te w dużej części wynikały z zadłużania Polski, co doprowadziło do załamania gospodarki i czego skutki odczuwać będziemy jeszcze przez długie lata. Bez wątpienia jednak rodzime budownictwo mieszkaniowe nigdy nie przeżywało aż tak dynamicznego rozwoju jak w latach siedemdziesiątych.
Przeszło dwa miliony mieszkań w ciągu ośmiu lat
Statystyki GUS pokazują, że w latach 1971 – 1978 wybudowanych zostało ponad 2,2 mln mieszkań, czyli niewiele mniej niż w ciągu ostatnich 20 lat łącznie. W latach siedemdziesiątych oddawano do użytkowania przeciętnie 270 tys. lokali rocznie. Jest to wynik dwukrotnie lepszy niż w całym 2010 roku oraz o ponad 60% wyższy niż w rekordowym 2008 roku, kiedy to powstało 165 tys. nowych mieszkań. Warto zauważyć, że obecnie największa część budownictwa mieszkaniowego pochodzi od inwestorów indywidualnych. W ostatnich latach deweloperzy nigdy nie zbudowali więcej niż 50 proc. mieszkań w danym roku. W rekordowym 2009 roku oddali oni do użytkowania 72,3 tys. lokali, co jest rezultatem mizernym, w porównaniu z wynikami z lat siedemdziesiątych.
Dowiedz się także: Dlaczego 80 tys. osób ma dopłacić do kupowanego mieszkania?
Wady i zalety gierkowskich bloków
Jakość mieszkań budowanych w latach siedemdziesiątych jest oczywiście odmienna od obecnie obowiązujących standardów, a trzonem ówczesnego budownictwa była „wielka płyta”. Wiele osób odpychają w niej: skrajnie modernistyczna architektura, krzywe ściany, problemy z wentylacją, akustyką i termoizolacyjnością czy chociażby wielkość i wysokość pokoi. Nie brakuje też l wątpiących w trwałość budynków, wzniesionych w technologii wielkopłytowej. Wskazują oni na wątpliwą jakość połączeń między płytami. Po drugiej stronie barykady stoją zwolennicy tego typu budownictwa, którzy wskazują na rozwiniętą infrastrukturę, często atrakcyjną lokalizację i dobrą komunikację, a także duże przestrzenie między poszczególnymi blokami na terenie osiedli budowanych w technologii wielkopłytowej. Po wybuchu gazu w Gdańsku w 1995 roku zwolennicy amatorzy typu rozwiązań zyskali także argument, wskazujący na trwałość betonowych bloków. W wyniku tej tragicznej w skutkach katastrofy trzy kondygnacje znalazły się pod ziemią, a mimo to nie doszło do zawalenia budowli. Często za wyborem mieszkania w budynku z wielkiej płyty przemawia niska cena. Pewnie też dlatego w 2010 roku co trzecie mieszkanie, sprzedane na rynku wtórnym, znajdowało się w nieruchomości z „wielkiej płyty”.
Polecamy serwis: Budżet domowy
Mieszkania na miarę naszych czasów
Warto zauważyć, że mieszkania oddawane obecnie do użytkowania są większe niż wynikałoby to z potrzeb kupujących. W całym 2010 roku, w największych miastach, kupujący zgłaszali potrzebę zakupu lokali o przeciętnej powierzchni 51,5 m kw. W tym samym czasie deweloperzy oddawali do użytkowania lokale o przeciętnej powierzchni 66,3 m kw. Bliżej popytu plasowała się podaż, dostarczana przez spółdzielnie. Przeciętnie w 2010 roku udostępniały one mieszkania o powierzchni 58,7 m kw. Ponadto mieszkania oddane do użytkowania przez spółdzielnie w październiku miały przeciętną powierzchnię 50 m kw., a więc nieznacznie poniżej wielkości preferowanej przez nabywców.
Obecnie zgłaszany popyt na mieszkania najbardziej zbliżone rozmiarowo do lokali z lat siedemdziesiątych. Co prawda dane GUS pokazują, że przeciętne mieszkanie, zbudowane na obszarze całego kraju, miało wówczas powierzchnię 62,6 m kw., ale już w miastach wojewódzkich liczyło 51,2 m kw., a więc tyle, ile chcą dziś kupić mieszkańcy największych miast.