Jakie są skutki zwłoki dla dłużnika?

Monika Serwatka
Aplikantka radcowska
rozwiń więcej
W przypadku gdy świadczenia obu stron są podzielne, a dłużnik jest w zwłoce tylko co do części świadczenia, uprawnienia wierzyciela ulegają ograniczeniu.
Dłużnik pozostaje w zwłoce, gdy nie dotrzymuje terminu spełnienia świadczenia na skutek okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność. Do okoliczności tych zaliczyć można zarówno niedotrzymanie terminu spełnienia świadczenia z winy dłużnika, jak i z winy osób, którym wykonanie zobowiązania powierzył lub z pomocą których zobowiązanie wykonuje.

Wierzyciel w przypadku zwłoki dłużnika, a także winy osób wskazanych powyżej ma prawo:

  • żądać od dłużnika spełnienia świadczenia;
  • domagać się naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki dłużnika (odszkodowanie zgłoszone wraz z żądaniem spełnienia świadczenia ogranicza się jedynie do szkody wynikłej z nieterminowego spełnienia świadczenia);
  • nie przyjąć świadczenia i żądać naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania – w sytuacji gdy świadczenie utraciło dla wierzyciela całkowicie lub w przeważającym stopniu znaczenie;
  • domagać się wykonania zastępczego;
  • odstąpienia (w przypadku umów wzajemnych) od umowy po uprzednim wyznaczeniu dłużnikowi terminu do wykonania zobowiązania z zagrożeniem, iż w razie bezskutecznego upływu tego terminu wierzyciel może od umowy odstąpić (wyznaczenie przez wierzyciela dodatkowego terminu do wykonania przez dłużnika zobowiązania nie jest konieczne, jeżeli prawo odstąpienia zostało zastrzeżone w umowie, a także gdy wykonanie zobowiązanie przez jedną ze stron po upływie terminu nie miałoby już dla drugiej strony znaczenia ze względu na właściwość zobowiązania czy też wiadomy stronie będącej w zwłoce cel umowy).

W przypadku gdy świadczenia obu stron są podzielne, a dłużnik jest w zwłoce tylko co do części świadczenia, uprawnienia wierzyciela ulegają ograniczeniu.

Porównaj Przejęcie długu

Uprawnienia wierzyciela w przypadku zwłoki dłużnika w umowach obejmujących świadczenia podzielne. W takim przypadku wierzyciel ma prawo do:

  • odstąpienia od tej części świadczenia, z którą dłużnik popadł w zwłokę, albo
  • odstąpienia, co do całej pozostałej jeszcze części świadczenia (obejmujące część świadczenia zaległego, jak i tego jeszcze niewymagalnego;
  • wyjątkowo, odstąpienia od umowy w całości – takie uprawnienie przysługuje wierzycielowi jedynie w przypadku gdyby wykonanie częściowe nie miało dla niego znaczenia ze względu na właściwość zobowiązania lub zamierzony cel umowy, wiadomy dłużnikowi.

Polecamy serwis Umowy

Firma A zobowiązała się dostarczyć firmie B określone w umowie stroje na specjalny występ organizowany przez firmę B tylko jeden raz w roku. Termin spełnienia świadczenia przez firmę A została przez strony określony na dzień 1 czerwca. Jeszcze przed nadejściem terminu dostarczenia strojów na imprezę, firma A poinformowała drugą stronę, że stroje dostarczyć może z lekkim opóźnieniem – najwcześniej 2 czerwca. Czy firma B ma prawo odstąpić od umowy, mimo iż umowa nie przewidywała możliwości odstąpienia od umowy, a wierzyciel (B) nie wyznaczył firmie A dodatkowego terminu do wykonania umowy? Tak. W przypadku zwłoki dłużnika, wierzyciel będzie miał prawo odstąpić od umowy, gdy wykonanie zobowiązania po upływie terminu nie miałoby już dla niego znaczenia ze względu na właściwość zobowiązania czy też wiadomy stronie będącej w zwłoce cel umowy.

Moja firma
Dostawa jedzenia w majówkę nie musi być tylko do domu
26 kwi 2024

Majówka w tym roku, przy dobrej organizacji urlopu, może mieć aż 9 dni. Część Polaków decyduje się na taki długi wyjazd, sporo planuje wziąć dodatkowe wolne tylko 2 maja i też wyjechać, część będzie odpoczywać w domu. Będziemy jadać w restauracjach, gotować czy zamawiać jedzenie na wynos?

Jaki jest sekret sukcesu rodzinnych firm?
26 kwi 2024

Magazyn "Forbes" regularnie publikuje listę 100 najbogatszych Polaków. W pierwszej dziesiątce tegorocznego zestawienia jest kilku przedsiębiorców działających w firmach rodzinnych. Jaka jest ich recepta na sukces? 

Skuteczne kierowanie rozproszonym zespołem w branży medycznej
26 kwi 2024

Zarządzanie zespołem w branży medycznej to zadanie, które wymaga nie tylko specjalistycznej wiedzy, ale też głębokiego zrozumienia dynamiki interpersonalnej i psychologii pracy. Jako przedsiębiorca i założyciel BetaMed S.A., zawsze stawiałam przede wszystkim na rozwój kompetencji kierowniczych, które bezpośrednio przekładały się na jakość opieki nad pacjentami i atmosferę panującą w zespole.

GUS: Wzrósł indeks kosztów zatrudnienia. Czy wzrost kosztów pracy może być barierą w prowadzeniu działalności gospodarczej?
25 kwi 2024

GUS podał, że w IV kwartale 2023 r. indeks kosztów zatrudnienia wzrósł o 1,9 proc. kdk i 12,8 proc. rdr. Mimo to zmniejszył się udział firm sygnalizujących, że wzrost kosztów pracy lub presji płacowej może być w najbliższym półroczu barierą w prowadzeniu działalności gospodarczej.

Biznesowy sukces na rynku zdrowia? Sprawdź, jak się wyróżnić
25 kwi 2024

W Polsce obserwujemy rosnącą liczbę firm, które specjalizują się w usługach związanych ze zdrowiem, urodą i branżą wellness. Właściciele starają się wyjść naprzeciw oczekiwaniom klientów i jednocześnie wyróżnić na rynku. Jak z sukcesami prowadzić biznes w branży medycznej? Jest kilka sposobów. 

Wakacje składkowe. Dla kogo i jak z nich skorzystać?
24 kwi 2024

Sejmowe komisje gospodarki i polityki społecznej wprowadziły poprawki redakcyjne i doprecyzowujące do projektu ustawy. Projekt ten ma na celu umożliwić przedsiębiorcom tzw. "wakacje składkowe", czyli przerwę od płacenia składek ZUS.

Czego najbardziej boją się przedsiębiorcy prowadzący małe biznesy? [BADANIE]
23 kwi 2024

Czego najbardziej boją się małe firmy? Rosnących kosztów prowadzenia działalności i nierzetelnych kontrahentów. A czego najmniej? Najnowsze badanie UCE RESEARCH przynosi odpowiedzi. 

AI nie zabierze ci pracy, zrobi to człowiek, który potrafi z niej korzystać
23 kwi 2024

Jak to jest z tą sztuczną inteligencją? Zabierze pracę czy nie? Analitycy z firmy doradczej IDC twierdzą, że jednym z głównych powodów sięgania po AI przez firmy jest potrzeba zasypania deficytu na rynku pracy.

Niewypłacalność przedsiębiorstw. Od początku roku codziennie upada średnio 18 firm
23 kwi 2024

W pierwszym kwartale 2023 r. niewypłacalność ogłosiło 1635 firm. To o 31% więcej niż w tym okresie w ubiegłym roku i 35% wszystkich niewypłacalności ogłoszonych w 2023 r. Tak wynika z raportu przygotowanego przez ekonomistów z firmy Coface.  

Rosnące płace i spadająca inflacja nic nie zmieniają: klienci patrzą na ceny i kupują więcej gdy widzą okazję
22 kwi 2024

Trudne ostatnie miesiące i zmiany w nawykach konsumentów pozostają trudne do odwrócenia. W okresie wysokiej inflacji Polacy nauczyli się kupować wyszukując promocje i okazje cenowe. Teraz gdy inflacja spadła, a na dodatek rosną wynagrodzenia i klienci mogą sobie pozwolić na więcej, nawyk szukania niskich cen pozostał.

pokaż więcej
Proszę czekać...