Zwiększenie innowacyjności polskiej gospodarki, zarówno od strony nauki, jak i przedsiębiorczości to główny cel prezydenckiego projektu ustawy, nad którym Sejm zacznie prace w tym tygodniu. Projekt zakłada m.in. ułatwienia w uzyskiwaniu ulg podatkowych za wydatki na badania i rozwój.
Prezydencka propozycja obejmuje nowelizację dziewięciu ustaw: o szkolnictwie wyższym, instytutach badawczych, Polskiej Akademii Nauk, stopniach naukowych i tytule naukowym, promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, cudzoziemcach, podatku CIT, podatku PIT i rachunkowości.
Zobacz: 2015 rok będzie dobry dla polskiej gospodarki
Przygotowany w Kancelarii Prezydenta projekt zakłada po pierwsze zniesienie opodatkowania wkładu w postaci własności intelektualnej i przemysłowej; ma to zwiększyć zakres komercjalizacji badań naukowych i współpracy nauki z biznesem. Według prezydenckiego ministra Olgierda Dziekońskiego takie posunięcie przyczyni się do rozwoju venture capital (forma inwestowania w innowacyjne, a przez to obarczone podwyższonym ryzykiem projekty).
Celem prezydenckiej propozycji jest wprowadzenie definicji venture capital tzw. spółki kapitałowej podwyższonego ryzyka oraz zwolnienie dochodów takiej spółki z CIT z tytułu zbycia udziałów. Według projektodawcy definicja ta powinna preferować małe fundusze (o wartości aktywów nieprzekraczającej 50 mln euro) i dotyczyć tylko prowadzenia działalności inwestycyjnej na nieregulowanym rynku.
Zobacz: Podatek dochodowy od osób prawnych – zakres opodatkowania
Prezydencka propozycja zakłada też wspieranie prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej w Polsce, ma do tego prowadzić m.in. zastąpienie ulgi na nabycie nowych technologii ulgą na prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej. Według Kancelarii Prezydenta w 2013 r. z ulgi na nabycie nowych technologii skorzystało 106 podatników (w PIT i CIT), łącznie uzyskując odliczenia w wysokości 308 mln zł. Tymczasem według GUS w tym samym czasie blisko 2,5 tys. przedsiębiorstw prowadziło działalność badawczo-rozwojową, wydając na ten cel łącznie około 6,3 mld mln zł.
Ponadto w projekcie proponuje się, by podstawą odliczania kosztów na badania i rozwój był przychód. Poza tym - według projektu - mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa mogłyby odliczyć łącznie 150 proc. wydatków poniesionych na badania i rozwój, a duże przedsiębiorstwa - 120 proc.
Prezydent proponuje też, by ułatwić rozporządzanie majątkiem przez uczelnie, instytuty badawcze i Polską Akademię Nauk. Postuluje m.in. podniesienie progów - z 20 tys. euro do 134 tys. euro - wartości rynkowej majątku PAN, którym akademia może rozporządzać samodzielnie.
Projekt zawiera też propozycje mające na celu ułatwienie zatrudnienia w strukturach instytutów badawczych i uczelni młodych naukowców i zagranicznych specjalistów. Prezydent chciałby na przykład, aby na stanowisku profesora nadzwyczajnego mogła być zatrudniana osoba z tytułem naukowym doktora z co najmniej dwuletnim stażem naukowym na uczelni lub jednostce naukowej innej niż ta, w której uzyskała stopień naukowy, a także innej niż ta, w której ma być zatrudniona. W tej chwili na stanowisku profesora nadzwyczajnego mogą być zatrudniane osoby z tytułem naukowym doktora habilitowanego lub profesora.
Zobacz również: Zmiany w sektorach gospodarki Polski
Kolejna kwestia, którą chciałaby zmienić głowa państwa, to ułatwienie podejmowania studiów w Polsce przez obcokrajowców. Prezydent proponuje, aby zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce otrzymywali cudzoziemcy, którzy są słuchaczami niestacjonarnych studiów doktoranckich. Celem jest zwiększenie umiędzynarodowienia polskich uczelni, a tym samym krajowego rynku pracy.
Prezydent chce też zniesienia obowiązku przeprowadzenia przez pracodawcę testu rynku pracy wobec cudzoziemców będących absolwentami polskich uczelni i szkół.
Według Kancelarii Prezydenta wejście w życie proponowanych zmian zwiększy zakres działalności badawczo-rozwojowej w Polsce, co pozytywnie wpłynie na kondycję przedsiębiorstw, rynek pracy a długofalowo całej polskiej gospodarki.