Firmy stoją przed kolejnym wyzwaniem. Od 13 grudnia 2024 roku unijne rozporządzenie o ogólnym bezpieczeństwie produktów (GPSR) wprowadza nowe obowiązki dla przedsiębiorców. Oznacza to surowsze kontrole i wysokie kary. Czy polskie firmy są na to gotowe?
- Kogo dotyczy GSPR
- Nowe standardy bezpieczeństwa produktów
- Czy brak wdrożenia nowych regulacji zwalnia polskich przedsiębiorców?
- Surowsze kontrole i kary
- Czy przedsiębiorcy są gotowi na GSPR?
Kogo dotyczy GSPR
Unijne rozporządzenie o ogólnym bezpieczeństwie produktów dotyczy m.in.:
- producentów,
- marketplace’y,
- autoryzowanych przedstawicieli,
- dystrybutorów,
- importerów i
- inne firmy realizujące zamówienia w łańcuchu dostaw.
Celem GPSR jest zapewnienie, że produkty dostępne na rynku Unii Europejskiej są bezpieczne dla życia i zdrowia konsumentów. Rozporządzenie dotyczy m.in.: zabawek, elektroniki, odzieży, kosmetyków, mebli. Wyjątkiem są produkty regulowane innymi przepisami, takie jak żywność czy produkty lecznicze
Nowe standardy bezpieczeństwa produktów
GPSR wprowadza szereg wymagań, które firmy muszą spełnić, w tym: monitorowanie jakości i bezpieczeństwa produktów przez cały ich cykl życia, ustanowienie punktu kontaktowego, wprowadzenie wewnętrznych procedur i przygotowanie szczegółowej dokumentacji technicznej dot. produktu oraz realizowanie w tym zakresie obowiązków informacyjnych względem konsumentów, obowiązek współpracy z systemem szybkiego ostrzegania o niebezpiecznych produktach Safety Gate/RAPEX, współpraca z organami nadzorczymi.
Czy brak wdrożenia nowych regulacji zwalnia polskich przedsiębiorców?
Mimo braku krajowych przepisów, unijne rozporządzenie GPSR ma bezpośrednie zastosowanie. Oznacza to, że przedsiębiorcy muszą dostosować się do nowych regulacji już od 13 grudnia 2024 roku.
Surowsze kontrole i kary
Nadzór nad bezpieczeństwem produktów sprawuje Prezes UOKiK, a kontrole realizują wojewódzcy inspektorzy Inspekcji Handlowej. Mają oni szerokie uprawnienia, w tym możliwość żądania dokumentów, dostępu do oprogramowania. Organy kontrolne mają prawo także przeprowadzać zakupy kontrolne czy pozyskiwać dane o łańcuchu dostaw i dystrybucji. Uprawnienia te są bardzo szerokie, co może budzić obawy wśród przedsiębiorców.
Projektowane przepisy kładą duży nacisk na kary. Przewidziano w nich 22 różnych przypadków, a kary sięgają od 40 000 zł do miliona. Wszystko zależy od okoliczności i rodzaju uchybienia. Przykładowe przypadki kar obejmują brak dokumentacji, niedopełnienie obowiązków informacyjnych czy niezgodność z przepisami technicznymi lub brak współpracy z organami..
Biorąc pod uwagę aktywność Prezesa UOKIK czy inspekcji handlowych, taki zakres uprawnień kontrolnych, jak i przewidywanych kar nie uspokaja.
Czy przedsiębiorcy są gotowi na GSPR?
Pracując z przedsiębiorcami, widzę, jak wiele firm wciąż nie zdążyło przygotować się na nadchodzące zmiany. Wymagania dotyczące dokumentacji, monitorowania i współpracy z organami są czasochłonne i kosztowne. Na razie przepisy budzą wiele wątpliwości, które będą musieli rozwiązywać sami przedsiębiorcy.
Aby uniknąć ryzyka kar i problemów z nadzorem, firmy powinny jak najszybciej:
- Dokonać audytu bezpieczeństwa swoich produktów.
- Wdrożyć wewnętrzne procedury zgodne z GPSR.
- Zapewnić odpowiednią dokumentację i system monitorowania,
- Przygotować się do współpracy z systemem Safety Gate/RAPEX.
Kinga Konopelko - radca prawny, CEO Kancelarii dla firm Legal&Business Konopelko; wspiera firmy w legalnym, bezpiecznym działaniu i zarządzaniu ryzykiem prawno-biznesowym;
Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Infor.pl