Zgodnie z dyspozycją art. 22 ust. 1 ustawy PZP o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące: 1) posiadania uprawnień do wykonywania określonej działalności (...), 2) posiadania wiedzy i doświadczenia, 3) dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania zamówienia oraz 4) sytuacji ekonomicznej i finansowej.
Z kolei zgodnie z art. 26 ust. 2b PZP, wykonawca może polegać na wiedzy i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach zdolnych do wykonania zamówienia lub zdolnościach finansowych innych podmiotów (...) pod warunkiem, że udowodni zamawiającemu, iż będzie dysponował zasobami niezbędnymi do realizacji zamówienia przedstawiając w tym celu pisemne zobowiązanie tych podmiotów do oddania do dyspozycji wykonawcy niezbędnych zasobów.
Rodzaj dokumentów, jakich może żądać od wykonawcy zamawiający, został sprecyzowany w Rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 19.02.2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane. Zgodnie zaś z § 3 ust. 4 ww. rozporządzenia „jeżeli wykonawca, wykazując spełnianie warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy (PZP), polega na zasobach innych podmiotów na zasadach określonych w art. 26 ust. 2b ustawy, a podmioty te będą brały udział w realizacji części zamówienia, zamawiający może żądać od wykonawcy przedstawienia w odniesieniu do tych podmiotów dokumentów wymienionych w ust. 1-3”, a więc analogicznych dokumentów, jakich może żądać od wykonawcy.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Zapisz się na nasz Newsletter!
Niestety bardzo często zamawiający publiczni nadużywają swojej dominującej pozycji żądając o podmiotów udostępniających potencjał, i to bez względu, czy podmioty te będą brały udział w realizacji części zamówienia, czy też nie - dokumentów, o których mowa w powyższym przepisie Rozporządzenia.
Warto jednak wiedzieć, że zamawiający nie jest uprawniony do żądania ww. dokumentów od podmiotów, które nie będą brały udziału w wykonywaniu zamówienia, gdyż takie działanie byłoby niezgodne z prawem.
Pomocne w tej kwestii okazuje się w szczególności orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej. Zgodnie bowiem z wyrokiem KIO 2531/11 z dnia 09.12.2011 r. „korzystanie z podmiotu trzeciego w zakresie wiedzy i doświadczenia możliwe jest zatem, oprócz fizycznego wykonania całości bądź części zamówienia, przez doradztwo, przekazanie wiedzy w zakresie technologii, udostępnienie dokumentów itp., co może nastąpić w dowolnym momencie, nie powiązanym ściśle z wykonaniem zamówienia.” Celem usunięcia wątpliwości zastrzec należy, że Izba rozstrzygnęła w ten sposób, iż „(…) przekazanie wiedzy w toku szkoleń, czy dostęp do dokumentacji technicznych i doradztwo. Powyższe czynności nie stanowią „realizacji części zamówienia” (...). Brak zatem w przedmiotowym stanie faktycznym wypełnienia dyspozycji ww. przepisu rozporządzenia. Co za tym idzie, brak jest podstaw do wymagania od wykonawcy złożenia dokumentów dotyczących sytuacji podmiotowej podmiotu trzeciego.”
Jakie warunki finansowe musi spełnić wykonawca?
Z kolei w wyroku KIO 2790/10 z dnia 10.01.2011 r. Izba stwierdziła, ze "Ustawodawca wyraźnie ograniczył możliwość żądania dokumentów podmiotowych podmiotów trzecich tylko do ściśle określonej sytuacji, odmienna zatem regulacja postanowień SIWZ byłaby zatem sprzeczna z prawem.(...) Przede wszystkim podkreślenia wymaga fakt, że ustawodawca nie przewidział w art. 26 ust. 2b ustawy rozróżnienia na zasoby, z którymi wiąże się obowiązek udziału podmiotu trzeciego w realizacji zamówienia i zasoby, których udostępnienie takiego obowiązku nie rodzi. Ustawodawca rozróżnił jedynie w rozporządzeniu w sprawie dokumentów sytuację, w której udostępnienie jakiegokolwiek zasobu następuje przez osobisty udział podmiotu trzeciego w realizacji zamówienia, od sytuacji, w której podmiot udostępniający nie będzie brał udziału w realizacji zamówienia. Wówczas wskazał, że w pierwszym przypadku zamawiający ma prawo żądać dokumentów podmiotowych, a w drugim takiego prawa zamawiającemu nie przyznał."
Przedłużenia terminu związania ofertą - dorozumiane oświadczenie woli
Dalej w wyroku Izba podsumowała, że skoro podmiot nie bierze udziału w realizacji części zamówienia, to jego wiarygodność nie wymaga badania, a zatem zamawiający nie ma podstaw do żądania dokumentów podmiotowych podmiotu trzeciego.
Reasumując należy stwierdzić, iż często zdarza się, że zamawiający żądają dokumentów wykraczających poza zakres wskazany w Rozporządzeniu, co jednak nie może wywoływać negatywnych konsekwencji w stosunku do wykonawcy, a to z powodu, iż – jak przytoczono powyżej – taka regulacja postanowień SIWZ byłaby sprzeczna z prawem.
Jeden podmiot w wielu ofertach przetargowych – czy to dopuszczalne ?