Projekt Prawa o działalności gospodarczej będzie zbiorem podstawowych norm regulujących działalność gospodarczą wykonywaną w Polsce.
Celem tego centralnego aktu prawa gospodarczego jest zwiększenie praw i gwarancji dla przedsiębiorców oraz wzmocnienie mechanizmów dialogu w relacjach przedsiębiorców z organami administracji publicznej. Efektem proponowanych regulacji ma być m.in. zagwarantowanie, że załatwiając indywidualne sprawy organy administracji będą stosować naczelne zasady prawa gospodarczego. Prawo o działalności gospodarczej realizuje zapowiedź złożoną przez premier Ewę Kopacz w exposé.
Zobacz: Jak od 1 lipca 2015 r. zmienią się zasady rozliczania zakupu laptopów i telefonów do firmy
Fundamentem regulacji gospodarczych jest przekonanie, że 99 proc. prowadzących działalność gospodarczą wykonuje ją rzetelnie i uczciwie.
W projekcie ustawy zachowane zostaną niektóre przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej z 2004 r. Ustawa była wielokrotnie nowelizowana, i nie spełnia oczekiwań przedsiębiorców, nie odzwierciedla również rzeczywistych problemów zmieniającego się dynamicznie rynku gospodarczego.
Projekt ustawy będzie zawierać definicje podstawowych pojęć z zakresu działalności gospodarczej oraz zasady wykonywania działalności, z uwzględnieniem wolności, równego traktowania, realiów życia gospodarczego oraz należytych relacji między organami administracji publicznej a przedsiębiorcami.
Zobacz serwis: Mała firma
W założeniach zawarto fundamentalne zasady prawa gospodarczego, w tym m.in.:
- Wolność podejmowania działalności gospodarczej, równość i niedyskryminacja
Podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych warunkach.
- "Co nie jest prawem zabronione - jest dozwolone”
W obszarach nieuregulowanych prawem przedsiębiorca będzie dysponował swobodą wyboru celów i środków swego działania, o ile nie naruszy przy tym praw i wolności innych podmiotów.
- Przyjazna interpretacja przepisów
Będzie kierowana do administracji, która w przypadku nie dających się usunąć wątpliwości interpretacyjnych przepisów (także w razie możliwych wielu interpretacji) powinna rozstrzygać sprawy w sposób, który nie pogorszy sytuacji przedsiębiorcy.
- Domniemanie uczciwości przedsiębiorcy
Zasada ta będzie zobowiązywała organ administracji do podjęcia korzystnej dla przedsiębiorcy decyzji w sytuacji, gdy - mimo przeprowadzenia wszelkich możliwych dowodów - pozostaną wciąż wątpliwości dotyczące oceny stanu faktycznego. Wówczas te niewyjaśnione wątpliwości rozstrzygane będą na korzyść przedsiębiorcy.
- Zasada proporcjonalności
Zgodnie z tą zasadą organy administracji publicznej winny podejmować jedynie takie faktyczne działania/decyzje, które są niezbędne do osiągnięcia celu. Powinny być one adekwatne do celu działań, a więc nie powinny być nadmiernie uciążliwe.
- Zasada uprawnionych oczekiwań
Chodzi o to, by organy administracyjne nie odstępowały od utrwalonej i jednolitej praktyki. Przedsiębiorca ma prawo oczekiwać, że działając w dobrej wierze i z poszanowaniem prawa, nie narazi się na niekorzystne skutki prawne działań/decyzji, zwłaszcza tych, których nie mógł przewidzieć w chwili ich podejmowania.
- Zasada uczciwej konkurencji oraz poszanowania dobrych obyczajów i słusznych interesów innych przedsiębiorców i konsumentów
Zasada ta promuje model pozytywnego zachowania przedsiębiorcy w obrocie gospodarczym, a rolą państwa jest stworzenie skutecznych warunków ochrony i rozwoju konkurencji poprzez przeciwdziałanie praktykom naruszającym konkurencje. Taki model służy zarówno innym przedsiębiorcom, jak i konsumentom.
Zobacz: Jak usprawnić swoją firmę?
W założeniach przewidziano ponadto rozwiązania szczegółowe, dotyczące m.in.:
- wydłużenia możliwości zawieszenia działalności gospodarczej do 36 miesięcy,
- wprowadzenia tzw. rozsądnych terminów dla przedsiębiorców. Chodzi o wprowadzenie reguły, zgodnie z którą organ administracji publicznej zostanie zobowiązany do wyznaczania przedsiębiorcy realnych i wystarczających terminów na dokonanie określonej czynności,
- wprowadzenie do postępowań administracyjnych z wniosku przedsiębiorcy mediacji prowadzonej przez niezależnego mediatora, ,
- informowania o niespełnienionych przez wnioskodawcę przesłankach wydania decyzji zgodnej z jego wnioskiem. W informacji organ powinien określić termin, dzięki któremu przedsiębiorca mógłby dopełnić wszystkich niezbędnych formalności,
- organy administracji będą z mocy przepisu ustawy zobowiązane do planowania i przeprowadzania kontroli po uprzedniej identyfikacji prawdopodobieństwa naruszenia prawa. Proponuje się ponadto: przeprowadzanie wspólnych kontroli za zgodą lub na wniosek przedsiębiorcy; przeprowadzanie kontroli dokumentów w miejscu ich przechowywania,
- wprowadzenie ogólnych zasad nakładania kar administracyjnych, organy administracji publicznej w procedurze nakładania kary będą zobowiązane uwzględnić stopień naruszenia prawa, upływ czasu od ww. naruszenia czy podjęcie działań naprawczych. W przypadku naruszeń o mniejszej skali – wprowadzenie pouczenia.