Kodeks cywilny stanowi, że w sytuacji gdy wierzyciel odmawia pokwitowania, jak również w sytuacji gdy wierzyciel odmawia zwrotu dokumentu lub uczynienia na nim odpowiedniej wzmianki, dłużnik może powstrzymać się ze spełnieniem świadczenia albo złożyć przedmiot świadczenia do depozytu sądowego.
Jeżeli będąc dłużnikiem spełniasz świadczenie, do którego zobowiązałeś się wcześniej w umowie – żądaj pokwitowania. Z wystawieniem pokwitowanie, prawo wiąże istnienie także innych faktów, co pozwala uniknąć wielu niekorzystnych konsekwencji.
Kiedy i jak dłużnik może żądać pokwitowania:
- dłużnik spełniając swoje świadczenie może żądać od wierzyciela pokwitowania – oznacza to, że wierzyciel ma obowiązek takie pokwitowanie dłużnikowi wystawić. Oczywiście wystawienie pokwitowania nie jest obowiązkiem wierzyciela, który otrzymał świadczenie od dłużnika, dlatego wystawienie pokwitowania następuje dopiero na żądanie dłużnika. Nadto dłużnik może żądać wydania pokwitowania w szczególnej formie, ale musi przy tym wykazać interes prawny. Strony oczywiście mogą się umówić kto pokryje koszty wystawienia pokwitowania, jeśli jednak tego nie zrobią, uznaje się, że koszty wystawienia pokwitowania obciążają dłużnik;
- w przypadku gdy istnieje dokument stwierdzający zobowiązanie, dłużnik spełniając swoje świadczenie może się domagać zwrotu tego dokumentu. Jeżeli dłużnik spełnia swoje świadczenie częściowo - może żądać zaznaczenia tego faktu poprzez umieszczenie wzmianki na tym dokumencie.
Porównaj: Czy wierzyciel ma prawo wyboru komornika
Domniemania związane z pokwitowaniem zapłaty:
- z uzyskaniem przez dłużnika pokwitowania zapłaty sumy dłużnej wiąże się prawne domniemanie, że dłużnik zapłacił również należności uboczne. Zaś z pokwitowania świadczenia okresowego, wynika domniemanie, że spełnione zostały również świadczenia okresowe wymagalne wcześnie;
- jeżeli ktoś zgłosi się do dłużnika z pokwitowaniem wierzyciela, uważa się go za osobę umocowaną do odbioru świadczenia, chyba że istniało między stronami zastrzeżenie o obowiązku spełnienia świadczenia do rąk własnych wierzyciela, albo że dłużnik wiedział, że osoba zgłaszająca się do niego nie ma uprawnień do odbioru świadczenia;
- z pokwitowaniem wiąże się także domniemanie faktyczne, że dług został zapłacony, a dłużnik jest zwolniony z długu (jeżeli wierzyciel zwróci dokument stwierdzający zobowiązanie lub zaznaczy na nim, że świadczenie zostało spełnione).
Co powinien zrobić dłużnik gdy wierzyciel odmawia wydania pokwitowania lub zwrotu dokumentu stwierdzającego zobowiązanie?
Kodeks cywilny stanowi, że w sytuacji gdy wierzyciel odmawia pokwitowania, jak również w sytuacji gdy wierzyciel odmawia zwrotu dokumentu lub uczynienia na nim odpowiedniej wzmianki, dłużnik może powstrzymać się ze spełnieniem świadczenia albo złożyć przedmiot świadczenia do depozytu sądowego.
Polecamy serwis Umowy
Co gdy dokument stwierdzający zobowiązanie został utracony?
W takiej sytuacji dłużnik może również żądać pokwitowania, a także domagać się od wierzyciela oświadczenia na piśmie, że dokument został utracony.