Zmiana prawa
Od 1 lipca renciści prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą nie będą musieli płacić składek na ubezpieczenie społeczne. Sejm po raz kolejny przesunął termin wejścia w życie przepisów, które nakładają na nich taki obowiązek. Wprawdzie ustawa czeka jeszcze na podpis prezydenta, ale przepisy dotyczące opłacania składek przez rencistów mają wejść w życie z dniem 30 czerwca. Do końca roku renciści prowadzący firmy tak jak obecnie będą więc musieli odprowadzać tylko składkę zdrowotną.
Nowe zasady opłacania składek zaczną obowiązywać od przyszłego roku. Od 1 stycznia 2008 r. wszyscy renciści prowadzący działalność gospodarczą będą musieli płacić składki do ZUS na takich samych zasadach jak inni przedsiębiorcy. Renciści będą jednak mogli wystąpić do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych z wnioskiem o refundację składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe. Z własnej kieszeni zapłacą jednak składkę wypadkową i na Fundusz Pracy oraz (dobrowolnie) składkę chorobową. Zdaniem ekspertów osoby te zyskają na takim rozwiązaniu, gdyż ich emerytury będą wyższe. Nabędą oni też prawo do zasiłków i innych świadczeń ubezpieczeniowych.
Podpis prezydenta
Nowelizacja ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. nr 123, poz. 776 z późn. zm.) została uchwalona przez Sejm 15 czerwca tego roku. Obecnie czeka na podpis prezydenta, który ma na to czas do 10 lipca. Bez względu jednak na to, kiedy ustawa zostanie podpisana, renciści prowadzący firmy nie będą musieli płacić składek na ubezpieczenia społeczne.
- Osoby te nie mają powodu do niepokoju, gdyż składki do ZUS są płacone z miesięcznym opóźnieniem. W praktyce więc żadna z tych osób nie zapłaci nawet złotówki - wyjaśnia Krzysztof Pater, ekspert sejmowej Komisji Polityki Społecznej.
Refundacja składek
Natomiast od stycznia przyszłego roku będą mogły występować do PFRON o refundację składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe.
- To dobre rozwiązanie, które umożliwi pomoc osobom niepełnosprawnym prowadzącym firmy. Praca dla tych osób jest formą rehabilitacji. Gdyby państwo im nie pomagało, refundując składki emerytalno-rentowe, to wiele z tych osób musiałoby zlikwidować swoje firmy - wyjaśnia Tadeusz Cymański, zastępca przewodniczącego sejmowej Komisji Polityki Społecznej.
- Renciści w zamian za kilkanaście złotych więcej niż obecnie nie tylko będą mieć wyższe emerytury, ale będą mogli dobrowolnie płacić składkę chorobową. W praktyce oznacza to, że te osoby zyskają prawo do zasiłku chorobowego, macierzyńskiego czy opiekuńczego. Ponieważ będą musiały opłacać składkę wypadkową, będą im przysługiwać świadczenia z ustawy wypadkowej - dodaje Rajmund Moric, przewodniczący sejmowej Komisji Polityki Społecznej.
Wniosek do PFRON
Aby otrzymać refundację opłaconej składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, niepełnosprawny prowadzący działalność będzie musiał złożyć wniosek do PFRON. Do wniosku będzie musiał dołączyć miesięczną informację o podstawach wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, opłaconych składkach oraz stopniu niepełnosprawności. Informację i wniosek będzie można przekazać w formie elektronicznej lub pisemnej (np. pocztą).
- Dla funduszu może być to problem, gdyż będzie musiał prowadzić osobne rozliczenia z grupą 35-40 tys. osób - mówi Włodzimierz Sobczak, prezes Krajowej Izby Gospodarczo-Rehabilitacyjnej.
W terminie siedmiu dni od otrzymania wniosku fundusz przeleje na rachunek bankowy niepełnosprawnego kwotę refundacji składek, pod warunkiem że wnioskodawca nie będzie miał zaległości wobec PFRON (ponad 100 zł). W przeciwnym przypadku do czasu uregulowania długu refundacja zostanie wstrzymana.
Kara za zaległości
Jeśli natomiast niepełnosprawny nie ureguluje tych płatności do 31 stycznia roku następującego po tym, w którym przysługuje mu refundacja, prezes funduszu wyda decyzję o odmowie wypłaty refundacji składek za cały okres, w którym była ona wstrzymana. Zdaniem PFRON takie rozwiązanie będzie motywować przedsiębiorców do uregulowania swoich zobowiązań wobec funduszu w terminie.
- Otrzymamy refundację, a nie dofinansowanie, co oznacza, że przynajmniej w pierwszych miesiącach będziemy musieli znaleźć pieniądze na opłacenie składek. Trzeba będzie też dokonać kilkanaście dodatkowych operacji finansowych rocznie, co może podwyższyć koszty funkcjonowania firm - mówi Małgorzata Chruściel, niepełnosprawna prowadząca własną działalność gospodarczą.
Rozliczenie z pomocy
PFRON będzie refundował składki na ubezpieczenia przez rok. Po upływie tego czasu niepełnosprawni będą mogli wystąpić do funduszu z wnioskiem o przedłużenie wypłacania refundacji na kolejne lata. Z finansowej pomocy uzyskanej w ciągu roku trzeba będzie się rozliczyć do 15 lutego następnego roku. Osoby korzystające z refundacji składek muszą być też przygotowane na kontrole PFRON.
- Sprawdzane będzie przede wszystkim, czy wysokość refundacji składek została ustalona zgodnie prawem. Jeśli kontrola wykaże nieprawidłowości, fundusz zażąda zwrotu wypłaconej refundacji (w zakresie stwierdzonych błędów) - zapowiada Szczepan Wroński, zastępca dyrektora wydziału finansowego PFRON.
Jakie składki na ZUS będą płacić renciści z firmą
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Na początku będą problemy
Zdaniem Jana Zająca, prezesa Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych (POPON), wprowadzenie refundacji opłaconych już składek będzie problemem zwłaszcza dla małych firm i spółdzielni inwalidzkich, których nie będzie stać na wniesienie pierwszych tego typu opłat.
- Mogą one nawet ogłaszać upadłość - uważa prezes POPON.
Jego zdaniem lepszym rozwiązaniem byłoby potrącanie zaległości z kolejnych wypłat refundacji.
- To nieprawda, że takie rozwiązanie zmusi rencistów prowadzących do zaciągania kredytów. Nikt bowiem nie prowadzi firmy, jeśli nie przynosi ona minimalnych zysków - uważa Krzysztof Pater.
Łukasz Guza, BoŻena Wiktorowska