Przygotowana likwidacja pozwala na sprawne pozyskanie pieniędzy niezbędnych do uregulowania należności wobec wierzycieli, a niekiedy także na zachowanie przez dłużnika części swojego majątku. Dlatego jest to procedura warta uwagi przy planowaniu strategii oddłużenia.
Oddłużyć przedsiębiorstwo można na różne sposoby. Standardowo w tym celu stosuje się procedury unormowane w Prawie restrukturyzacyjnym. Restrukturyzacja bez wątpienia jest efektywnym sposobem na rozwiązanie trudności z bieżącym regulowaniem należności wobec wierzycieli. Jednak nie jest to rozwiązanie jedynie. W niektórych przypadkach równie korzystne może okazać się zastosowanie procedury przygotowanej likwidacji. Na czym ona polega?
Pre-pack – istota procedury
Stosownie do art. 56a ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe w postępowaniu o ogłoszenie upadłości uczestnik postępowania może złożyć wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa dłużnika lub jego zorganizowanej części lub składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa na rzecz nabywcy. Istotą przygotowanej likwidacji jest więc sprzedaż całości bądź odpowiednio określonej części przedsiębiorstwa w celu pozyskania środków na spłatę wierzycieli. Dlatego pre-pack jest podobny do postępowania restrukturyzacyjnego – zwłaszcza, kiedy w ramach przygotowanej likwidacji dłużnik sprzedaje tylko część swojego majątku po to, aby uregulować swoje należności i móc nadal prowadzić działalność gospodarczą w oparciu o resztę przedsiębiorstwa.
Przygotowana likwidacja, co jasno wynika z przywołanego przepisu Prawa upadłościowego, może mieć miejsce jedynie w postępowaniu o ogłoszenie upadłości, czyli w czasie pomiędzy złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości a wydaniem przez sąd upadłościowy stosownego postanowienia. Nie oznacza to, że jedynie w tym trybie możliwa jest sprzedaż całości lub części firmy. Oczywiście przedsiębiorca ma prawo dokonać odpowiedniej czynności prawnej również poza przygotowaną likwidacją. Jednak zawsze decydując się na taki krok w sytuacji, gdy właściciel firmy mierzy się z zadłużeniem trzeba pamiętać, że sprzedaż może zostać uznana za wyzbywanie się majątku niezbędnego do zaspokojenia wierzycieli. Taki zarzut można postawić także wtedy, gdy przedsiębiorca sprzedaj swój majątek po to, aby spłacić tylko niektórych wierzycieli. Z tego względu lepszym i bezpieczniejszym rozwiązaniem pozostaje sięgnięcie po odpowiednie postępowanie oddłużeniowe.
Za ile sprzedać majątek?
W większości przypadków to dłużnik poszukuje nabywcy swojego przedsiębiorstwa lub jego części. Podczas negocjacji zawsze istotną kwestią pozostaje ustalenie ceny sprzedaży. Strony przyszłej transakcji nie mają tu pełnej swobody, gdyż ustawodawca określił minimalną cenę, którą należy osiągnąć, aby przygotowana likwidacja była w ogóle możliwa. Zgodnie z art. 56c ust. 1 Prawa upadłościowego, sąd uwzględnia wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży, jeżeli cena jest wyższa niż kwota możliwa do uzyskania w postępowaniu upadłościowym przy likwidacji na zasadach ogólnych, pomniejszona o koszty postępowania oraz inne zobowiązania masy upadłości, które należałoby ponieść przy likwidacji w takim trybie. W przypadkach, gdy cena sprzedaży przedsiębiorstwa lub jego części spełnia te warunki, sąd ma obowiązek zatwierdzić warunki sprzedaży.
Natomiast ustalenie z nabywcą niższej ceny niż ta skalkulowana w sposób ustalony w art. 56c ust. 1 Prawa upadłościowego nie zamyka drogi do przeprowadzenia przygotowanej likwidacji. Sąd upadłościowy może – ale nie jest to jego obowiązek, co czyni decyzję sądu znacznie trudniej przewidywalną – zatwierdzić warunki sprzedaży w przypadku, gdy cena proponowana przez nabywcę jest zbliżona do kwoty jaką można by uzyskać w postępowaniu upadłościowym, a jednocześnie za pre-packiem przemawia ważny interes publiczny lub możliwość zachowania przedsiębiorstwa dłużnika. W tym przypadku również bierze się pod uwagę likwidację masy upadłości na zasadach ogólnych, a następnie od oszacowanej sumy odejmuje się koszty postępowania oraz inne zobowiązania masy upadłości, które należałoby ponieść przy likwidacji w takim trybie.
Polecamy: PIT, CIT, Ryczałt 2025. Podatki część 1 oraz VAT 2025. Podatki część 2
Jaką kwotę można uzyskać prowadząc upadłość?
Zawsze więc przy przygotowanej likwidacji pojawia się konieczność oszacowania kwoty, jaką potencjalnie można by uzyskać w ramach sprzedaży majątku upadłego w postępowaniu upadłościowym oraz kosztów związanych z prowadzeniem tego postępowania. W prowadzeniu tych szacunków trzeba odwoływać się zarówno do realiów rynkowych – w tym zwłaszcza do wartości przedsiębiorstwa dłużnika – jak i do uwarunkowań postępowania upadłościowego oraz wszelkich kosztów z nim związanych. Sąd nie powinien tu przede wszystkim zapominać, że często syndycy masy upadłościowej napotykają na spore trudności przy spieniężaniu majątku dłużnika, a długi czas trwania postępowania znacznie zwiększa jego koszty. Dlatego najczęściej przygotowana likwidacja jest po prostu lepszym rozwiązaniem.