Sukces trzeba zaplanować, a biznesplan jest najlepszym do tego narzędziem. Czy biznesplan można napisać samemu, a jeśli nie to kto może w tym pomóc?
Biznesplan
Od kierunku wykształcenia, wiedzy i doświadczenia autora zależy czy sam podejmie się jego napisania. W przeciwnym razie lepiej poradzić się konsultanta - profesjonalisty w tym obszarze.
Na początku można napisać go samemu w dużym zarysie a następnie powierzyć go specjaliście do weryfikacji i uzupełnienia. Dobry konsultant będzie wspólnie pracował z inwestorem nad biznesplanem a to wymaga dużej liczby pytań i konkretnych odpowiedzi.
Punktem wyjściowym biznesplanu jest sam pomysł na biznes. Warto dobrze zastanowić się nad ideą, aby wysiłek pracy nad przygotowaniem planu biznesowego przyniósł sukces, a nie porażkę. Przychodzi moment, gdy trzeba podjąć decyzję co zrobić z dobrze rokującym pomysłem. I taka decyzja powinna być wsparta rzetelnym badaniem, realną oceną opłacalności potencjalnego przedsięwzięcia, biorącą pod uwagę wszystkie kluczowe aspekty analizowanego biznesu.
W praktyce biznesplan bywa często pierwszą praktyczną próbą planowania strategicznego w firmie, jeśli nie pierwszą próbą planowania w ogóle. Pozwala określić kierunek rozwoju firmy i sformułować działania, konieczne do zrealizowania planowanych celów. Jeśli tak się istotnie dzieje, późniejsza lektura lub raczej powrót do biznesplanu może być użyty do oceny skuteczności zarządzania – co się udało osiągnąć, w jaki sposób i co poszło niezgodnie z planem, dlaczego planowane działania nie nastąpiły lub się nie udały.
Opis inwestycji
Nie opisujemy pomysłu, lecz przedsięwzięcie. Stawiamy sobie konkretny cel i konkretne koszty i możliwy do wygenerowania zysk. Nie ma tu miejsca na opisy celu, bezużyteczne dane statystyczne i „ideologie”. Zostawmy to dla celów marketingu i szkoleń dla pracowników.
Prezentacja firmy
W tym punkcie podajemy prawdę i konkretne dane. Opisujemy historię firmy, zakres jej działania, posiadany majątek, ogólne wyniki finansowe przedsiębiorstwa oraz informacje o właścicielach. Jeżeli opis kadry zarządzającej nie jest zgodny z planowanym przedsięwzięciem to dobrze jest założyć w biznesplanie zatrudnienie kontraktowego manager a później dobrać kadrę o określonych kwalifikacjach w branży.
Analiza rynku
Konieczne jest zapoznać się rzetelnie z konkurencją na rynku i jej ofertą. Należy wybrać określoną grupę potencjalnych klientów. Nie próbujmy wykazywać na siłę, że nasze usługi będą tańsze niż u konkurencji. To nie jest wyznacznik, że tańszy znaczy lepszy. Najlepiej postawić na nowoczesność i jakość usług oraz na wysoko wykwalifikowaną kadrę. Wykażmy techniki sprzedaży i marketingu, załączmy projekty planowanych kontraktów i długoterminowych umów o współpracy z potencjalnymi kontrahentami.
Etapy realizacji przedsięwzięcia
Na tym etapie należy realnie wyliczyć realizacje projektu np. realne wyliczenie oddania do użytku nowego obiektu lub jego nowej części. Pamiętajmy o dodatkowych terminach na szkolenia, testy, marketing.
Źródła finansowania
Dzielimy je na zewnętrzne i wewnętrzne:
a) zewnętrzne to: komercyjny kredyt, leasing, pożyczka, factoring.
Do zewnętrznych niekomercyjnych źródeł zaliczamy również dotacje unijne i kredyty preferencyjne. Tutaj należy pamiętać, że dotacje unijne przyznawane są już po poniesionych kosztach.
b) wewnętrzne to oszczędności, zyski z prowadzonej działalności, dopłaty wspólników, sprzedaż majątku. Należy pamiętać że trzeba je udokumentować i wykazać jako „wkład własny”
Dobry biznesplan to nie tylko tekst i tabele napisane ‘pod’ oczekiwania inwestora. Warto pamiętać, że samo zdobycie finansowania to dopiero początek sukcesu i warto zaplanować aby takim pozostał. Pozyskanie finansowania to przecież nic innego jak podjęcie zobowiązania, tak finansowego jak i operacyjnego czy biznesowego. Wysiłek poświęcony zawczasu na precyzyjne wyznaczenie ścieżki przyszłych działań pomaga sprostać oczekiwaniom inwestorów, wywiązać się ze zobowiązań i ocenić, do jakiego stopnia realizacja planów w realnym świecie odpowiada planom.
Cash flow (przepływy gotówkowe)
Wyliczony zysk w biznesplanie może pojawić się dopiero po kilku miesiącach, a nawet po latach, nie od razu inwestycja będzie przynosić dochody. Utrata płynności finansowej (brak gotówki) spowodowana jest zasadniczo dwoma czynnikami:
- przeinwestowaniem
- błędnie wyliczonymi przepływami gotówkowymi
Dodatkowo na utratę płynności mają również wpływ koszty reprezentacji, nieprawidłowe wartości niematerialne, zawyżone usługi konsultingowe, reklamy. W przewidywaniu zysków należy zwrócić uwagę na wzrost konkurencji, inflację, wahania kursów walut, wzrost wynagrodzeń, obciążeń podatkowych.
Podsumowanie
Oprócz merytorycznej zawartości biznesplanu ważny jest także sposób przekazu i umiejętność trafnego akcentowania kluczowych zagadnień. Należy pamiętać, że nie piszemy powieści o przyszłych sukcesach – przygotowujemy pragmatyczny plan ich osiągnięcia.
Mówiąc o pragmatycznym działaniu mamy również na myśli wysiłek, jakiego wymaga przygotowanie dobrego dokumentu. Owszem, można skorzystać z licznych wzorów tego typu opracowań, tym niemniej trzeba pamiętać, że to tylko szablon, w który musimy ‘wtłoczyć’ nasz pomysł. Ryzyko takiego podejścia polega na poddaniu się rutynie szablonu i w konsekwencji przygotowaniu tekstu, podobnego do setek innych, trafiających na biurka lub prosto do koszów potencjalnych inwestorów. W takich sytuacjach należy zdać sobie sprawę, że planowanie, owszem, wymagające pracy, wysiłku i dyscypliny, jest jednak „moim” planowaniem, służącym budowie „mojego” biznesu. A skoro tak, to warto podjąć ten wysiłek.