Postępowanie zabezpieczające może być wszczęte przed założeniem sprawy w sądzie, wraz z wniesieniem pozwu/wniosku do sądu oraz w trakcie trwania postępowania sądowego.
Co do zasady wniosek o udzielenie zabezpieczenia rozpoznawany jest przez sąd na posiedzeniu niejawnym, a więc posiedzeniu, o którego terminie nie są powiadamiane strony. W postępowaniu zabezpieczającym ma to o tyle istotne znaczenie, że o toczącej się sprawie o zabezpieczenie nie wie osoba, przeciwko której zabezpieczenie ma zostać wydane (zwanego obowiązanym).
Także postanowienie sądu udzielające zabezpieczenia, a które podlega wykonaniu przez organ egzekucyjny, nie jest wysyłane do obowiązanego.
Zobacz również serwis: Organy egzekucyjne
Postanowienie to, opatrzone przez sąd klauzulą wykonalności, wysyłane jest do uprawnionego (wnioskodawcy), ten zaś składa stosowny wniosek o wykonanie zabezpieczenia do komornika. Ten z kolei dokonuje zabezpieczenia w sposób wskazany w postanowieniu sądu i we wniosku o zabezpieczenie złożonym przez uprawnionego do komornika, równocześnie powiadamiając obowiązanego o wydanym postanowieniu sądowym i przesyłając mu odpis tego postanowienia.
Zobacz również serwis: Przedsiębiorca w sądzie
Jak widać, postępowanie zabezpieczające ma bardzo „tajny” charakter, a to z uwagi na konieczność istnienia elementu zaskoczenia dla obowiązanego. Gdyby bowiem obowiązany wiedział o toczącym się przeciwko niemu postępowaniu zabezpieczającym, mógłby wyzbywać się swojego majątku, a tym samym cel i istota tego postępowania zostałyby zniweczone.
Udzielenie zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania sądowego
Jak już wskazano, wniosek o udzielenie zabezpieczenia może zostać złożony przed wszczęciem postępowania sądowego. Jeżeli sąd uwzględni taki wniosek i udzieli zabezpieczenia, to jednocześnie musi określić również termin, w którym należy wszcząć postępowanie sądowe. Termin ten nie może być jednak dłuższy, niż dwa tygodnie.
Jeżeli uprawniony nie zainicjuje postępowania sądowego w terminie wskazanym w postanowieniu, wówczas zabezpieczenie upada. Zainicjowanie postępowania sądowego w przypisanym terminie ma zaś znaczenie o tyle istotne, że obowiązany będzie mógł domagać się od uprawnionego naprawienia szkody powstałej w wyniku wykonania zabezpieczenia, jeżeli takową poniósł, gdyby uprawniony nie wystąpiły na drogę sądową ze swoimi roszczeniami.
Wniosek o zabezpieczenie wraz z pozwem
Najczęstszym jednak momentem, w którym inicjowane jest postępowanie zabezpieczające, jest złożenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia wraz ze złożeniem pozwu do Sądu lub innego pisma/wniosku wszczynającego postępowanie w sprawie. Dla uprawnionego złożenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia wraz z pozwem (lub innym pismem wszczynającym postępowanie sądowe) ma to znaczenie, iż nie ponosi on dodatkowej opłaty od wniosku o udzielenie zabezpieczenia. Normalnie opłata ta wynosi 100,00 zł (zabezpieczenie roszczenia majątkowego) lub 40,00 zł (zabezpieczenie roszczenia niemajątkowego).
Zobacz również serwis: Pozwy