Kwestionowanie podstawy egzekucyjnej
Pierwszym sposobem na obronę przed niesłuszną egzekucją jest powództwo przeciwegzekucyjne. Składając to powództwo do sądu dłużnik oświadcza, że przeczy wszelkim podstawom egzekucyjnym – w zależności od okoliczności, może nie zgadzać się z podstawą do tytułu egzekucyjnego lub dowodzić, że po wydaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiły okoliczności wskutek których zobowiązanie wygasło lub nie może być egzekwowane.
- dłużnik spełnia zobowiązanie do rąk wierzyciela
- przedmiot będący podstawą do egzekucji ulega zniszczeniu bez winy dłużnika, w wyniku działania siły wyższej
Należy jednak pamiętać, że kwestionować podstawę egzekucyjną można wyłącznie wówczas, jeśli została stwierdzona przez notariusza lub inny upoważniony organ, lecz nie przez sąd. Do odwoływania się od orzeczenia sądowego przewidziane są inne środki prawne, takie jak apelacja.
Polecamy: 500 pytań o VAT
Skarga na poszczególne czynności
Może mieć miejsce także sytuacja, gdy dłużnik nie kwestionuje całości egzekucji, lecz jedynie sposób jej prowadzenia. Ponieważ komornik jest funkcjonariuszem publicznym, na jego czynności przysługują skargi kierowane do właściwego sądu rejonowego. Skarżyć można zarówno błędy formalne w prowadzeniu egzekucji, jak również bezprawne czynności prowadzące do powstania szkody. Co ważne, poszkodowanym lub skarżącym nie musi być jedynie dłużnik, lecz każda osoba która doznała naruszenia swoich praw czynnościami komorniczymi.
Termin na wniesienie skargi wynosi 7 dni liczonych od dnia, w którym skarżone zdarzenie nastąpiło, lub od dnia w którym dłużnik się o tym zdarzeniu dowiedział.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Oprócz bezprawnego lub szkodliwego działania komornika, osobno skarżyć można także przewlekłe prowadzenie egzekucji. Skargę tę składa się do sądu, w którego okręgu siedzibę ma komornik. Konsekwencją złożenia takiej skargi może być wysoka kara finansowa nałożona na komornika, ale także sądowe zobowiązanie do przeprowadzenia określonych czynności w narzuconym terminie.
Wyłączenie poszczególnych części majątkowych
Kodeks postępowania cywilnego wymienia cały katalog rzeczy, które niezależnie od podstawy egzekucyjnej i okoliczności sprawy wyłączone są spod egzekucji. Należą do nich między innymi ubrania i bielizna osobista, przedmioty służące do uprawiania kultu religijnego, określona ilość poszczególnych zwierząt hodowlanych oraz płodów rolnych, a także kwota pieniędzy w wysokości minimalnego wynagrodzenia po odliczeniu składek na ubezpieczenie i podatku. Ponadto Kodeks pracy określa do jakiej wysokości może być potrącone wynagrodzenie za pracę oraz w jakiej kolejności potrąca się poszczególne zobowiązania.
Czy komornikowi należy się wynagrodzenie, jeżeli nakaz zapłaty utracił moc?
Inną kategorią rzeczy, które mogą być wyłączone spod egzekucji, są te stanowiące własność osoby trzeciej. Jeśli jednak znajdują się w posiadaniu samoistnym dłużnika, komornik ma prawo je zarekwirować. By uwolnić je spod egzekucji potrzebna jest interwencja właściciela – w tym celu trzeba wytoczyć powództwo o zwolnienie zajętego przedmiotu od wszelkich czynności komorniczych.
Jeśli jednak wierzyciel zorientuje się, że dłużnik działa z osobą trzecią w porozumieniu i umyślnie rozporządza na jej rzecz swoim majątkiem, by stać się niewypłacalnym w coraz większym stopniu, wierzyciel ma prawo zatrzymać ten proces z pomocą instytucji zwanej skargą pauliańską. Po wytoczeniu takiej skargi uznaje się czynności prawne rozporządzające pomiędzy dłużnikiem i osobą trzecią za niebyłe, a wierzyciel może już także z przedmiotów przekazanych osobie trzeciej prowadzić egzekucję.